Тақырып №4. Фано-коды. Тақырып №5 Префикстіқ қасиет. Бірмәнділік. Тақырып №6. Ауыстыру тәсілдері
Тақ ырып №4. Фано-коды. Екі алфавиттен тұ ратын символдар арқ ылы кез-келген хабарды кодтауғ а болады. Бірақ, біз хабарлардағ ы символдарды ұ зындығ ы бірдей символдармен кодтадық. Ал мұ ндай тә сіл ә рқ ашан дұ рыс бола бермейді. Мыслы: информацияда бір хабарлар ө те жиі, ал екінші бір хабарлар ө те сирек кездесуі мү мкін. Сондық тан, бірінші хабарды қ ысқ а, ал екінші хабарды ұ зын кодтармен берген тиімді болып табылады. Шығ ынды кодтық мә тіннің ұ зындығ ы орта есеппен қ ысқ а болады жә не оны беруге аз уақ ыт жұ мсалады. Бізге кездесу ық тималдығ ы
Мә ліметтерді бұ лай кодтауды алғ аш рет америка математигі Фано ұ сынғ ан. Осылай кодтау ө те тиімді болып таабылады екен. Мысалы: бізге бір мың белгіден тұ ратын хабарламаны жіберуіміз қ ажет. Мұ ны І тә сілмен шығ арсақ, ә рбір символғ а екі бит сә йкес келегендіктен жалпы 2000 символ қ ажет болады.
L= L=1*1/2+2*1/4+3*1/8+3*1/8=1/2+1/2+3/8+3/8=4+4+3+3/8= 14/8=7/8=1, 75 Екінші жағ дайда ә рбір кодтың орташа салмағ ы 1, 75 –ке тең болғ андық тан барлығ ы 1750 символ колданылады.
Негізгі ә дебиеттер: [1, 2, 10] Қ осымша ә дебиеттер: [11, 12]
Тақ ырып №5 Префикстіқ қ асиет. Бірмә нділік Алдың ғ ы тақ ырыпта қ арастырылғ ан мысалғ а екі тү рлі кодтау жү ргізейік. Осы жазуларда
0 10 110 111 1 - тү р 0 1 11 111 2 - тү р Мұ нда ә рбір хабар бұ рынғ ысынша ә р тү рлі тізбектермен кодталады. Енді бізге осы сө зді робот немесе машина орындау керек болсын. Егер робот ү шін А1 –алғ а, А2 –артқ а, А3 –солғ а, А4 –оң ғ а жү ру болса, онда ол тө мендегі команданы қ алай тү сініп орындау тиіс: 0 1 1 0 1 1 1 0 1. . . Алғ ашқ ы мә н 0-ге тең болғ андық тан робот алғ а жү реді, бірақ келесі жү ретін жолы анық талмағ ан. Себебі робот 1 немесе 11 мә нінің қ айсысын алу керегін нақ ты анық тай алмайды. Біздің кодтауымызда оның екеуі де кездеседі. Яғ ни ә рбір кодталғ ан символдан кейін оны екінші символдан ажырататын белгі болуы тиіс. Бұ л белгі бос орын немесе басқ а арнайы алынғ ан белгі болса, онда біздің кодтық мә тініміздің кө лемі ұ лғ айып кетеді. Сондық тан кодтық мә тінде жеке кодтық сө здерді тағ айындап алады. Кодтық символдардың тізбегі тек бір ғ ана тә сіл арқ ылы кодтық сө здерге бө лінеді. Бұ л кодтаудың ең қ арапайым жә не жиі қ олданылатын тү рі префиксті кодтау деп аталады. Мұ нда кез келген кодтық сө з екінші кодтық сө здің жазылуының бастапқ ы жерінде кездеспейді. Егер код префиксты болса, олар арқ ылы жазылғ ан кез келген сө зді оқ ығ анда бір кодтық сө здің қ ай жерден басталып, қ ай жерде аяқ талатынын білеміз. Фано тә сілі бойынша алынғ ан код префикстік код болып табылады. Онда ә рбір код ө зге кодтың бас жағ ында ешқ ашанда кездеспейді.
Префикстік кодтың негізгі қ асиеті оның бір мә нділігі. Осы қ асиет арқ ылы кез келген кодталғ ан тізбекті шешуге болады.
Негізгі ә дебиеттер: [1, 2, 6, 9] Қ осымша ә дебиеттер: [11, 12]
Тақ ырып №6. Ауыстыру тә сілдері Ауыстыру тә сілі ө те ертеден белгілі жә не жиі қ олданылатын шифр болып табылады. Оларда хабарламаның (ә ріптер, сө здер, …) жеке бө ліктері басқ а бір ә ріпке, символғ а, санғ а жә не т. б. ауыстырылады. Сонымен қ атар ауыстыру шифрленген хабарлама бойынша жіберілетін хабарламаны қ алпына келтіруге болатындай орындалады. Айталық, мысалы, хабарлама орыс тілінде шифрленсін жә не сонымен қ атар ауыстыруғ а хабарламаның ә рбір ә ріпі жатады деп есептелінсін. Бұ л жағ дайда, формальды тү рде, ауыстыру шифрын келесі тү рде беруге болады. Алғ ашқ ы алфавиттің ә рбір
(1)
кестесі ауыстыру шифрының кілті болып табылады. Осыны біле отырып, шифрлеу сияқ ты шифрді қ айта шешуді орындауғ а болады. Шифрлеу кезінде ашық хабарламаның біріншіден бастап ә рбір
Негізгі ә дебиеттер: [3, 6, 9, 10] Қ осымша ә дебиеттер: [11, 12]
Воспользуйтесь поиском по сайту: ![]() ©2015 - 2025 megalektsii.ru Все авторские права принадлежат авторам лекционных материалов. Обратная связь с нами...
|