Тақырып №7. Алмастыру тәсілі
Тақ ырып №7. Алмастыру тә сілі Алғ ашқ ы мә тіннің символдарының ретін ғ ана ө згертетін шифрды алмастыру шифры деп атаймыз. Ұ зындығ ы (2)
мұ ндағ ы Берілетін тү рлендірудің алмастыруын біле отырып, мә тінді шифрлеумен бірге оның шифрын қ алай шешуге болатынын орындауғ а болады. Мысалы, егер тү рлендіру ү шін ауыстыруы қ олданылса жә не сонымен бірге МОСКВА сө зі шифрленсе, онда КОСВМА шығ ады. НЧЕИУК хабарламасын шифрлең із. Ұ зындығ ы
Негізгі ә дебиеттер: [3, 6, 10] Қ осымша ә дебиеттер: [12, 13] Тақ ырып №8. Периодты кілтпен берілген кө п алфавитті ауыстыру шифры
Орыс тілінің 30-ә ріпті алфавитін қ арастырайық: АБВГДЕЖЗИКЛМНОПРСТУФХЦЧШЩЬЫЭЮЯ. Бұ л алфавитте Ё, Й жә не Ъ ә ріптері қ атыспайды, олар орыс тілінде ашық хабарлама қ ұ руғ а қ атыспайды. Шынында да, Ё ә ріпін Е ә ріпіне ауыстыру, Й ә ріпін И ә ріпіне ауыстыру, ал Ъ ә ріпін Ь ә ріпіне ауыстыру осы алфавитті қ олдану арқ ылы жазылғ ан ашық хабарламаның мағ ынасын тү сінуге мү мкіндік береді. Кез - келген тілдегі алфавитте ә ріптер рет-ретімен орналасады. Бұ л алфавитте ә рбір ә ріптің реттік нө мірін иемденуге мү мкіндік береді. Келтірілген алфавитте А ә ріпі 1 реттік нө мірге ие, ал О ә ріпіне – 14 ретті, Ы ә ріпіне – 27 ретті нө мірді сә йкес береміз. Егер ашық хабарламада ә рбір ә ріпті оның алфавитте қ арастырылғ ан нағ ыз реттік нө мірімен ауыстырсақ, онда сандық хабарламаның тү рленуі алғ ашқ ы ашық хабарламаны тұ рғ ызуғ а мү мкіндік береді. Мысалы, 1 11 20 1 3 9 18 сандық хабарлама ә ріптік хабарламағ а тү рленгенде АЛФАВИТ деген сө зді білдіреді. Алфавитте нағ ыз ә ріптер ретін қ осымшалайық. Алфавиттегі соң ғ ы ә ріпнің соң ынан бірінші ә ріп шығ ады. Егер ә ріптерді сағ ат тілімен орналастырсақ, онда осындай ә ріптер реті орындалады. Мұ ндай орналасу кезінде ә рбір ә ріпке ө зінің ретті нө мірін меншіктеуге болады. Мұ ндай нө мірді сә йкесінше ретті нө мір деп атаймыз. Егер алфавиттегі ә ріптер саны
Негізгі ә дебиеттер: [3, 6, 10] Қ осымша ә дебиеттер: [11, 13] Тақ ырып№9. Сызық тық кодтар Алдыың ғ ы қ арастырылғ ан кодтардың барлығ ына тә н мынадай қ асиет бар: екі кодтық сө здің қ осындысы немесе айырмасы кодтық сө з болып табылады. Енді осы қ асиет арқ ылы жалпы бір теория қ ұ руғ а болады. Ол ү шін F ө рісін аламыз. Ө рістегі ә рбір
шығ арып аламыз. Егер код (1)-ді қ анағ аттандырса, оны жұ птық қ асиетке тексерілген код деп атайды. (1)-дің шешімдерінің мынадай қ асиеті бар: 1. Егер а жә не b (1) –дің шешімі болса, онда а+b да (1)-ң шешімі болады. 2. Сызық тық кодтар - кодтау теориясында негізгі кодтардың бірі. Оның тө мендегідей негізгі қ асиеттері бар:
Сызық тық кодтар практикада жиі қ олданылады. Ә рбір кодтық сө зге F ө рісінде белгілі бір матрицаны сә йкес қ оюғ а болады. Мұ ндай матрицаны (1)-дің кө мегімен қ ұ растыруғ а болады: Матрицадағ ы жолдар – сызық тық тә уелсіз болып табылады.
Негізгі ә дебиеттер: [1, 2, 4] Қ осымша ә дебиеттер: [11, 12]
Воспользуйтесь поиском по сайту: ![]() ©2015 - 2025 megalektsii.ru Все авторские права принадлежат авторам лекционных материалов. Обратная связь с нами...
|