 |
2. 3 Өндіріс орнындағы шаң-тозаң
|
|
|
|
2. 3 Ө ндіріс орнындағ ы шаң -тозаң
Текстильдік ө ндіріс орындарында бө лінетін шаң -тозаң кө лемі ө те жоғ ары болады. Шаң -тозаң ның адам ағ засына ә серін қ арастырғ анда олардың физико-химиялық қ ұ рамына ғ ана емес, олардың мө лшеріне де мә н берген жө н. Ең қ ауіптілері 5 мкм болатын шаң дар. Олар адам ө кпесінің альвеолярлық арналарына ө тіп кетуі мү мкін. Ал, кө лемі 10 мкм шаң -тозаң дар тыныс жолдарының алқ ым маң айы мен жоғ арғ ы тыныс арналарына келтіретін қ ауіпі жоғ ары.
Жұ мыс зоналарындағ ы микроклиматтық жағ дайлар технологиялық ү рдістердің талаптарына да жауап беру керек. Негізгі ө ндірістік бө лмелердегі ауа алмасу жоғ арыдан тө менге қ арай жү ргізіледі, яғ ни келген ауа шашыратылып жоғ арғ ы аймақ қ а беріледі де, жабдық тар астында орналасқ ан сорып алу торлары арқ ылы жойылады.
Жағ ымсыз ә серлердің бірі болып ө ң деу ө неркә сіптерде бө лінетін шаң болып табылады. Ол екі фракциядан тұ рады: органикалық жә не минералдық, олар ә ртү рлі кескін жә не мө лшердегі бө лшектердің кү рделі қ ұ рамын қ ұ райды. Минералды бө ліктің негізгі компоненті болып диоксид кремний болып табылады. Олар силикоза (ө кпе қ абыну) ауруын тудырады.
2. 4 Ө ндірістегі шу мен діріл
1) Шулардың дең гейлері барлық ғ имараттар бойынша тө мендегілерді қ амтамасыз ету ү шін шектеуге тиіс;
2) Қ ызметкерлердің есту қ абілеті зақ ымдалуының ең аз тә уекелі;
|
|
|
3) Дабыл сигналдарының естілетіні кепілдік;
4) Сө здік, телефондық жә не радио байланыс жұ мысына арналғ ан жағ дайлар;
5) Шулардың жә не дірілдердің дең гейін бақ ылау қ ажеттілігі толық тү рде жобалау барысында бағ алануғ а тиіс.
Шудың нормалары:
1) Жабдық тың жекелеген элементтері ү шін шулар дең гейлерінің шақ тамалы шектері шулардың жобалық дең гейлері мен жабдық тардың орналасуын, сондай-ақ оның акустикалық қ оршауын талдауды ескерумен айқ ындалуғ а тиіс.
2) Шудан қ орғ ау, қ ағ ида бойынша, шусің іргіш материалдарды пайдалану есебінен қ амтамасыз етіледі. Шусің іргіш қ аптамаларда қ ол жеткізу ү шін тиісті қ ақ пақ тар мен кө ру терезелері кө зделуге тиіс.
3) Қ ызметкерлердің есту қ абілетін қ ұ лақ қ орғ ағ ыш қ ұ ралдардың кө мегімен тек шумен кү рестің инженерлік ә дістері шығ ындар тұ рғ ысынан
2. 5 Ө ндірістегі вентиляция
Вентиляция жү йесінің жалпы классификациясы немесе ауаны кондеционерлеу. Бө лмеде технологиялық талаптар параметтіне немесе санитарлы гигиеналық сә йкес ауамен қ амтамасыз ету. Бұ л бө лмеге жетіспеген таза ауаны жіберу арқ ылы, алынады. Вентиляция дегеніміз жұ мысшы зонасында физика-химиялық жә не ауаның метеорологиялық жағ дайды санитарлық норма талаптарына сә йкес қ амтамасыз ету.
Бө лмеге жіберілетін ауа-ағ ымды деп аталынады, ал жойылғ ан ауа-сорылғ ан деп аталады. Табиғ и вентиляция табиғ и кү ш ә серімен пайда болады. Жел арқ ылы немесе гравитациялық кү ш арқ ылы.
Гравитациялық кү ш-суық немесе жылы ауаның ә р тү рлі тығ ыздығ ының ә серінің нә тижесіндк болады.. Табиғ и вентиляция ұ йымдастырылмай, бір ашылып, бір жабылса ауа кіргізіп алу деп аталады. Ұ йымдастырылғ ан табиғ и вентиляция, терзеден арнайы тесік арқ ылы немесе ғ имарат тө бесіндей жарық берушілер арқ ылы алынады. Ол аэреация деп аталады. Механикалық вентиляция вентилятор кө мегімен жү зеге асады. Ол жалпы алмасу ағ ымды –сорғ ыш жә не жергілікті, ағ ымды жалпы алмасу ағ ымды –сорғ ыш жә не вентиляция жү йесінің мұ мвс істеу принципі: таза ауа вентилятор кіріп ауа –шатыр шахтасы арқ ылы ауа ө ткізгішке беріліп бө лмеге жіберіледі.
|
|
|
2. 6 Ө ндірістегі электр қ ауіпсіздігі Электр қ ауіпсіздігі – адамды тоқ ұ рмау ү шін қ олданылатын шаралар
Электр қ ауіпсіздігі негізінде адамдарды электр тоқ тарының, электр доғ аларының, электрлік магнит полясын статистикалық, электрлердің зиянды жә не қ ауіпті ә серлерінен сақ тау ү шін ұ йымдастыру системасын жә не техникалық шаралар қ олдану қ арастырылады
Жұ мыс орнының электр қ ауіпсіздігі жағ ынан қ ұ растыру
Жұ мыс орнындағ ы қ оршағ ан орта жә не қ оршпғ ан жағ дай тоқ қ а тү су қ ауіпін артырады немесе ә лсіретеді. Ылғ алдылық, тоқ ө ткізетін шаң – тозаң, булар жә не газдар электр қ ұ рылғ ыларының қ орғ анышын бұ зады, кедергісін тө мендетіп, электр қ ұ рылғ ысының сымдарына қ ауіп тө ндіреді. Бумен қ оса жоғ ары температураның ә серінен адам денесінің кедергісі тө мендейді, бұ л тоқ ұ ру қ аупін жоғ арлатады.
Жұ мыс орнының классификациясының қ оршағ ан орта жағ дайындағ ы жә не электр тоғ ына тү су қ ауіпті тә жірибелік тү рде жұ мыс орны класына байланысты тип тү рі, электр қ ұ рылғ ысы апатқ а қ арсы тұ ру шараларын жә не электр қ ұ рылғ ылар эксплуатациялау қ ауіпсіздігін қ амтамасыз етеді.
Жерге қ осу – негізгілердің бірі жә не электр қ ауіпсіздігі шараларының ең кең қ олданылатын тү рі. Жерге қ осу, бұ л адамдарды корпустың немесе ө нердің тұ йық талу қ ауіпсіздігін қ амтамасыз ететеі қ орғ аныс.
|
|
|
Қ орғ аушы ө шіру деп апатты учаскені тез арада тоқ тан ажырату немесе жалпы сетті ө шіру. Қ орғ аушы ө шіру 1000 Вт тоқ кү ші бар сеттердежерге қ осу жә не нолдікке келтіру болмағ ан жағ дайда қ олданылады.
Қ ызметкерлерді қ орғ ау ү шін шаралар қ олданылады: қ ұ рылғ ылар, аппараттар, жылжытқ ыш жә не кө шіргіш қ ұ рылғ ылар жә не жабдық тар.
2. 7 Ө ндірістегі ө рт қ ауіпсіздігі Ө рт қ ауіпсіздігі - ө ндіріс ө рт қ ауіпсіздігі бойынша қ андай категорияғ а жатады, ө рт кезінде адамдарды эвакуациялау, ө рт сө ндіргіштер
Ө ндірістің ө рт қ ауіпсіздігі – бұ л ө ндірістің от тө нбеуді болдырмау, ал бола қ алдырғ ан жағ дайда адамдарғ а от факторлардың ә сер етпеуі жә не материалдық байлық тарды сақ тау.
Ө рт қ ауіпсіздігін қ амтамассыз ету ө рттің алдын алу жү йесі жә не ө рттен қ орғ ану жү йесі арқ ылы қ ол жеткізіледі. Негізгі ө рт сө ндіру заттарына су, химиялық жә не ауалы – механикалық кө бік, тұ здардың сулы ерітінділері, инертті жә не жанбайтын газдар, су буы, ө рт сө ндіргіш голлондокө мірсутектік қ оспалар жә не қ ұ рғ ақ ө рт сө ндіруші ұ нтақ тар жатады.
Сонымен қ атар жобаланатын кә сіпорындарда бастапқ ы сатыдағ ы ө рттің шығ уы мен ө ртке арналғ ан заттар - ө рт сө ндіргіштер қ арастырылғ ан.
Ә р тү рлі заттар мен материалдарды сө ндіру мақ сатында жә не де қ уатты электр қ ондырғ ыларының ө ртін ө шіру ү шін кө мірқ ышқ ылды ө рт қ ауіпсіздігі келесі мә селелерді қ арастырады: жанбайтын жә не қ иын жанатын заттарды, жә не материалдарда максималды қ олдануғ а тырысу, жанатын заттардың кө лемін қ ысқ арту жә не оларды араластырмау, адамдарды коллективті жә не жеке қ орғ ау от қ ауіпсіздігі сигнализация қ ұ ралдары, ө рт пайда болғ ан жағ дайда хабарлау эвакуация тағ ы басқ а.
|
|
|
СНИП 90-81 байланысты ө ндірістің жарылыс жә не ө рт қ аупі алты категорияғ а бө лінеді: А, Б, В, Г, Д, Е.
А – категориялы жарылыс жә не ө рт қ аупіне;
- ауа кө леміне байланысты тұ тану шегі 10% тө мен болғ ан жағ дайда.
- Сумен, ауамен, оттегімен немесе ө з- ө зімен ә серлескенде жарылатын жә не ө ртенетін заттар жатады.
Б – категориялы жарылыс жә не ө рт қ аупіне;
- ауа кө леміне байланысты ыстық газ 10% кө п болғ ан жағ дайда.
- Сұ йық тық температурасы 28 ден кө п жә не, 61 С.
|
|
|
