 |
Башкирское написание русское написание 1 глава
|
|
|
|
УСЛОВНЫЕ СОКРАЩЕНИЯ
ар. — арабский язык
баш. — башкирский язык
БНС — Башкирские народные
сказки БШ — Башкирские шежере гр. — греческнй язык др. — древний
ДТС — Древнетюркский словарь евр. — еврейский язык монг. — монгольский язык неол. — неологизм
перс. — персидскии язык
рус. — русский язык
санскр. — санокритский язык
СТ БАССР — словарь топонимов
Башкирской АССР. см. — смотри соч. — сочинения c р. — сравните стр. — страница тюрк. — тюркский
ИР-АТ ИСЕМДӘРЕ
МУЖСКИЕ ИМЕНА
БАШҠОРТСА ЯҘЫЛЫШЫ БАШКИРСКОЕ НАПИСАНИЕ
РУССА ЯҘЫЛЫШЫ РУССКОЕ НАПИСАНИЕ
А
АБД (абде, абду, әбд, әбде, әп-те...) ғәр. — мәңгелек; бәндә, ҡол, хеҙмәтсе, алла бәндәһе, (ир-ат исемдәре компоненты булып йөрөй)
АБДРАЗАҠ ғәр.— абд+разаҡ; ризыҡ биреүсе
АБДРАФИҠ ғәр. — абд+рафиҡ; йомарт; иптәш, юлдаш, дуҫ
АБДРАХМАН ғәр. — абд+рах-ман; рәхимле, изге ниәтле
АБДУЛ ғәр. — мәңгелек; алла ҡоло (ҡыҫҡартылған исем)
АБДУЛЛА ғәр.— абд+улла; алла ҡоло
АБДУЛХАЙ ғәр. — абдул + хәй; мәңге тере
АБДУЛХАҠ ғәр. — абдул+хаҡ; ысын, дөрөҫ
АБДУЛХАЛИҠ ғәр. — абдул + халиҡ; ижад итеүсе, бар ҡылыусы
АБЗАЛ ғәр, — иң яҡшы, иң һәйбәт
АБЛАЙ баш. — дегәнәк (баланы һаҡлау өсөн ҡушылған боронғо исем). Аблаев фамилияһы бар
АБРАР ғәр. — изге, яҡшы күңелле
АБСАБИР ғәр. — сабыр, түҙемле (" Абдулсабир"ҙан ҡыҫҡартылған)
АБСАТТАР ғәр. — абу+саттар («Абусаттар»ҙак ҡыҫҡартылған)
АБУ II ӘБҮ ғәр.—ата (ир-ат исемдәре компоненты)
|
|
|
АБД (абди, абду...) ар.— вечный, бесконечный; раб, слуга бога (компонент мужских имен)
АБДРАЗАК ар. — абд+разак; пи-тающий, дающий средства к жизни
АБДРАФИК ар. — абд+рафик; милосердный, милостивый
АБДРАХМАН ар. — абд+рахман; милосердный
АБДУЛ ар. — вечный; раб бога (усеченная форма имени Абдулла)
АБДУЛЛА ар, — абд+улла; раб аллаха, раб бога
АБДУЛХАЙ ар. — абдул + хай; вечно живой
АБДУЛХАК ар. — абдук+хак; ис-тинный, настоящий
АБДУЛХАЛИК ар. — абдул + ха-лик; создатель, творец
АБЗАЛ ар. — превосходный, до-стойнейший
АБЛАЙ баш. — репей (по древне-му обычаю такие имена-обереги давались детям, чтобы сохра-нить их жизнь от злых духов). Образована фамилия Аблаев
АБРАР ар. — милосердный, доб-рый благонравный
АБСАБИР ар. — терпеливый,
стойкий (усеченная форма имени Абдулсабир)
АБСАТТАР ар. — абу + саттар
(усеченная форма имени Абусаттар)
АБУ ар. — отец (компонент мужских имен)
АБУБӘКЕР ғәр., ҡара: Әбүбәкер
АБУЗАР ғәр., фарс. — моңло, зарлы
Абусаттар ғәр. — абу (ата) +
саттар (ғәфү итеүсе) АБУТАЛИП ғәр.—талапсан, белем алыусы, студент; Талиптың
атаһы
АБУШАХМАН ғәр., фарс.— шаһ; батыр кеше
АБЫЗ баш. — уҡымышлы, ғалим (Кинйә Арслановты халыҡ хөрмәтләп Кинйэабыз тип йөрөткән)
АБЫЗГИЛДЕ баш.— абыз + килде
АБЫЗГИЛДЕ ғәр., баш.—һаҡлаусы; Ҡөрьәнде ятҡа белеүсе
АБЫЛАЙ баш.—ҡара: Аблай АГИШ баш. — аҡ+иш (иптәш)
АҒЗАМ ғәр. — бөйөк, дәрәжәле АҒЫШ баш. — үр, юғары урын
АҘАНҒОЛ ғәр., баш.—аҙанға саҡырыу, өндәү
АҘНАБАЙ фарс, баш. — аҙна + бай; йома көн тыуған
АҘНАҒОЛ фарс, баш. — аҙна+ ҡол; аҙна, йома көн тыуған
АҘНАЙ фарс — аҙна һүҙенән (аҙна, йома)
АҘНАҠАЙ фарс, баш. — аҙна, йома көн тыуған
|
|
|
АҘНАЛЫ фарс, баш. — аҙна + лы (борон әсә аҙна буйы балаға ауырығанда Аҙналы тип исем ҡушыу йолаһы булған). Аҙналин фамилияһы һаҡланған
АЗАМАТ ғәр. — бөйөк, ғорур; ил ағаһы, гражданин; батыр егет АЗАТ фарс — ирекле, азат
АЙБАҠТЫ баш. — ай + баҡты; ай һымаҡ бала тыуҙы
АЙБАР баш. — ай + бар; айы бар, айлы төндә тыуған; батыр, ғәйрәтле
АЙБУЛ баш. — ай + бул; ай һымаҡ бул
АБУБАКИР ар.— абу отец+ бакир 1) честный, правдивый; 2) верблюжонок
АБУЗАР ар., перс. — печальный, грустный
АБУСАТТАР ар.— абу отец+сат- тар прощающий, защищающий
АБУТАЛИП ар.—требователь-ный, обучающийся, ищущий зна-ний; отец Талипа
АБУШАХМАН ар., перс.— шах; молодец
АБЫЗ баш. — образованный, уче-ный (сподвижник Салавата Юлаева Кинзя Арсланов быт прозван Кинзяабыз)
АБЫЗГИЛЬДИ баш. — абыз + кильди (появился)
АБЫЗГИЛЬДИ ар., баш. — хра-нитель, защитник; знающий Ко-ран наизусть
АБЫЛАЙ баш.—см. Аблай
АГИШ баш. — аҡ белый, чистый, честный+ иш друг, товарищ
АГЗАМ ар. — великий
АГИШ баш. — возвышенность, вы-сота
АЗАНГУЛ ар., баш.—призыв на молитву; призыв, зов
АЗНАБАЙ перс, баш. — азна пят-ница+бай; родился в пятницу
АЗНАГУЛ перс, баш.— родился в пятницу
АЗНАЙ перс. — азна пятница, неделя (родился в пятницу)
АЗНАКАЙ перс, баш.—азна пятница + кай (аффикс ласка-тельности); родился в пятницу
АЗНАЛИ перс, баш. — азна пят-ница, неделя+лы (аффикс при-надлежности). Такое имя дава-лось ребенку, рожденному в пят-ницу, или, по другому обычаю, когда роды длились долго, це-лую неделю. Сохранилась фа-милия Азналин
АЗАМАТ ар. — величие, слава; гражданин; джигит, удалец
АЗАТ перс. — свободный, воль-ный, независимый
АЙБАКТЫ баш. — ай луна, ме-сяц+ бакты появился
АЙБАР баш.—ай луна+ бар есть, имеется; редкостный; сме-лый, могущественный
АЙБУЛ баш.— ай луна+бул будь; будь светочем, как луна
АЙБУЛАТ баш.; фарс. — ай + булат (ҡорос)
АЙБӘК баш. — ай һымаҡ мәңгелек бул
АЙГИЗ баш.—ай + гиҙ; айға сәйәхәт ит
АЙГИЗӘР баш. — ай + гиҙәр (бала батыр, ҡыйыу булһын тигән теләк менән ҡушылған исем)
АЙҒӘЛИ баш., ғәр. — ай + ғәли; ай һымаҡ бөйөк (балаға бәхет теләп ҡушылған)
|
|
|
АЙДАР баш. — айлы төндә тыуған, айға оҡшаш; бәхетле, дәрәжәле
АЙДУС баш., фарс. — ай+дуҫ
АЙҘАР баш. — 1) айлы төндә тыуған, бәхетле; 2) түбәһендә сәсе ҡалдырылған; тамғалы; билдәле, үҙенә бер төрлө; бәхетле, дәрәжәле, билдәле
АЙҘЫЛ баш. — ай кеүек матур
АЙЙЕГЕТ баш. — ай+егет; ай һымаҡ егет
АЙНАЗ баш., фарс. — ай+наҙ
АЙНУР баш., ғәр. — ай нуры һымаҡ яҡты, матур
АЙРАТ монг. — о й р о т тигән боронғо монгол ырыуы атамаһынан яһалған исем: ой — урман + а р а т — кеше, халыҡ; урманда йәшәүсе халыҡ (Джану-заков)
АЙСА ғәр. — Ғайса исеменән ҡыҫҡартылған; Айсин фамилияһы яһалған
АЙСАФ баш., ғәр. — ай+саф
АЙСОЛТАН баш., ғәр. — ай+сол-тан; ай хужаһы
АЙСЫУАҠ баш.-ай+сыуаҡ; айлы төндә тыуған
АЙТУҒАН баш.—ай + тыуған; ай тыуғанда тыуған
АЙТЫУАР баш. — ай + тыуар; ай тыуғанда тыуған
АЙУАЗ ғәр. — алмаш, алмашсы; Айуазов фамилияһы бар
АЙБУЛАТ баш., перс. — ай луна +булат сталь АЙБЕК баш., — будь вечным, как
луна АЙГИЗ баш. — ай луна + гиз пу-
тешествуй
АЙГИЗАР баш.—ай луна+гизәр
будет путешествовать (пожела-
ние родителей, чтобы ребенок
был смелым, отважным)
АЙГАЛИ баш., ар.— ай луна+ гали возвышенный (пожелание ребенку счастливой жизни). АЙДАР баш. — родился в лун-ную ночь; редкостный, счастли-вый АЙДУС баш., перс. — ай луна+
дус друг, товарищ АЙДАР баш. — 1) родился в лун-ную ночь; 2) родился с чубом, хохолком; с отметиной на лбу; особенный, счастливый; знаме-нитый, видный АЙДИЛ баш. — прекрасный, лу-
ноподобный АЙЗИГИТ баш. — ай луна+зигит (джигит); луноподобный юно-ша АЙНАЗ баш., перс.—ай луна+
наз ласка, нега АЙНУР баш., ар. — ай луна+ нур блеск, луч, свет; лучезар-ный, яркий, красивый АЙРАТ монг. — образовано от древнего монгольского родового названия Ойрот: ой лес+ арат народ, т. е. лесной народ; народ, живущий в лесу (Джа-нузаков) АЙСА ар.—сокращенная форма имени Гайса; образована фамилия Айсин АЙСАФ баш., ар, — ай луна+
|
|
|
саф чистый
АЙСУЛТАН баш., ар.—ай лу-
на + султан правитель; самый
лучший (компонент мужских и
женских имен)
АЙСУАК баш. — ай луна+ сыуаҡ
ясный; родился в лунную ночь
АЙТУГАН баш.— ай луна + туган
взошла; родился в новолуние АЙТУАР баш.— ай луна+туар восходит; родился при новолу-нии АЙВАЗ ар. — смена, замена; образована фамилия Айвазов
АЙШАТ баш., фарс. — ай + шат
АЙЫТБАЙ ғәр., баш.—айыт + бай (ир-ат исемдәре ялғауы); байрам көндө тыуған
АЙЫТҠОЛ ғәр., баш. — айыт+ ҡол (ир-ат исемдәре ялғауы); байрамда тыуған
АЙЫТНУР ғәр.— айыт+нур; байрамда тыуған
АЙЫУХАН баш. — айыу+хан; ныҡ, көслө булһын тигән теләкте аңлата
АКРАМ ғәр. — бик йомарт, кеселекле
АҠБАЙ баш. — аҡ+бай; изге күңелле
АҠБАРС баш. — аҡ+барс (барс һымаҡ көслө, йылғыр булһын, тигән теләк әйтелгән)
АҠБАТЫР баш. —аҡ+батыр
АҠБАШ баш. — аҡ+баш; зирәк, изге бала
АҠБИРҘЕ баш.— аҡ (изге, бәхетле) + бирҙе (Аҡбирҙин фамилияһы бар)
АҠБУЛАТ баш., фарс. — аҡ+бу-лат (ҡорос һымаҡ ныҡ булһын тип ҡушылған)
АҠБУЛДЫ баш. — аҡ (бәхетле) + булды
АҠБУТА баш. — 1) аҡ+бута (дөйә балаһы); 2) аҡ алтын
АҠБУТА баш., фарс. — аҡ+бута: 1) ҡыуаҡ, ҡыуаҡлыҡ; 2) ҡиммәтле туҡыма атамаһы (Аҡбу-тин фамилияһы бар)
АҠДӘҮЛӘТ баш., ғәр. — аҡ+ дәүләт
АҠЙЕГЕТ баш. — изге, яҡшы
егет АҠКИЛДЕ баш.— аҡ+килде
АҠКӨБӘК баш.—ҡара: Аҡкүбәк
АЙШАТ баш., перс.— ай луна+ шат радостный
АИТБАЙ ар., баш. — аит празд- ник+бай (компонент мужских имен); родился в праздник
АИТКУЛ ар., баш. — аит+кул (компонент мужских имен); родился в праздник
АИТНУР ар. — аит+нур свет, луч; родился в праздник
АЮХАН баш. — аю медведь + хан (компонент мужских имен)
АКРАМ ар. — самый щедрый, ве-ликодушный
АКБАЙ баш. — аҡ белый, благо-родный+ бай (компонент мужских имен)
АКБАРС баш.— аҡ + барс (озна-чает пожелание родителей, что-бы ребенок был ловким, силь-ным, как барс)
АКБАТЫР баш. — ак+батыр
храбрец
АКБАШ баш. — ак светлый, честный, благородный, способный+ баш голова
АКБИРДИ баш. — аҡ благородный, счастливый+бирди дал. Образована фамилия Акбирдин
АКБУЛАТ баш., перс. — ак белый + булат (пожелание ребен-ку, чтобы был крепким)
АКБУЛДЫ баш. — аҡ счастли-еый + булды стал
АКБУТА баш. — 1) аҡ белый, светлый, непорочный+ бута вер-блюжонок; 2) белое золото, платина
|
|
|
АКБУТА баш., перс. — аҡ бе-лый+ бута: 1) куст, кустарник; 2) название дорогой материя (распространена фамилия Ак-бутин)
АКДАВЛЕТ баш., ар. — аҡ белый, честный+ давлет богатство, благо
АКЗИГИТ баш. — благородный, честный юноша
АККИЛДИ баш. — аҡ белый, благородный, честный +килди по-явился
АККУБЕК баш. — аҡ белый+ кубек герой, храбрец
АҠКӨСӨК баш. — аҡ+кесөк (бо-ронғо йола буйынса балаға оҙон ғүмер теләп ҡушылған исем). Аҡкөсөков фамилияһы бар
АҠКҮБӘК баш.—аҡ+күбәк (ба-тыр; иптәш; эт)
АҠҠОЛ баш. — саф, изге ҡол, кеше
АҠҠОШ баш. — ҡош исеменән
АҠҠУЖА баш., фарс— аҡ, из-ге кеше
АҠҠУСҠАР баш. — аҡ+ҡусҡар (Аҡҡусҡаров фамилияһы һаҡ-ланған)
АҠМАЛ ғәр. — иң һәйбәт АҠМАН баш. — боронғо ғинуар айы атамаһы; ғинуар айында тыуған АҠМОРАТ баш., ғәр.— аҡ (из-ге)+морат (теләк)
АҠМӨХӘМӘТ баш., ғәр. — аҡ+ мөхәмәт (данлы, маҡтаулы)
АҠМУЛЛА баш., ғәр. — аҡ (саф, изге күңелле) + мулла (уҡытыусы). XIX быуат шағиры, мәғрифәтсе Мифтахетдин Аҡмулла-ның исеме)
Аҡмырҙа баш., фарс. — аҡ+
мырҙа (ҡара: Мирза, Мырҙа) АҠНАЗАР баш., ғәр. — аҡ+назар (ҡараш, ярҙам, иғтибар)
АҠСУЛПАН баш. — йондоҙ атамаһынан. Аҡсулпанов фамилияһы бар
АҠСУРА баш. — аҡ+сура (батыр, улан). Аҡсурин фамилияһы яһалған
АҠТАЙ баш., монг. — аҡ+тай (барлыҡ ялғауы); аҡ, саф күңелле. Аҡтаев фамилияһы бар
АҠТУҒАН баш. — аҡ+туған
АҠЪЮЛ баш. — аҡ+юл (Аҡъюлов фамилияһы һаҡланған)
АҠЪЯР баш., фарс. — аҡ (изге,
яҡшы) + яр (дуҫ) АҠЫЛ ғәр. — аҡыллы (Аҡылов фамилияһы бар)
АККУСЮК баш.—аҡ белый- кусюк щенок (по древнему обы-чаю, пожелание ребенку долгой жизни). Образована фамилия Аккусюков
АККУБЕК баш.—аҡ белый+ку- бек герой, храбрец; друг; со-бака
АККУЛ баш. — благородный, че-стный раб, человек
АККУШ баш. — лебедь
АККУЖА баш., фарс. — благородный, честный человек
АККУСКАР баш.— аҡ белый+ кускар: 1) племенной баран; 2) улитка (сохранилась фамилия Аккускаров)
АКМАЛ ар. — наилучший
АКМАН баш. — январь; родился в январе месяце
АКМУРАТ баш., ар. — аҡ белый, светлый, добрый, священный+ мурат цель, желание
АКМУХАМЕТ баш., ар., — аҡ белый, чистый, непорочный+ мухамет
АКМУЛЛА баш., ар. — аҡ белый, чистый+мулла учитель. Имя, данное народом выдаю-щемуся поэту-просветителю XIX века Мифтахетдину Акмулле
АКМУРЗА баш., перс.—аҡ+мурза (см. Мирза)
АКНАЗАР баш., ар.—ак+назар точка зрения, взгляд, взор, вни-мание
АКСУЛПАН баш.— Венера (наз-вание звезды). Сохранилась фамилия Аксулпанов
АКСУРА баш.—аҡ+сура уда-лец, герой; сын. Образована фамилия Аксурин
АКТАЙ баш., монг. — аҡ+тай (аффикс наличия). Сохранилось в фамилии Актаев
АКТУГАН баш. — аҡ благородный, добрый, счастливый+ту- ган родился
АКЪЮЛ баш. — аҡ белый, доб-рый+юл путь, дорога. Сохранилась фамилия Акъюлов
АКЪЯР баш., перс. — ак белый, хороший+яр друг, товарищ
АКИЛ ар. — умный (образована фамилия Акилов)
АҠЫЛБАЙ ғәр., баш.— аҡыллы
АЛҒАЗИ ғәр. — яугир, һуғышсы
АЛҒЫШ бор. баш. —маҡтау, дан, яҡшы теләк
АЛҒЫШАЙ бор баш. — маҡтаулы, данлы (Алғушаев тигән фамилия һаҡланған)
АЛДАР монг. — данлы
АЛЛАБИРҘЕ ғәр., баш. — алла + бирҙе
АЛЛАЯР ғәр., фарс.— алла + яр (иптәш, дуҫ)
АЛМАС баш. — аҫыл таш исеменән (бала ныҡ, үткер булһын тигән теләкте белдерә)
АЛСЫН бор баш. — ыласын
АЛСЫНБАЙ баш. — алсын (ыласын) + бай
АЛТЫН баш. — алтын һымаҡ ҡәҙерле АЛТЫНБАЙ баш. — алтын+бай
АЛТЫНҒУЖА баш., фарс.— алтын+ғужа (хужа)
АЛТЫНДУҒА баш, — алтын+дуға (Бессонов)
АЛТЫНСУРА баш. — алтын+су-ра (батыр; улан)
АМАН ғәр. — иҫән-һау, имен (Аманов фамилияһы бар)
АЛЫПБАТЫР бор. баш. — алп (бәһлеүән) + батыр
АРҒЫНБАЙ баш. — 1) арғын (ҡырағай ат) + бай; 2) арғын тигән боронғо ырыу исеменән
АРПА бор. баш. — арпа һүҙенән
АРПАБАТЫР бор. баш. — арпа + батыр
АРПАЛЫ баш. — арпа + лы; ар-п а һүҙе менән исемдәр әкиәттәрҙә һаҡланған. Мадъярҙар тыуған илдәрен тапҡан осорҙа етәкселәренең исеме Арпады булған
АРСЛАН баш. — януар атамаһынан; батырлыҡ, ҡыйыулыҡ билдәһе
АКИЛБАЙ ар., баш. — акил ум, разум+бай (компонент муж-ских имен): умный, разумный
АЛГАЗИ ар. — воин, боец
АЛГУШ др. баш. — хвала, сла-ва; доброе желание
АЛГУШАЙ др. баш. — славный; почетный (сохранилась фамилия Алгушаев)
АЛДАР монг. — славный
АЛЛАБИРДИ ар., баш. — алла бог+бирди дал
АЛЛАЯР ар., перс. — алла бог+ яр товарищ, друг
АЛМАС баш. — алмаз (выража-ет пожелание, чтобы ребенок был крепким, как алмаз)
АЛСЫН др. баш. — сокол
АЛСЫНБАЙ баш. — алсын со- кол+бай (компонент мужских имен)
АЛТЫН баш. — золото
АЛТЫНБАЙ баш. — алтын золото + бай
АЛТЫНГУЖА баш., перс —алтын золото+ гужа хозяин
АЛТЫНДУГА баш. — алтын зо- лото+дуга (Бессонов)
АЛТЫНСУРА баш. — алтын золото + сура, герой, молодец; сын
АМАН ар. — благополучный, здра-вый (образована фамилия Аманов)
АЛЫПБАТЫР др. баш. — алп великан+ батыр герой, богатырь
АРГЫНБАЙ баш. — 1) аргын (ди-кая лошадь + бай; 2) происхо-дит от названия племени Аргын
АРПА др. баш. — ячмень
АРПАБАТЫР др. баш. — арпа ячмень + батыр богатырь
АРПАЛЫ баш. — арпа ячмень +
лы (аффикс наличия). Имена с
компонентом арпа сохрани-
лись в башкирских сказках.
Арпады — имя предводителя
венгров в эпоху обретения ими Родины
АРСЛАН баш.—лев; символ храбрости, смелости
АРСЛАНБАЙ баш. — арыҫлан + бай
АРСЛАНБӘК баш. — арыҫлан+ бәк (көслө)
АРСЛАНГӘРӘЙ баш., фарс. — арыҫлан+гәрәй (эйәреүсе, дауам итеүсе)
АРСЛАНҒӘЛИ баш., ғәр. — арыҫлан + ғәли
АРЫСЛАН баш.—януар атамаһынан. Төрки телдәрҙә күп таралған исем
АРЫСЛАНБАЙ баш. — арыҫлан+ бай
АРЫСЛАНБӘК баш.—арыҫлан + бәк
АРЫСЛАНГӘРӘЙ баш., фарс.— арыҫлан+гәрәй
АРЫСЛАНҒӘЛИ баш., ғәр. — арыҫлан + ғәли
АРЫШ баш. — а р ы ш һүҙенән
АСАДУЛЛА || АСАҘУЛЛА ғәр. — асад (арыҫлан)+улла (алла); алланың арыҫланы
АСАНБАЙ баш. — асан (иҫән) + бай
АСАФ ғәр. — сифат, билге; һәйбәт
АСҠАР баш. — ин бейек тау, ҡая; таяныс, терәк
АСҠАР ғәр. — 1) " Ғәлизскәр"ҙән ҡыҫҡартылған; бәләкәй; 2) ғәскәр, һалдат
АСМАН фарс. — күк йөҙө, күк һауа
АСМАНДИЯР фарс. — асман
(күк, һауа)+яр (дуҫ, иптәш). Асмандияров фамилияһы яһалған
АСРАР ғәр.—сер, йәшерен нәмә
АСФАНДИЯР фарс. — 1) асфан (күк, һауа) + яр (дуҫ, иптәш); 2) иран эпосы геройынын исеменән; 3) иран йыл иҫәбендәге ай исеменән
АСЫЛ ғәр. — 1) нигеҙ, тамыр;
төп, ысын, асыл; 2) ҡәҙерле,
аҫыл, ҡиммәтле АСЫЛАЙ ғәр.— ысын АСЫЛБАЙ ғәр., баш. — асыл+
бай
АРСЛАНБАЙ баш. — арслан
лев+бай (компонент мужских имен)
АРСЛАНБЕК баш. — арслан
лев+бек сильный
АРСЛАНГАРЕЙ баш., перс. — арслан лев+гарей последова-тель
АРСЛАНГАЛИ баш., ар. — арслан лев+гали великий, возвы-шенный, величавый
АРСЛАН баш.—лев. Имя широ-ко распространено в тюркских языках
АРСЛАНБАЙ баш.— арслан + бай
АРСЛАНБЕК баш. — арслан+бек
АРСЛАНГАРЕЙ баш., фарс. — арслан + гарей
АРСЛАНГАЛИ баш., ар. — арслан + гали
АРЫШ баш. — рожь
АСАДУЛЛА ар.— асад лев+ улла бог; лев бога
АСАНБАЙ баш. — асан живой, здоровый+бай
АСАФ ар. — качество, знак; луч-ший
АСКАР баш. — высокая, непри-ступная гора, вершина; опора, защита
АСКАР ар. — 1) сокращенная форма имени Галиаскар: малень-кий; 2) армия, солдат, воин
АСМАН перс —небо
АСМАНДИЯР перс. — асман небо + яр друг, товарищ. Образо-вана фамилия Асмандияров
АСРАР ар. — секрет, тайна
АСФАНДИЯР перс. — 1) асфан небо +яр друг, товарищ; дар божий; 2) от имени одного из главных героев иранского эпо-са; 3) название месяца по иран-скому летоисчислению
АСЫЛ ар. — 1) основа, корень; подлинник, настоящий; 2) доро-гой, драгоценный
АСЫЛАЙ ар. — подлинный
АСЫЛБАЙ ар., баш. — асыл+бай
АСЫЛГӘРӘЙ ғәр., фарс. —
асыл+гәрәй (эйәреүсе) АСЫЛЗАДА ғәр., фарс. — асыл
зада (улан, ир бала, варис)
АҪЫЛЪЯР ғәр., фарс. — аҫыл+
яр (ысын дуҫ) АҪЫЛБАЙ ғәр., баш. — аҫыл+
бай
АҪЫЛГӘРӘЙ ғәр., монг.—аҫыл + гәрәй
АҪЫЛҒУЖА ғәр., фарс—аҫыл + ғужа; ҡәҙерле кеше
АҪЫЛЗАДА ғәр., фарс. — аҫыл+ (ҡиммәтле)+ зада (улан, ир бала; вариҫ)
АТАНБАЙ баш. — атан (эш дөйәһе) + бай (эшсән булһын тип ҡушылған боронғо исем)
АТАНҒОЛ баш. — атан+ҡол;
Атанғолов фамилияһы бар
АТАУЛЛА ғәр. — бүләк (Ғатаулла тигән исемдән ҡыҫҡартылған)
АТЛАС ғәр. — атлас (ебәк туҡыма атамаһынан)
АУСАФ ғәр. — сифат, билдә; һәйбәт
АФЗАЛ ғәр, — ин яҡшы, иң һәйбәт, шәп
АХИЯР ғәр. — яҡшылыҡлы, игелекле
АХУН ғәр. — 1) дуҫ, иптәш, ҡәрҙәш; 2) хужа, әфәнде, (өндәшеү һүҙе); 3) өйрәтеүсе
АХУНЙӘН ғәр., фарс. — ахун + йән
АХУНЪЯН ғәр., фарс. — ахун+ ян (йән)
АШИРАФ ғәр. — ҡәҙерле, хөрмәтле; дәрәжәле, данлы
АШРАФ ғәр.— ҡара: Ашираф
АЮП ғәр. (бор. йәһ.) — эҙәрләнгән, үкенгән
АЯҘ || АЯЗ баш.— аяҙ, асыҡ, саф
АЯҘҒОЛ || АЯЗҒОЛ баш. —аяҙ+ ғол (ҡол)
АСЫЛГАРЕЙ ар., перс. — асыл+ гарей последователь
АСЫЛЗАДА ар. перс. — асыл на-стоящий, дорогой+зада сын, наследник, царевич
АСЫЛЪЯР ар., перс. — асыл на-стоящий+ яр друг
АСЫЛБАЙ ар., баш. — асыл до-рогой+ бай (компонент мужских имен)
АСЫЛГАРЕЙ ар., монг. — асыл + гарей
АСЫЛГУЖА ар., перс. — асыл драгоценный+тужа хозяин
АСЫЛЗАДА ар., перс. — асыл до-рогой+ зада сын, наследник, царевич
АТАНБАЙ баш. — атан верблюд-мерин+бай (выражает пожела-ние, чтобы ребенок был трудо-любивым)
АТАНГУЛ баш. — атан вер-блюд+гүл (компонент мужских имен). Распространена фамилия Атангулов
АТАУЛЛА ар. — дар, подарок (усеченная форма имени Гатаулла)
АТЛАС ар. — атлас (название шелковой материи)
АУСАФ ар. — качество, знак; лучший
АФЗАЛ ар. — достойнейший, пре-восходный
АХИЯР ар, — доброжелательный, благодетельный
АХУН ар. — 1) друг, товарищ, родственник; 2) хозяин, госпо-дин (форма обращения); 3) на-ставник, учитель
АХУНЬЯН ар., перс. — ахун+ян душа
АХУНЪЯН ар., перс.— ахун+ян душа
АШИРАФ ар. — дорогой, уважае-мый; знатный, славный
АШРАФ ар.—то же, что и Ашираф
АЮП ар. (древн. евр.) —пресле-дуемый, раскаивающийся (от библейского имени Иов)
АЯЗ баш.—чистый, прозрачный, ясный
АЯЗГУЛ баш.— аяз чистый, прозрачный, ясный+гул (компонент мужских имен)
Б
БАБИШ баш. — ата-баба, олатай мәғәнәһендәге баба һүҙенән яһалған. Тарихи сығанаҡтарҙа Бабаиш, Бабыш, Бабаҡай, Бабай, Бабис һ. б. исемдәр бар. Ата-бабаларҙы хөрмәт итеү йолаһына бәйле боронғо исем. Ба-бичев фамилияһы яһалған
БАБСАҠ баш. — Күсәкбей эпосында баба һүҙе менән яһал-:ған герой исеме
БАҘАМША фарс.— баҙам (миндаль)+ша (ир-ат исеме ялғауы)
БАҘАР фарс. — баҙар көн, байрам көн; баҙар көнө тыуған
БАҘАРБАЙ фарс, баш.— баҙар + бай
БАҘАРҒОЛ фарс. баш.,— баҙар + ғол (ҡол); байрам, баҙар көндө тыуған
|
|
|
