 |
3 экологиялыҚ бӨлім
|
|
|
|
3 ЭКОЛОГИЯЛЫҚ БӨ ЛІМ
3. 1 Қ азіргі таң дағ ы ө зекті экологиялық мә селелер
Қ азіргі уақ ытта Қ азақ стан Республикасында тек қ ана ә ртү рлі ө німдерді ө ндіріп қ оймай, сонымен қ атар қ оршағ ан ортаны ү демелі ластайтын кө птеген ө неркә сіп салаларының бірнеше жү здеген кә сіпорындар жиналғ ан.
Экологиялық қ ауіпсіздіктің бірігіп орналасуы, экологиялық лас ө неркә сіптік ө ндірістің жоғ ары концентрациясы осы аудандар тұ рғ ындарының, зиянды ө ндіріс иістің жә не оның шығ ындарының ұ дайы ә сері зонасында жасауына алып келеді. Бү гінгі кү нде экологиялық проблемалар тек қ ана халық шаруашылығ ының дамуына емес, сонымен қ атар адамдар ө мірі мен денсаулығ ына ә серін тигізетін ең маң ызды факторлардың біріне айналады.
Экологиялық проблемалар шешімі – бұ л Қ азақ стан Республикасының бү кіл тұ рғ ындарының ө мір сү ру проблемаларының шешімі.
Су ресурстарының жағ дайы маң ызды ү рейді тудырады. Кү рделі экономикалық жағ дай суаттар бетінің ластануына алып келетін ө неркә сіптік жә не тұ рмыстық шаруашылық ағ ындар тазалығ ының қ анағ аттандырылмайтын жағ дайы мен де терең дейді.
Кө птеген ауылдық аудандарда тазалау қ ұ рылыстары тіптен жұ мыс істемейді, қ алалардың тазалаушы қ ұ рылыстарына кө п міндет жү ктелген.
Атмосфералық ауаны қ орғ ау маң ызды проблема болып қ алады. Кейінгі жылдары ол біршама таза болып қ алды, бұ л ө з кө ң ілімізді жайландыруғ а себеп емес. Атмосфера тастандылары ә ліге дейін жоғ ары болып отыр. Автокө ліктерден шығ атын ластаушы заттар шығ ыны ерекше ү рейді туғ ызады. Бірінші кезекте бұ л мыналармен байланысты; негізгі автомагистральдар тұ рғ ын қ ала, облыс аудандары бойынша пайдаланғ ан газбен ө теді, 200 тү рден кө п зиянды заттар тастайды, олардың кейбіреулері улы жә не канцерогенді қ асиетке ие. Бұ ғ ан қ арамастан, кә сіпорындар қ атарында аймақ ү шін ө те маң ызды ауа қ орғ ау шараларды орындамау жә не программаны қ ысқ арту орындарына ие.
|
|
|
Қ аржыландыру болмағ андық тан автокө ліктерді газғ а кө шіру бойынша жұ мыстар тоқ татылғ ан.
Атмосфералық ауаны қ орғ ау ү шін бастысы шығ ынсыз жә не экологиялық таза технологияны жә не толығ ымен таза ө ндірісті, жаң а технологиялық процесстерді енгізу болды жә не болып қ алады.
Тө мендегі қ арқ ынмен Қ азақ стан Республикасының аудандары мен қ алалардың егістік жерлер ауданын ұ лғ айту бойынша жұ мыстар жү ргізіледі. Тек қ ана жерге емес, сонымен қ атар қ оршағ ан ортағ а негативті ә сер кө здерінің бірі тұ рғ ындар ө міріндегі жә не кә сіпорынның ө ндірістік қ ызметі процессінде пайда болатын ө неркә сіптік жә не тұ рмыстық шығ ындар болып табылады. Сондық тан шығ ындарды ө ң деу, жинақ тау жә не жерлеумен байланысты бірқ атар проблемалар пайда болады.
Экологиялық жағ дай жә не оны қ алпына келтіру бойынша шараларды қ абылдау туралы ө з уақ ытында жә не объективті мә ліметтерге халық тың сұ ранысын біле отырып, жалпы информацияның барлық тү рлерін, радионы, газеттерді, теледидар каналдарын қ олданады.
|
|
|
Қ азіргі заманда адам баласы кө птеген мә селелермен кездеседі. Мейлі нә сілдік, мемлекеттік ұ лттық, ә леуметтік тегіне қ арамастан барлық адамдар ү шін ортақ мә селелер бар: планетаның шектен тыс қ оныстандырылуы (6 миллиард адам), ауыз судың сапасы мен тапшылығ ы, ауаның ластануы мен ғ аламдық жылыну, қ ауіпті аурулардың таралуы, топырақ тың қ ұ нарсыздануы мен азық -тү лік қ орының жетіспеушілігі, қ ышқ ылды жаң бырлар мен азон қ абатының бұ зылуы, организмдердің бағ алы тү рінің жоғ алуы мен зиянкестердің жаппай кө беюі, орман алқ аптарының қ ысқ аруы мен шө лейттену, ө неркә сіптік апаттар, радиация, кішігірім ө зендердің тартылуы, ә скери іс-ә рекет аймақ тарындағ ы табиғ аттың қ ұ руы.
Бұ ның бә рі экология мә селелеріне жатады.
3. 2 Салалардың экологиялық мә селелері
Тоқ ыма ө неркә сібінде ауаның ластануы, қ атты қ алдық тар, шаң -тозаң цехтардың жұ мысы нә тижесінде пайда болады: тігін жә не эксперименттік цехтарда матаны босатудан кейін қ атты қ алдық тар – бу қ алдық тары шығ ады: пішу цехында шаң -тозаң жә не мата мен жіп қ иындылары тү ріндегі қ атты қ алдық тар болады. Жең іл ө неркә сіптің басты мә селесі – шикізат. Аталғ ан жағ дайда техникалық материал пайдаланылады. Сол себепті тігін ө неркә сібінің маң ызды міндеті қ ұ рамында зиянды заттектері жоқ экологиялық таза шикізатты пайдалану болып табылады. Тоқ ыма ө неркә сібінде сулы ылғ алды жылумен ө ң деу кезінде пайдаланылады, буланады жә не ағ ып, канализацияғ а қ осылады. Ауағ а сің іп кеткен ө ндірістік шаң - тозаң ның аса зияны жоқ. Негізінен ауаның ластануы, қ атты қ алдық тар мен шаң тозаң тігін кә сіпорны цехтарының жұ мысы нә тижесінде пайда болады: тә жірибелік жә не тексеру цехтарындағ ы матаны босатудан кейін қ атты қ алдық тар пайда болады да жә не ү тіктеу қ ұ рылғ ыны қ олдану кезінде бу бө лінеді, пішу цехында шаң тү ріндегі жә не мата мен жіп қ иындылары тү ріндегі жә не мата мен қ атты қ алдық тар кездеседі.
|
|
|
Жең іл ө неркә сіптің негізгі мә селесі шикізат, яғ ни оның экологиялық тазалығ ы болып табылады. Алынатын тоқ ыма ө німдерінің экологиялық тазалығ ы ең жоғ арғ ы фактор. Тұ тынушы бұ л ө німнің қ ұ рамына улы заттектер жоқ екендігіне немесе бұ л заттектердің қ ұ рамы нормадан аспайтыны, яғ ни адам денсаулығ ына қ ауіп тө ндірмейтіні жө нінде сенімді болуы керек. Бұ л ә сіресе балалар киімінің тү ржинағ ы ү шін ө те маң ызды. Еуропаның ә рбір елінде, киімде этикетканың болуы ө німнің экологиялық тазалығ ын дә лелдейді. Біз ү шін де бұ ның ү лкен маң ызы бар, ө йткені кө птеген кә сіпорындар рынокқ а шығ ып жатыр.
|
|
|
