 |
«Картография» пәніне арналған
|
|
|
|
Қ азақ стан Республикасының Білім жә не Ғ ылым Министрлігі
«Картография» пә ніне арналғ ан
тест тапсырмалары
050711 бағ ытындағ ы топтар ү шін
050711 мамандық тары ү шін
Қ ұ растырушылар:
Ағ а оқ ытушы Қ ұ ттық адамов М. Е.
Оқ ытушы Кульбеков А. М.
| Бө лім | Бө лімнің атауы (модул) | Жалпы бө лімде (модулде) | Таң дау | Салмағ ы |
| Картография: пә ні жә не зерттелетін объекттер. Геоид жә не жер бедері | ||||
| Карта мазмұ ны. | ||||
| Географиялық карта классификациясы. | ||||
| Карталар масштабы. | ||||
| Картографиялық проекциялар. | ||||
| Шартты белгілер жә не оның мінездемесі. | ||||
| Зерттеудің картографиялық ә дісі. | ||||
| Геоинформациондық картография ә дісі. |
@@@ Картография: пә ні жә не зерттелетін объекттер.
Геоид жә не жер бедері
$$$1A
Географиялық карта дегеніміз:
А. Алынғ ан масштаб бойынша жер бетін жазық тық та шартты белгілер арқ ылы математикалық тә сілмен бейнелеу.
B. Шартты белгілермен парақ бетінде кө рсетілген жер бетінің кескінделуі.
С. Жазық тық тағ ы жердің кескінделуі.
D. Жер бетінің шағ ын бө лігінің кескінделуі.
Е. Глобус.
$$$2B
Жер ө лшемдерін ө лшеген кім:
A. Аристотель.
B. Эратосфен.
C. Дикарх.
|
|
|
D. Пифагор.
E. Птоломей.
$$$3E
Жердің радиусы неше км:
A. 520км.
B. 1450км.
C. 7500км.
D. 4080км.
E. 6371км.
$$$4A
Геоид–бұ л:
A. Материк астынан ойша жалғ асатын тыныш жатқ ан мұ хит пен тең іздердің дең гейлік беті.
B. Жердің нақ ты пішіні.
C. Жердің дө ң ес пішіні.
D. Эллипс.
E. Эллипсоид.
$$$5А
Геоид терминін ұ сынғ ан ғ алым:
A. И. Листинг.
B. Аристотель.
C. Эратосфен.
D. Пифагор.
E. Птоломей.
$$$6В
Эратосфен ойлап тапқ ан аспапты кө рсетің із:
A. Теодолит.
B. Скафис.
C. Гелиограф.
D. Мензула.
E. Нивелир.
$$$7С
Масштабына қ арай карталар неше топқ а жіктеледі:
A. 5.
B. 4.
C. 3.
D. 2.
E. 7.
$$$8Е
Географиялық атлас дегеніміз:
A. Жердің кішірейтіле бейнеленген бейнесі.
B. Жердің шағ ын бө лігі.
C. Ірі масштабтағ ы карталар.
D. Орташа масштабтағ ы карталар.
E. Географиялық карталардың жү йелі жинағ ы.
$$$9В
1: 10000 қ андай масштаб тү ріне жатады:
A. Сызық ты масштаб.
B. Сандық масштаб.
C. Атаулы масштаб.
D. Сызық ты атаулы масштаб.
E. Сандық атаулы масштаб.
$$$10С
1см-де 100 метр болса, қ андай масштаб тү ріне жатады:
A. Сызық ты масштаб.
B. Сандық масштаб.
C. Атаулы масштаб.
D. Сызық ты атаулы масштаб.
E. Сандық атаулы масштаб.
$$$11Е
Картография пә нінің міндеттері:
А. Карталарды жү йелеу (жіктеу), оларғ а талдау жасау, бағ алау, сақ тау жә не тарату мә селелерімен айналысу.
В. Картада географиялық объектілердің орналасуын нақ ты кө рсетуді қ амтамасыз ету міндетін шешу.
С. Карта бойынша ө лшеу ә дістерін қ ұ растыру.
D. Ірі масштабты карталарды салу мақ сатымен жергілікті жерді зерттеудің географиялық жә не геометриялық ә дістерін қ ұ растыру.
E. Табиғ и жә не қ оғ амдық қ ұ былыстарды географиялық карталарда жә не тағ ы басқ а шығ армаларда кө рсету, осы бейнелердің қ асиеттерін сипаттау, оларды қ ұ растыру жә не пайдалану ә дістерін жасау.
|
|
|
$$$12С
Картографиялық бейне дегеніміз:
A. Жер бедерінің кедір-бұ дырлы беті.
B. Тік сызық қ а перпендикулярлы болып келетін жә не материктер астына шартты тү рде жалғ асатын Дү ние жү зілік мұ хиттің беті.
C. Жер эллипсоиды бетінің жазық тық та бейнелеудің математикалық ә дісі.
D. Жер бетінің кіші ө сі бойы айналу нә тижесінде пайда болғ ан жер беті.
E. Картада шынайы объектілер мен қ ұ былыстарды бейнелеудің шартты белгілері.
$$$13A
План дегеніміз:
A. Ірі масштабпен жазық тық та ортогонды проекциясында бейнелеу.
B. Эллипсоидтың бетін жазық тық пен алмастыру.
C. Белгілі бір нақ тылық пен жазық тық деп алынғ ан бө лікшенің ө лшемдерін бейнелеу.
D. Орта масштабты карта.
E. Кіші масштабтағ ы карта.
$$$14B
Жазық тық та жер шарының немесе жер эллипсоидының бетін бейнелеу ә дісі қ алай аталады:
A. Меридиан торы.
B. Картографиялық проекция.
C. Картографиялық генерализация (жалпылау).
D. Картографиялық тор.
E. Параллель торы.
$$$15D
Карта бойынша кез келген нү ктенің географиялық координаталарын анық тауғ а мү мкіндік беретін сызық тар жү йесі:
A. Меридиан торы.
B. Картографиялық проекция.
C. Картографиялық генерализация (жалпылау).
D. Картографиялық тор.
E. Параллель торы.
$$$16E
Экватор нү ктесінен шең бер градустары арқ ылы кө рсетілген қ ашық тық ты анық тауғ а мү мкіндік беретін картадағ ы сызық тар:
A. Меридиан торы.
B. Картографиялық проекция.
C. Картографиялық генерализация (жалпылау).
D. Картографиялық тор.
E. Параллель торы.
$$$17E
Ендікті аң ық тауғ а мү мкіндік беретін картадағ ы сызық тар:
A. Меридиан торы.
B. Картографиялық проекция.
C. Картографиялық генерализация (жалпылау).
D. Картографиялық тор.
E. Параллель торы.
$$$18D
Эллипс немесе жер шары бетінің аудандық ө лшемдерінің картағ а тү сіру барысында қ анша санғ а кішіретілгенін кө рсететін қ атынасы қ алай аталады:
|
|
|
A. Бұ рыштардың нө льдік бұ рмалану сызығ ы.
B. Аудандардың басты масштабы.
C. Басты масштаб.
D. Аудандардың жеке масштабы.
E. Ұ зындық тардың нө льдік бұ рмалану сызығ ы.
$$$19D
Картағ а тү сіргенде бұ рыштардың бұ рмалануын есепке алмайтын проекция:
A. Тең шамалы.
B. Тең аралық.
C. Кез келген.
D. Тең бұ рышты.
E. Тең масштабты.
$$$20A
Картағ а тү сіргенде аудандардың бұ рмалануын есепке алмайтын проекция:
A. Тең шамалы.
B. Тең аралық.
C. Кез келген.
D. Тең бұ рышты.
E. Тең масштабты.
$$$21C
Мектеп, ғ ылыми-аң ық тамалық, техникалық, мә дени-ағ артушылық, туристік карталар деген жіктелу қ андай белгілері бойынша жасалғ ан:
A. Масштабы бойынша.
B. Қ амтуы бойынша.
C. Мақ саты бойынша.
D. Нақ тылығ ы бойынша.
E. Тақ ырыбы бойынша.
$$$22D
Карталардың қ айсысын қ оғ амдық қ ұ былыстардың тақ ырыптық картасына жатқ ызуғ а болады:
A. Жарты шарлардың физикалық картасы.
B. Қ азақ станның физикалық картасы.
C. Қ азақ станның геологиялық картасы.
D. Ә лемнің саяси картасы.
E. Африканың физикалық картасы.
$$$23A
Карта элементтерінің қ айсысы оның географиялық негізіне жатады:
A. Масштаб.
B. Терең діктер мен биіктіктер шкаласы.
C. Гидрографиялық торап.
D. Ү зінді-карта.
E. Табиғ и зоналар.
$$$24C
Карта элементтерінің қ айсысы оның тақ ырыптық мазмұ нына жатады:
A. Масштаб.
B. Терең діктер мен биіктіктер шкаласы.
C. Гидрографиялық торап.
D. Ү зінді-карта.
E. Табиғ и зоналар.
$$$25D
Карта элементтерінің қ айсысы қ осымша мә ліметтерге жатады:
A. Масштаб.
B. Терең діктер мен биіктіктер шкаласы.
C. Гидрографиялық торап.
D. Ү зінді-карта.
E. Табиғ и зоналар.
$$$26B
Карта элементтерінің қ айсысы картаның аң ызына жатады:
A. Масштаб.
B. Терең діктер мен биіктіктер шкаласы.
|
|
|
C. Гидрографиялық торап.
D. Ү зінді-карта.
E. Табиғ и зоналар.
$$$27D
Ө зеннің мө лшерін кө рсететін сызық тық белгілер қ алай ажыратылады:
A. Мө лшері бойынша.
B. Тү сі бойынша.
C. Ішкі қ ұ рылымы бойынша.
D. Ені бойынша.
E. Бағ дарлау бойынша.
$$$28B
Жалпы географиялық карталарда теміржол жә не тас жол торабын кө рсететін сызық тық белгілер қ алай ажыратылады:
A. Мө лшері бойынша.
B. Тү сі бойынша.
C. Ішкі қ ұ рылымы бойынша.
D. Ені бойынша.
E. Бағ дарлау бойынша.
$$$29C
Жер шарының радиусын кім алғ аш рет есептеді:
A. Геродот.
B. Птолемей.
C. Эратосфен.
D. Гипарх.
E. Ликатор.
$$$30D
“Параллель” мен “меридиан” ұ ғ ымдарын кім енгізді:
A. Геродот.
B. Птолемей.
C. Эратосфен.
D. Гипарх.
E. Ликатор.
$$$31C
Жердің шар тә різділігін ескеріп, алғ ашқ ы картаны кім қ ұ растырды:
A. Геродот.
B. Птолемей.
C. Эратосфен.
D. Гипарх.
E. Ликатор.
$$$32D
Экваторды алғ аш рет 36 бө лікке (градусқ а) бө лген жә не “ендік” жә не “бойлық ” терминдерін енгізген ғ алым:
A. Геродот.
B. Птолемей.
C. Эратосфен.
D. Гипарх.
E. Ликатор.
$$$33B
Картаны қ ұ растыруғ а арналғ ан арнайы проекцияны қ ұ растырғ ан «Географияны басқ ару» атты оқ у қ ұ ралын жасағ ан ғ алым:
A. Геродот.
B. Птолемей.
C. Эратосфен.
D. Гипарх.
E. Ликатор.
$$$34E
Географиялық карталардың алғ ашқ ы атласын қ ұ растырғ ан ғ алым:
A. Птолемей.
B. Ломоносов.
C. Идриси.
D. Ибн аль-Варди.
E. Ортелий.
$$$35A
Қ ай ғ алымды экономикалық карталар мен атластарды қ ұ растыру бойынша жұ мыстар бағ дарламасын ұ сынғ ан жә не міндеттерін анық тағ ан, экономикалық картографияның негізін салушы деп есептеуге болады:
A. Н. Н. Баранский.
B. М. В. Ломоносов.
C. И. Евреинов.
D. С. Ремезов.
E. Ф. Лужин.
$$$36А
1: 200000 жә не одан жоғ арғ ы масштаб атауы:
A. Орта масштабты.
B. Ірі масштабты.
C. Ұ сақ масштабты.
D. Орташа ірі масштабты.
E. Орташа ұ сақ масштабты.
$$$37А
Полярлы суретке тү сіру ү шін қ андай масштаб аса ың ғ айлы:
A. 1: 500-1: 1000.
B. 1: 10000-1: 20000.
C. 1: 30000-1: 50000.
D. 1: 70000-1: 100000.
E. 1: 200000.
$$$38B
Ө зінің саяхат идеясын негіздегенде Колумб кімнің картасын қ олданды:
A. Меркатор.
B. Тосканелли.
C. Мюнстер.
D. Диаш.
E. Эратосфен.
$$$39B
Ең алғ ашқ ы орыс картасы деп қ андай картографиялық шығ арманы есептеуге болады:
A. С. Ремезовтың “Большой чертеж”.
B. “Старый чертеж” 1497ж.
C. “Чертеж земли Сибирской”.
D. “Чертеж земли Московской”.
|
|
|
E. П. Ричаговтың картасы.
$$$40D
“XVIIғ. географиялық мә ліметтердің жинағ ын, 23 картадан тұ ратын алғ ашқ ы орыс атласын – “Чертежная книга Сибири” шығ армасын кім қ ұ растырды:
A. Еремей Майер.
B. Петр Ричагов.
C. Алексей Черчесский.
D. Семен Ремезов.
E. Семен Крашенников.
$$$41A
Кім алғ аш рет “атлас” терминің карталардың жинағ ы ретінде енгізді:
A. Меркатор.
B. Вальдземюллер.
C. Рейс.
D. Колумб.
E. Диаш.
$$$42В
Ұ сақ масштабты карта:
A. 1: 200000.
B. 1: 1000000.
C. 1: 10000.
D. 1: 125000.
E. 1: 5000.
$$$43A
Алғ ашқ ы “Атлас Всероссийской империи” шығ армасының жобасын қ ұ растырғ ан ғ алым:
A. И. К. Кириллов.
B. М. В. Ломоносов.
C. Петр 1.
D. В. Н. Татищев.
E. В. В. Докучаев.
$$$44A
Физикалық немесе топографиялық жер беті дегеніміз:
A. Жер бедерінің кедір- бұ дырлы беті.
B. Тік сызық қ а перпендикулярлы болып келетін жә не материктер астына шартты тү рде жалғ асатын Дү ние жү зілік мұ хиттың беті.
C. Жер эллипсоиды бетінің жазық та бейнелеудің математикалық ә дісі.
D. Жер бетінің кіші ө сі бойы айналу нә тижесінде пайда болғ ан жер беті.
E. Картада шынайы объектілер мен қ ұ былыстарды бейнелеудің шартты белгілері.
$$$45E
Параллель дегеніміз не:
A. Картографиялық тордағ ы сызық тарды бейнелеу, масштабты белгілеу, картаның атауы.
B. Жер эллипсоидының белгілі бір нү кте арқ ылы ө тетін жазық тық пен жердің айналу ө сінің қ иылысу сызығ ы.
C. Белгілі бір нү кте арқ ылы жү ргізілген тік сызық пен экватор жазық тығ ы арасындағ ы бұ рыш.
D. Гринвич меридианының жазық тығ ы жә не белгілі бір нү ктенің жазық тығ ы арасындағ ы бұ рыш.
E. Жер экваторына қ атар жү ргізілген сызық тар.
$$$46С
Нү ктенің ендігі дегеніміз не:
A. Картографиялық тордағ ы сызық тарды бейнелеу, масштабты белгілеу, картаның атауы.
B. Жер эллипсоидының белгілі бір нү кте арқ ылы ө тетін жазық тық пен жердің айналу ө сінің қ иылысу сызығ ы.
C. Белгілі бір нү кте арқ ылы жү ргізілген тік сызық пен экватор жазық тығ ы арасындағ ы бұ рыш.
D. Гринвич меридианының жазық тығ ы жә не белгілі бір нү ктенің жазық тығ ы арасындағ ы бұ рыш.
E. Жер эллипсоиды мен айналу ө сіне перпендикулярлы жазық тық тың қ иылысу сызығ ы.
$$$47D
Нү ктенің бойлығ ы дегеніміз не:
A. Картографиялық тордағ ы сызық тарды бейнелеу, масштабты белгілеу, картаның атауы.
B. Жер эллипсоидының белгілі бір нү кте арқ ылы ө тетін жазық тық пен жердің айналу ө сінің қ иылысу сызығ ы.
C. Белгілі бір нү кте арқ ылы жү ргізілген тік сызық пен экватор жазық тығ ы арасындағ ы бұ рыш.
D. Гринвич меридианының жазық тығ ынан белгілі бір нү ктенің жазық тығ ы арасындағ ы бұ рыш.
E. Жер эллипсоиды мен айналу ө сіне перпендикулярлы жазық тық тың қ иылысу сызығ ы.
$$$48Е
Картографиялық информатиканың міндеттері:
A. Карталарды жү йелеу (жіктеу), оларды талдау, бағ алау, сақ тау.
B. Картада географиялық объектілердің орналасуын нақ ты кө рсетуді қ амтамасыз ету міндетін шешу.
C. Карта бойынша ө лшеу ә дістерін қ ұ растыру.
D. Ірі масштабты карталарды салу мақ сатымен жергілікті жерді зерттеудің географиялық жә не геометриялық ә дістерін қ ұ растыру.
E. Табиғ и жә не қ оғ амдық қ ұ былыстарды географиялық карталарда жә не тағ ы басқ а шығ армаларды компьютерде кө рсету, осы бейнелердің қ асиеттерін сипаттау, оларда қ ұ растыру жә не пайдалану ә дістерін жасау.
$$$49С
Математикалық картографияның міндеттері:
A. Карталарды жү йелеу (жіктеу), оларғ а талдау жасау, бағ алау, сақ тау жә не тарату мә селелерімен айналысу.
B. Картада географиялық объектілердің орналасуын нақ ты кө рсетуді қ амтамасыз ету міндетін шешу.
C. Карта бойынша масштаб, проекция жә не тағ ы басқ а ө лшеу ә дістерін қ ұ растыру.
D. Ірі масштабты карталарды салу мақ сатымен жергілікті жерді зерттеудің географиялық жә не геометриялық ә дістерін қ ұ растыру.
E. Табиғ и жә не қ оғ амдық қ ұ былыстарды географиялық карталарда жә не тағ ы басқ а шығ армаларды кө рсету, осы бейнелердің қ асиеттерін сипаттау, оларда қ ұ растыру жә не пайдалану ә дістерін жасау.
$$$50B
Дең гейлік жер беті дегеніміз не:
A. Жер бедерінің кедір-бұ дырлы беті.
B. Тік сызық қ а перпендикулярлы болып келетін жә не материктер астына шартты тү рде жалғ асатын Дү ниежү зілік мұ хиттың беті.
C. Жер эллипсоиды бетінің жазық тық та бейнелеудің математикалық ә дісі.
D. Жер бетінің кіші ө сі бойы айналу нә тижесінде пайда болғ ан жер беті.
E. Картада шынайы объектілер мен қ ұ былыстарды бейнелеудің шартты белгілері.
|
|
|
