 |
68-сурет. Полиморфты-жасушалы остеосаркома
|
|
|
|
68-сурет. Полиморфты-жасушалы остеосаркома
не кө пядролы алып жасушалар да кездеседі. Мезотелиома сан тү рлі кө рініске ие болып кейде аденокарциномағ а, кейде саркомағ а ү қ сайды. Осың дай полиморфизм жә не ісіктің сірлі қ абаттарда ор-наласуы мезотелиома ү шін тө н қ асиет.
|
69-сурет. Омыртқ аның хондросаркомасы |
Остеосаркома сү йектің қ атерлі ісігі (68-сурет). Ол негізінен ү зын сү йектерде ө седі. Ісіктің остеобластық жә не остеолизистік тү рлерін ажыратады. Ісіктің бірінші тү рінде сү йек тү зу ү рдісі басым, сондық тан ісік ө те қ атты. Ісіктің екінші тү рінде ісік арасьшда жү мсақ тіндер де кездеседі. Микроскоппен қ арағ анда полиморфты ати-пиялық остеобласт жасушалары кө рінеді. Ісік жасушалары айналасындағ ы сү йекті бү зып, ө здеріне тө н жаң а ісік сү йегін тү зеді. Сү йектер бү -
Ж. Лхметов. Патологиялық анатомия
8 болім. Ісіктер
70-сурет. Хондросаркома
зылғ ан жерде кө пядролы, остеобласт жасушалары пайда болады. Бірақ жаң а тү зілген остеоид тінге кальций тү здары шө гіп, нағ ыз сү йекке айнала алмайды.
Хондросаркома сирек кездесетін, шеміршек жасушаларынан ө сетін ісік. Хондробласт жасушаларында атипизм айрық ша кө рініп, олардың арасында кө птеген митоздар кездеседі. Аралық тін хонд-роид тін тә різденіп қ алады, бү л жерде сү йек тү зуші жә не миксоид тін, некроз ошақ тары кө рінеді (70-сурет).
8. 5. МЕЛАНИН ТҮ ЗУШІ ТІННІҢ ІСІКТЕРІ
Алғ ашқ ы меланин тү зуші жасушалар (меланоциттер) теріде, кө здің нү рлы қ абық шасында жә не ми қ абық тарында дамиды. Теріде ә рбір он негіздік (базалдық ) жасушағ а бір меланоцит жасушасы тура келеді.
|
|
|
Меланин тү зуші жасушалардан: пигменттік невустар (тума ақ аулар) жә не меланомалар (нағ ыз ісіктер) дамиды.
Пигменттік невустар балалардағ ы ең кө п кездесетін тума ақ аулар қ атарына жатады. Олар теріде жекелеген немесе ө те коп, қ оныр тү стегі жалпақ кейде азырақ томпайғ ан қ ал (мең ) тү рінде кө рінеді.
|
|
71-сурет.
Дермаішілік
пигментті невус
Микроскоптық қ ү рылымына қ арап невустың томендегі тү рлерін ажыратады: 1) шекаралық невус; 2) дермаішілік невус; 3) аралас (кү рделі) невус; 4) эпителиоидтық немесе ү ршық тә різді жасушалық невус; 5) баллонғ а ү қ сас жасушалардан тү зілген невус; 6) галоневус; 7) кө гілдір невус.
ІПекаралық невус эпидермис пен дерманың шекарасында ірі, домалақ немесе кө пбү рышты, цитоплазмасы тү ссіз, ядросы кө піршіктенген невус жасушаларының топталуымен сипатталады. Бү л жасушаларда пигмент кө п болмайды.
Дермаішілік невуста невус жасушалары тек дермада жайгаса-ды, оларда пигмент коп. Аралас невус жасушаларының ә рі эпи-дермисте, ә рі дермада орналасуымен сипатталады (71-сурет).
Эпителиоидтық (немесе ү ршық тә різді жасушалы) — невус ба-лаларда жә ң е жасө спірімдерде кездеседі. Сондық тан оны ювынилдік невус деп те атайды. Ол теріде қ оң ыр-қ ызыл тү сті тү йін тү рінде
224 Ж. Ахметов. Патологиялық анатомия
8 белім, Ісіктер
кө рінеді. Микроскоппен қ арағ анда невус ірі, цитоплазмасы ә лсіз боялғ ан, кө бінесе ү ршық тә різді жасушалардан тү зілген, олардың арасында митоздар кө п. Кө пядролы алып жасушардың болуы: осы ісік ү шін тә н қ ү былыс. Ісік жасушаларында меланин ө те аз, мик-роскоптық кө рінісі меланомағ а ү қ сағ анымен, ювенилдік невус ө те жө й ө седі, қ атерлі ісікке айналып кетпейді, белгілі бір уақ ыттан кейін ө зінен-ө зі жоқ болады.
|
|
|
Баллонга ү қ сас жасушалардан тузілген невус домалақ пішінді, цитоплазмасы тү ссіз, ірі жасушалардан тү зілген.
Галоневус айналасында пигментсіз аймақ тың пайда болуымен ерекшеленеді. Ол бірте-бірте жойылып орнында пигментсіз ақ шыл дақ қ алады.
Кө гілдір невус бетте, қ ол-аяқ та, жамбаста, белде кө гілдір тү стегі, тегіс дақ тар немесе қ атты, қ атпарлы табақ ша тә різді ісіктер тү рінде кө рінетін невустың ерекше бір тү рі. Кө гілдір невус дермаішінде ү зынша келген, меланинге ө те бай, эр тү рлі бағ ытта жайғ асқ ан жасушалар тобынан қ ү рылғ ан. Кө гілдір невус дерманың ең терең қ абаттарында жатады, ал эпидермис пен невус арасында ө згерме-ген дерма бар, невустың кө гілдір тү сі осы жағ дайғ а байланысты. Егер кө гілдір невус қ ү рамында жасушалар ө те кө п болса жә не олар-дың арасында жасушалар полиморфизмі, бірлі-жарымды кө пядро-лы алып жасушалар пайда болса, оны пролиферацияланушы немесе жасушалы кө гілдір невус дейді
Меланома аса қ атерлі ісіктер қ атарына жатып, меланоцит жа-сушаларынан дамиды. Мелонама 20 жастан кейін, ә сіресе 40-50 жаста кө п кездеседі. Ол кө бінесе пигменттік невустардан кейін, кейде алдын ала ө згермеген теріде де ө седі. Меланоманың тү сті қ ара-қ ошқ ыл немесе қ ап-қ ара, ү стің гі қ абаты жараланып, қ анап тү рады. Ө су сипатына қ арап меланоманың: беткей, жайыла ө суші жә не тү йінді тү рлерін ажыратады. Меланоманың бірінші тү рінде ісік жасушалары эпидермис аймағ ында кө лденең іне ө седі. Ісік жасушаларының эпидермистен дермағ а, одан шел қ абатына ене ө сіп, метастаз беруі бірнеше жылғ а созылады.
|
|
|
Меланоманың екінші тү рі ә дегеннен терінің барлық қ абатта-рына яғ ни эпидермистен дермағ а қ арай тікелей бойлап ө се бас-тайды.
Микроскоптық кө ріністеріне қ арап меланоманың: 1) эпителийге ү қ сас жасушалы, 2) ү ршық қ а ү қ сас жасушалы (72-сурет), 3) майда жасушалы (невожасушалы), 4) алып жасушалы, 5) баллонғ а ү қ сас жасушалы тү рлерін ажыратады.
Меланоманың клиникалық кө ріністері, оның жасушалық қ ү ра-мына аса тә уелді емес.
|
|
|
