 |
1.2 Жол қанынастар министрілігінің сандық біріншілік байланыс желісін құру принциптері. Сандық тасымалдау жүйесі
|
|
|
|
МПС біріншілік байланыс желісінің қ ұ рылу принципінің тиімділігі келесіде кө рсетілген:
1. біріншілік желі сандық болуы тиіс; міндетті тү рде байланыс жолындағ ы арналар мен тракттарды сандық стандартта ұ йымдастыру;
2. біріншілік желінің қ ұ рылымдық жә не функционалдық сипаттамалары кез келген жалпы, ведомствалық, жеке жә не т. б. қ олданыстағ ы екіншілік желіні пайдалана алатындай сипаттамаларғ а ие болу керек;
3. біріншілік желі топологиясы барлық электробайланыстың екіншілік желісінің қ ұ рылымының экономикалық тиімділігін қ амтамасыз ету керек;
4. біріншілік желі басқ ару жү йесінің ө зінде берілген кө рсеткіштердің мық тылығ ы мен функцияналдық сапасын қ ұ рау тиіс;
5. пайдаланушының екіншілік желінің жаң а қ ызметтерін ө ткізу қ абілеттерімен, мү мкіндіктерімен қ амтамасыз ету керек, атап айтқ анда: бейнебайланыс, бейнеконференция, ө ндірістік теледидар, компьютерлік байланыс желісі.
МПС сандық байланыс желісін қ ұ ру кезіндегі оның бірнеше сипаттамалық ерекшеліктерін ескеру керек. Біріншілік желінің негізгі функциясына бірың ғ ай ақ параттық ағ ымдарды қ ұ ру, бір нысан мен екінші нысанның арасында жергілікті желі абоненттеріне қ ызмет кө рсету мақ сатында ағ ымның жарты бө лігі тармақ талады. Басқ а бір маң ызы бұ л кө пшілікті нысаналарғ а ағ ымның аз ғ анасы таралады, ол басты ағ ымның кішкенеден бірнеше пайызын қ ұ райды.
Біріншілік желіде беру жү йесі ретінде синхронды берілу жү йесі СЦИ жә не плезиохронды ПЦИ пайдаланылады. Сопка 4М Сопка 3М опто-талшық ты беру жү йесі сандық иерархиясы плезиохронды стандартты ТМД тізбегіне негізделген: ИКМ-30, 120, 460, 1620, бұ лардың кемшіліктерінің бірі - сандық желісіндегі кө п енгізу-шығ ару сандық ағ ындарының жылдамдығ ы 2048 Мбит/с жә не олардың жіктелуіндегі қ иыншылық тары. Талшық ты-оптикалық байланыс жү йесінде ПЦИ-ді пайдаланудың басты кемшілігі - оның 2Мбит/с -тан бастап, цифрлық ағ ындарды тізбекті символ бойынша мультиплекстеуі. Мұ ндай тә сіл екі жә не ү ш қ айтара мультиплексті жә не демультиплексті аппаратты қ олдануын қ иындатады.
|
|
|
Сопка 3М сериялы аппарат негізінде ИКМ-120Т тасымалдау жү йесінің даму қ арқ ынында, ТОТЖ – 480Т аппаратураның техникалық есебі қ ұ растырылды. Ол 2 мегабиттік 16 екі мегабиттік ағ ынды «нү кте-нү кте» қ ұ рылымы мен жә не жазбаша 2048 Мбит/с қ осымша ағ ымдардың тасымалдауын қ амтамасыз етеді. Сопка 3М аппаратының «нү кте-нү кте» қ осылуының айырмашылығ ынан, ТОТЖ 480Т-ң жолдарғ а жә не бө лімше байланыс желісінде қ олданылады.
Оптикалық -талшық ты магистральді байланыс желісінде негізгі беру жү йесі ретінде синхронды сандық иерархия СЦИ аппаратураларын қ олданғ ан дұ рыс.
Қ азіргі таң да ең жақ сы шетел фирмалары СЦИ қ ұ ралдарын шығ аруда, оның жылдамдығ ы 155Мбит/с, 622Мбит/с жә не 2488Мбит/с мультиплексті коэффициентімен 4-ке тең. STM-64 жү йесі қ азір жасалуда, оның жылдамдығ ы 9953Мбит/с тең. Бірінші сатыдағ ы мультиплексорлардың енгізу ағ ымы ПЦИ ағ ымы болуы мү мкін. Ең жоғ арғ ы сатыдағ ы мультиплексор ПЦИ ағ ымымен байланысты, ө йткені STM-тө менгі сатысында.
|
|
|
Сигналдар тарату жылдамдығ ы СЦИ жылдамдығ ының стандарттар қ атарына сә йкес болғ андық тан СЦИ трибтері атауына ие болды.
Сә йкес виртуалды контейнерлерге қ ондырылғ ан, СЦИ жү йелерінде қ олданылатын бастама жү йелері кез келген кіріс сандық ағ ынның жағ дайын анық тайды. Ол STM-1 модульімен транспортирленеді жә не оның STM-1(N) транспортты модульінде енгізу-шығ аруын жү зеге асырады. Бұ л талшық ты-оптикалық байланыс жолдарында сандық ағ ындардың жә не арналардың шеткі, аралық пункттерінде таралуын жең ілдетеді.
СЦИ-ді қ ұ ру ү шін мультиплексті (МТ) жә не енгізу-шығ ару мультиплексті (ЕШМ) қ олданады. Оның ә рқ айсысы концентратордың, коммутатордың, кросс-коннектор, регенератордың функцияларын орындайды.
Терминальды мультиплексор – сандық ағ ындарды тарату желісінің шеткі қ ұ рылғ ысы.
Nortel ( Nothern Telecom ) компаниясының TN-1X типтік STM-1мультиплексоры келесі негізгі тү йіндерден тұ рады:
1. 2 Мбит/с енгізу/шығ арумен 63 кірме ағ ымдарының тө рт трибтік интерфейсінің 16 электрлік порттарымен;
2. екі (негізгі жә не резервті) менеджерлердің пайдалы жү ктемесі қ алыптастыру мен басқ ару қ ұ рылғ ылары ү шін. Ол мысалы, арна трибтерінің енгізу/шығ ару операцияларын басқ арады, ішкі ағ ындардың коммутациясын мультиплексирлейді, трибті блок дең гейінде жү ктеуді атқ арады, агрегаттық блок дең гейіне дейін пайдалы жү ктемені қ алыптастырады жә не оны агрегаттық блок интерфейсіне жібереді;
3. шығ ыс порттары 155 Мбит/с «шығ ыс» жә не «батыс» екі оптикалық немесе электрлі агрегатты блоктар шығ ыс ағ ындарын тудырады;
3. 2-лік ( негізгі жә не резервті) қ оректену блогі;
4. Бір контроллерді жә не жергілікті оператор панелі.
TN-1X агрегаттық блогының оптикалық енгізу жә не шығ аруының техникалық мінездемесі 1 кестенің 1 қ осымшасында кө рсетілген.
STM-4 мультиплексорының SMA-4 типі GPT компаниясының келесі негізгі тү йіндерінен қ ұ ралғ ан:
1. электрлік порттары бар трибтік блоктардың кіріс енгізу ағ ымдар жылдамдығ ының ә ртү рлілігі ( 1, 5-2-ден 140-155 Мбит/с);
|
|
|
2. мультиплексордың екі пар жә не мультиплексорлеуге арналғ ан коммутаторлар, локальды коммутация жә не ағ ымдарды басқ ару;
3. шығ ыс ағ ымдарды тудыратын шығ ыс порттары 622 Мбит/с «шығ ыс» жә не «батыс» екі оптикалық агрегаттық блоктар;
4. екі (негізгі жә не қ осымша) қ оректену блогі;
5. интерфейстік бақ ылау мен басқ ару, қ ызметтер каналы.
SMA-4 агрегаттық блогінің оптикалық кірісі мен шығ ысының техникалық сипаттамасы 2 кестесінің 1 қ осымшасында кө рсетілген.
Концентратор мультиплексорғ а ұ қ сайды. Ол негізгі магистральмен байланысты бір типтік ағ ымдардың бірнеше алыс қ ашық тағ ы желі тү йіндеріне бір тү йін қ олдануғ а мү мкіндік береді. Кросс-коннектор функциясы мультиплексорғ а енгізілген, негізгі трафикті кө п қ олданбай, алыс қ ашық тағ ы бір тү йіндермен басқ а тү йіндер арасындағ ы байланыс қ атынасы жатады.
Желі тү йіндерінде қ олданылатын электронды кростық коммутация жү йесі ә р тү рлі ағ ымдар мен каналдарды байланыстыруғ а мү мкіндік береді жә не пайдаланушығ а бекітілген басқ а да ағ ымдар компоненттермен операциялар жасай алады, бір ағ ымнан екінші ағ ымның басқ а бағ ыттарына ауыстырылады, бірнеше ағ ымдар компоненттерін бір жоғ арғ ы дә режелі иерархияғ а біріктіреді.
СЦИ-дің маршруты бағ дарламалық жабдық тармен іске асырылады, сондық тан да оның жұ мысы жең ілдетіледі.
СЦИ-дің қ арастырылғ ан қ ұ ралдарының компонеттері ә р тү рлі желі топологияларын жасауғ а мү мкіндік тудырады, сол желі топологиясының ішінде кең қ олданыста жү рген топология тү рі – сақ ина топологиясы; магистральдің жә не жолдардың байланыс жү йелерінде сақ ина топологиясын қ олдану ү шін оптикалық кабельді теміржолдардың ә р тү рлі саласында қ ою керек. Тә жірибеде «жалпақ сақ ина» топологиясын кө п қ олданады, онда оптикалық талшық тар бір кабельдің ішінде қ олданылады.
|
|
|
Негізгі желі тө бе қ ұ рылымды болуы тиіс, бір немесе бірнеше STM жү йелерінен тұ рады, олар теміржол бойында орналасқ ан. STM жү йесінің саны мен типі ақ парат ағ ымдарының жалпы кө лемімен анық талады. Ол керекті аймақ ты қ амтиды жә не ағ ымдар саны 2, 048Мбит/с, станциядан бө лінеді жә не жергілікті желінің терминалдар санына тә уелді, МПС байланыс желісін міндетті тү рде қ олдану керек. Мұ ндай қ ұ рылыс бір жағ ынан магистраль жол бойы, бө лімше желі сатылары мен сандық желілер екі сатылы ұ қ сас болып келеді, жә не кө лік желілерінің дең гейі мен абоненттік кіру сатыларына ие. Магистральді жол бойлар мен бө лімше желілері біріншілік ағ ымдарда қ олданылады, олардың кө п бө лігі STM-1, STM-4 ағ ымдарында интегралданады, кө птеген енгізу/шығ ару ағ ымдық компененттерімен қ амтылады жә не ең жоғ арғ ы 2, 048Мбит/с топтағ ы жылдамдық пен қ амтылады.
Сақ ина желілері келесі принциптерге сә йкес қ ұ рылуы тиіс. Теміржолдары параллель болғ ан кезде, сақ ина рокадтық бағ ытқ а кө лденең орнатылады немесе инфрақ ұ рылымды басқ а ведомствалық желілер орнатылады. Теміржолда орналасқ ан байланыс желі бойы сақ ина қ ұ рылымы бойынша қ ұ рылады. Жалпақ кіші сақ ина қ ұ рылымы бө лімше жолдар мен диспетчерлік аймақ та ұ йымдастырылады. Резерв режимі синхронды мультиплексордың жұ мыс бағ дарламасына байланысты анық талады. Ү лкен кө лемді сақ ина байланыс жолдарымен, магистральді сатылармен ұ йымдастырылады.
Сандық желі СЦИ базаларының қ ұ рылу принциптерінің мысалы сұ лба тү рінде кө рсетілген, 1-суреттің 1-қ осымшасында.
Теміржол бойында ТОБЖ STM-1/4 берілу жү йесін қ олдана отырып ұ йымдастырылады.
Ірі жә не орташа темір жол станцияларында кросс-коннектор функциясы бар ADM енгізу/шығ ару синхронды мультиплексорлы желілі тү йіндері ұ йымдастырылады. Ол жоғ арғ ы жылдамдық ты ағ ымдармен (155, 140 Мбит/с) қ амтамасыз етеді, STM- 1 жә не STM- 4 тө менгі дең гейлерінің арақ атынасын, тү йінді теміржол станцмяларының ағ ымдарын бағ ыттары бойынша бө леді, сонымен қ атар керекті 2, 048Мбит/с ағ ымдар санын шығ арады.
|
|
|
Бө лімше байланыс дең гейінде STM- 1 жү йесі қ олданылуы керек. Кейбір бағ ыттарда, мысалы аралық станциясы бар ірі коммерциялық трафиктерде міндетті тү рде STM- 4 қ олданылады.
Желіні басқ ару TMN (Telecommunication Management Network) жү йесінің кө мегімен жү зеге асырылады.
Жергілікті желінің абоненттік терминалдары коммутациялық қ ұ рылғ ының екіншілік желісіне, жә не де ө з кезегінде 2, 048Мбит/с ағ ымдармен СЦИ біріншілік желісіне қ осылады. Кіші станция абоненттерін қ осу ү шін бө лек тракттар қ олданылады, олар 2, 048Мбит/с жылдамдығ ына арналғ ан. Ол кіші станцияларда СЦИ жү йесі жұ мыс істейтін талшық ты кабельдерде де ұ йымдастырылуы мү мкін. Кіші станцияларда барлық станциялық абоненттердің терминалдары қ осылатын оперативті технологиялық байланыс коммутатор КS-2000 типі қ ойылады.
Кө рсетілген сұ лбада біріншілік желішелерде негізделген ОбТС, ОТС жә не ПД бө лек желілерді ұ йымдастыратын принцип жалпы тү сіндіріледі. Интегралдау желі қ ызметін (ISDN) қ ұ ру мү мкіндігі жә не ОТС желісін қ ұ рудың жаң а принциптерін ө ндіру сандық желіге ө тудің келесі этаптарына жатады, мұ нда екіншілік желі интегралдануы мү мкін.
Ірі станциялардың ОбТС абоненттері жол бойларында немесе бө лімше тү йіндерінде орналасуы мү мкін, жергілікті АТС-Ц УАК-Ц арқ ылы жалпы технологиялық МПС желісіне қ осылады. Орташа станцияларда ОбТС тү йін қ ұ рылымы АТС-Ц транзиті кө мегімен іске асырылады. Ә р тү рлі желі абоненттері деректерді жіберу ү шін жә не де ө з желісіне қ осылу ү шін коммутациондық қ ұ ралдар желісімен жіберіледі. Технологиялық байланыстың коммутаторы барлық технологиялық байланыстың тү рлерін қ осудың режимдерін ұ йымдастырады. Бұ лар таң даулы байланыс, жаң ғ ырық ты хабарламасы, пойыздағ ы радиобайланыс жә не мобильді байланыс.
ОТС жол желілерін ұ йымдастыру таң даулы байланыстың цифрлық коммутаторды қ олдану сұ лбасы диспетчерлік аймақ тағ ыдай болады. Атқ арушы станция режимінде жұ мыс істейтін сандық коммутатор жолды басқ аруда ұ йымдастырылады.
Бө лінген 2, 048Мбит/с ағ ымдарда топтық канал қ ұ рылады. Орта жә не кіші станцияларда иілгіш мультиплексорлар қ олданылуы мү мкін, олар Х, V, nx64 кбит/с, ТЖ (тональді жиілік) жә не т. б типтері кең интерфейсті наменклатуралар арқ ылы желіге кіру мү мкіндігін туғ ызады. Кіші станцияларда иілгіш мультиплексор технологиялық байланысты коммутаторды алмастырып, коммутациялық қ ұ рылғ ыларғ а сә йкес кө ршілес станциялардың екіншілік желілеріне абоненттік қ ұ рылғ ылардың қ осылуын қ амтамасыз етеді, ал орташа станцияларда коммутатордың функцияларын кең ейту ү шін қ олданылады.
Белгілі бір аймақ та тасымалдау жү йесін таң дау жұ мыстарын жү ргізу ү шін МПС-ң біріншілік желі байланысын ө ркендету басшыларының проектілеріне сү йену қ ажет. Ол «МПСРФ байланыс желісін қ ұ ру концепцияларында», қ иыр шығ ыс пен Забайкальү шін негізгі параметрлері 2-суреттің 1-қ осымшасында кө рсетілген.
|
|
|
