 |
XIV Тема Балалар авырулары
|
|
|
|
ангина – тамак бакасы
бронхит – бронхлар ялкынсыну
ветряная оспа – су чәчәге, чәчәк
воздушно-капельный – сулый торган һава аша
врожденная пупочная грыжа – тумыштан килгән кендек бүсере
дыхательные пути – сулыш юллары
желтуха – сары (авыруы)
кашель с мокротой – какырыклы ютәл
коклюш – бума ютәл
корь – кызамык
ОРЗ – үтә көчле респиратор авыру
отит – отит (колак ялкынсынуы)
отхаркивание мокроты – какырык кубу
пневмония – үпкә ялкынсыну
рахит – рахит, уа чире
ринит – ринит (борын куышлыгының лайлалы тышчасы ялкынсыну)
риносинусит – риносинусит (борын куышлыгы һәм борын тирәсе куышлыкларының лайлалы тымчасы берьюлы ялкынсыну)
ринофарингит – (ринофарингит, борын куышлыгы һәм бугаз лайлалы тышчалары берьюлы ялкынсыну)
родничок – лепкә
свинка – дуңгыз яңагы
синусит – синусит, борын яны куышлыкларының лайлалы тымчасы ялкынсыну
скарлатина – кызылча
социально-экономическая проблема – социаль-икъдисади проблема
стул – тәрәт
жидкий – сыек
зеленоватый – яшькелт
пенистый – күбекле
с кровью – канлы
со слизью – лайлалы
сухой кашель – коры ютәл
тонзиллит – миндальсыман бизләр ялкынсыну
фарингит – йоткылыкның лайлалы тышчасы һәм лимфоид тукымасы ялкынсыну
эпиглеттит – бугаз өсте кимерчәгенең лайлалы тымчасы ялкынсыну
XV Тема Гинекологиягә нисбәтле авырулар
аборт – бала төшерү
аборт – бала төшерү
беременеть – йөккә узу, авырга узу; йөккә калу; балага узу
беременная – йөкле, авырлы, көмәнле, корсаклы
беременность – йөклелек
|
|
|
венерические заболевания – венерик авырулар
влагалище – аналык җиңсәсе
выкидыш – бала төшү
лактация – сөт бизләреннән сөт бүленеп чыгу
матка – аналык
маточные трубы – аналык көпшәсе, күкәй күзәнәк юлы
менструация – менструация, күрем, айлыклар
нерегулярная – даими булмаган (сирәк)
регулярная – даими
менструировать – күрем күрү
наружные половые органы – тышкы җенес әгъзалары
обмена веществ – матдәләр алмашы
опухолевидные заболевания – шеш авырулары
плацента – соңгылык
половая жизнь – җенси тормыш
половая жизнь – җенси тормыш
противозачаточные средства – балага узудан саклану чаралары
роды – бала табу, бала тудыру
схватка, потуги – тулгак
яичник – аналык бизе
XVI Тема Терәк-хәрәкәт әгъзалары авырулары
вывих – буын таю, каймыгу, биртелү
деформация – тышкы көчләр тәэсирендә, каты әйберләрнең форма яки күләм ягыннан үзгәрүе
инфекция – йогыш
коленный сустав – тез суставы
кости – сөякләр
мышцы – мускуллар
мягкие ткани – йомшак тукыма
надкостница – сөяк өслеге
нарушение – бозылу
обменные нарушения – матдәләр алмашы бозылуы
органы движения и опоры – терәк-хәрәкәт әгъзалары
перелом – сыну
плоскостопие – яссы табанлык, аю табаны, җәенке, җәйпәк табан
повреждение – зарарлану
повреждения опорно-двигательного аппарата – терәк-хәрәкәт аппаратының зарарлануы
подкожная клетчатка – тире асты клетчаткасы
разрыв – өзелү
разрыв связок – сеңер бәйләвечләренең өзелүе
растяжение – сузылу, тартылу
связки – сеңер бәйләвечләре
сколиоз – умарткалыкның янга бөгелүе
ссадина – кечкенә яра; сыдырылган урын, суелган
сустав – буын
|
|
|
сухожилие – сеңер
ткани – тукымалар
травма – травма, җәрәхәт
ушиб – бәрелү
хондрит – кимерчәк ялкынсыну
целостность – бербөтенлелек
шрам – яра эзе, җөй
эластичность – сыгылмалылык
коленная чашечка – тез капкачы
XVII Тема. Авырулар белән социаль эш
алкоголизм – эчүчелек
алкогольная зависимость – алкогольгә бәйлелек
бытовое заражение – көнкүреш шартларында йогышлану
вакцинация новорожденных – яңа туган балаларны вакцинацияләү
добровольное лечение – ирекле рәвештә дәвалану
заболеваемость – авырулар саны
заболевания, передающиеся половым путем – җенси юл белән күчә торган авырулар
заражение воздушно-капельным путем – сулый торган һава аша йогышлану
здоровый образ жизни – сәламәт яшәү рәвеше
здравоохранение – сәламәтлек саклау
личная гигиена – шәхси гигиена
наркоман – әфиюнчы, наркоман
наследственные факторы – нәселдән килгән факторлар
обследование – тикшерү үткәрү
общество Красного Креста – Кызыл Хач җәмгыяте
организация по выявлению туберкулеза – туберкулез булу-булмавын ачыклау
охрана здоровья населения – халык сәламәтлеген саклау
переливание крови – кан җибәрү
предупреждение болезни – авыруны булдырмый калу
принудительное лечение – мәҗбүри дәвалану
продолжительность жизни – гомер озынлыгы
проституция – фахишәлек
рождаемость – туучылар саны
санитарный надзор – санитария күзәтчелеге
смертность – үлүчеләр саны
социально-значимые заболевания – социаль әһәмияткә ия авырулар
физиологическая зависимость – физиологик бәйлелек
НАИБОЛЕЕ УПОТРЕБИТЕЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ ВРАЧА БОЛЬНОМУ
АВЫРУГА ЕШ БИРЕЛӘ ТОРГАН СОРАУЛАР
1. На что жалуетесь? – Нәрсәдән зарланасыз?
2. Что случилось с Вами? – Сезнең белән нәрсә булды?
3. Как Вы себя чувствуете? – Үзегезне ничек хис итәсез?
4. Что Вас беспокоит? – Сезне нәрсә борчый?
5. Что ещё беспокоит? – Сезне тагын нәрсә борчый?
6. Есть ли ещё какие-нибудь жалобы? – Тагын нинди зарларыгыз бар?
7. Где Вы чувствуете боль? – Кайда авырту тоясыз?
|
|
|
8. Какая у Вас боль? – Ничек авырта?
9. Куда отдает боль? – Авырту кая бәрә?
10. После чего возникает боль? – Авырту ничек барлыкка килә?
11. Какая у Вас сегодня температура? – Бүген температурагыз нинди?
12. У Вас кашель? – Ютәллисезме?
13. Кашель постоянный (сухой, с мокротой)? – Ютәл диами (коры, какырыклы)?
14. При кашле чувствуете боль в груди? – Йөткергәндә күкрәктән авырту тоясызмы?
15. У Вас выделяется мокрота? – Какырык бүленеп чыгамы?
16. Какого цвета мокрота? – Какырык нинди төстә?
17. У Вас есть чувство стеснения в груди? – Күкрәктән кысу тоясызмы?
18. Какое Ваше обычное давление? – Гадәттә Сезнең кан басымыгыз нинди?
19. У Вас есть одышка? – Тыныгыз кысылмыймы?
20. У Вас бывает приступ удушья? – Тыныгыз буыламы?
21. У Вас есть боли в области сердца? – Йөрәк тирәсендә авырту тоясызмы?
22. Вы быстро утомляетесь? – Сез тиз арыйсызмы?
23. У Вас хороший аппетит? – Аппетитыгыз яхшымы?
24. Вас не тошнит? – Күңелегез болганмыймы?
25. Вы чувствуете вздутие живота? – Эчегез кабармыймы?
26.У Вас есть кожный зуд? – Тәнегез кычытамы?
27. Регулярно посещаете врача? – Табибка даими күренәсезме?
28. Когда боли усиливаются? – Авырту кайчан көчәя?
29. Боль прошла? – Авырту беттеме?
30. Вы хорошо видите?
КУЛЛАНЫЛГАН ӘДӘБИЯТ
1. Медицинский русско-татарский толковый словарь: около 30 000 слов М.М. Гимадеев, Н.Х. Амиров, К.Ш. Зиятдинов. Под общей ред. М.М. Гимадеева. – Казань: Магариф, 2003. – 559 с.
2. Биологический русско-татарский толковый словарь:около 10 000 слов / Ф.Г. Ситдиков, Р.К. Закиев, А.Б. Халидов и др. Под ред. Ф.Г. Ситдикова, Р.К. Закиева. – Казань: Магариф, 1998. – 655 с.
3. Җылы сүз җанга дәва. (методическое пособие для студ. высших и ср.мед. уч. заведений), Состав.: Амирова Р.М., Казань, КГМУ, 2009. – 34 с.
4. Биология: Человек (Введение в научный стиль): сборник тестов по русскому языкудля иностранных студентов 2 курса лечебного факультета, обучающихся на английском языке / Л.И. Фидаева, И.Б. Вагапова, Л.С. Якубова, Л.Г. Юсупова. – Казань: КГМУ, 2015. – 96 с.
|
|
|
5. Подготовка к клинической практике: Учебно-методическое пособие по русскому языку для иностранных студентов / Евдокимова А.Г., Якубова Л.С. - Казань, КГМУ, 2013. – Ч. 1. – 64 с.
6. Подготовка к клинической практике: Учебно-методическое пособие по русскому языку для иностранных студентов / Евдокимова А.Г., Якубова Л.С. - Казань, КГМУ, 2013. – Ч. 2. – 68 с.
7. Русско-татарский толковый словарь медицинских терминов: около 10 000 слов. – Казань: Магариф, 2004. – 351 с.
Ә мирова Р.М. Кыскача русча-татарча медицина терминары сүзлеге: югары һәм урта медицина уку йортларының татар телен камилләштерүче төркем студентлары өчен уку-укыту кулланмасы / Р.М. Әмирова. – Казан, КДМУ, 2016. − 28 б.
Под редакцией авторов
Подписано в печать 11.09.2016 Бумага офсетная 60×84/16
Ризография Объем усл.-печ. л.
Тираж 50
Заказ №
420012, г. Казань, Бутлерова, 49, типография КГМУ
|
|
|
12 |
