 |
2.16. Стандарт «Бауырға перкуссия жасау техникасы»
|
|
|
|
2. 16. Стандарт «Бауырғ а перкуссия жасау техникасы»
2. 16. 1. Стандарт «Бауырдың абсолюттік тұ йық тығ ының жоғ ары шекарасын анық тау»
1. Науқ асты беліне дейін шешіндіру науқ асқ а ың ғ айлы жағ дай жасау, тұ рғ ызу немесе арқ асымен жатқ ызу.
2. Плессиметр саусағ ын ІІ-ІІІ-ші қ абырғ а арасына оң тө с сү йегі сызығ ы бойымен орналастырып жә не жоғ арыдан тө мен, ашық ө кпе дыбысы (перкуторлы) тұ йық талғ анғ а дейін( бауыр тұ йық тығ ы) баяу перкуссия жасау.
3. Табылғ ан шекараны плессиметр саусағ ының жоғ ары шетімен теріге белгілеу.
4. Осындай тә сілмен оң ортаң ғ ы бұ ғ ана сызығ ымен жә не оң алдың ғ ы қ олтық асты сызық бойынша перкуссия жү ргізу.
Қ алыпты жағ дайда бауырдың абсолюттік тұ йық тығ ының жоғ арығ ы шекарасының орналасауы:
· Оң тө с жаны сызығ ы- VI қ абырғ аның жоғ арғ ы шеті
· Оң ортаң ғ ы бұ ғ ана сызығ ы- VI қ абырғ а
· Оң алдың ғ ы қ олтық асты сызығ ы-VII қ абырғ а
2. 16. 2. Стандарт «Бауыр абсолюттік тұ йық тығ ының тө менгі шекарасын анық тау »
1. Науқ асты беліне дейін шешіндіру науқ асқ а ың ғ айлы жағ дай жасау, тұ рғ ызу немесе арқ асымен жатқ ызу.
2. Плессиметр саусағ ын алдың ғ ы қ ұ рсақ қ уысының кіндік дең гейіне немесе алдың ғ ы оң қ олтық асты сызығ ы бойымен горизонтальды орналастырып, тимпаникалық дыбыстың абсолютті тұ йық талғ анғ а дейін жоғ ары қ арай қ ақ қ ылаймыз
|
|
|
3. Табылғ ан шекараны плессиметр саусағ ының тө менгі шетінен теріге белгілейміз.
4. Осындай тә сілмен перкуссияны оң ортаң ғ ы бұ ғ ана сызығ ы, тө с жаны сызығ ы, алдың ғ ы қ олтық сызық тары бойымен перкуссия жү ргізуді жалғ астырамыз.
Қ алыпты жағ дайда бауыр абсолюттік тұ йық тығ ының тө менгі шекарасы орналасады:
· Оң алдың ғ ы қ олтық асты сызығ ы- Х қ абырғ а тұ сы
· Оң ортағ ы бұ ғ ана сызығ ы- оң қ абырғ а доғ асының тө менгі шетіне
· Оң тө с жаны сызығ ы- оң қ абырғ а доғ асынан 2 см тө мен
· Алдың ғ ы ортаң ғ ы сызық - тө стің сессер тә різді ө сіндісінен 3-6 см тө мен
2. 16. 3. Стандарт «Бауыр абсолюттік тұ йық тығ ының сол шекарасын анық тау »
1. Науқ асты беліне дейін шешіндіру науқ асқ а ың ғ айлы жағ дай жасау, тұ рғ ызу немесе арқ асымен жатқ ызу.
2. Плессиметр саусағ ын сол қ абырғ а доғ асының шетіне перпендикуляр VІІІ-ІХ қ абырғ а доғ асының тұ сына қ оямыз.
3. Оң қ абырғ а доғ асының шетімен тимпаникалық дыбыс тұ йық дыбыс пайда болғ анғ а дейін қ ақ қ ылаймыз.
2. 17. Стандарт «Кө к бауырғ а пальпация жү ргізу техникасы »
1. Науқ асты оң бү йірімен жатқ ызамыз, басы кеуде қ уысына қ арай ең кейтілген, сол қ олы шынтақ буынында бү гіліп, ал оң қ олы кеуде қ уысының беткейінде еркін жатады, оң аяғ ы созылғ ан, ал сол аяғ ы жамбас жә не тізе буынында бү гілген.
2. Сол қ олды науқ астың сол кеуде қ уысының қ олтық асты сызық бойыменен VІІ-Х қ абырғ а аралық тұ сына қ ойып, қ ысың қ ырап орналастырып жә не демалу қ имылын шектейміз.
|
|
|
3. Оң қ олдың саусақ ұ штарын қ ұ рсақ қ уысының алдың ғ ы бү йір бетіне, Х қ абырғ а доғ асына жә не Х қ абырғ аның тө с сү йегіне біріккен жеріне бү гіп орналастырады.
4. Содан соң науқ ас дем шығ ару кезең інде оң қ олымен қ ұ рсақ қ уысын жайлап басады(қ алталануы тиіс).
5. Науқ астың терең демалу кезең інде ақ ырын жайлап сипалап шығ ып кетеді.
Қ алыпты жағ дайда кө кбауыр сипаланбайды.
2. 18. Стандарт «Лимфа тү йіндеріне пальпация жү ргізу техникасы »
1. Науқ асты беліне дейін шешіндіріп, ың ғ айлы жағ дай жаса (тұ рғ ызып, отырғ ызып, жатқ ызып).
2. Лимфа тү йіндерінің орналасқ ан жерлеріне саусақ ұ штарымен айналдыра-жылжымалы қ имылмен (жақ асты, қ ұ лақ аймағ ы, бұ ғ ана асты, бұ ғ ана ү сті, қ олтық асты, шат аралық ), сү йекке жақ ындатып сипалаймыз.
Қ алыпты жағ дайда лимфа тү йіндері сипаланбайды.
2. 19. Стандарт «Бү йрекке пальпация жү ргізу техникасы»
Бү йрек пальпациясы екі қ олмен жү ргізіледі (бимануальды. )
1. Науқ асты беліне дейін шешіндіріп, оғ ан ың ғ айлы жағ дай (тұ рғ ызып, жатқ ызып) жасау.
2. Сол қ олдың алақ анын бел аймағ ына ХІІ-қ абырғ адан тө мен орналастыру. Оң қ олымыздың бү гілген саусақ тарын іш пердесіне қ абырғ а доғ асының астына перпендикулярлы, кіндік тұ сынан 1см тө мен, іштің тік бұ лшық еттерінен сырқ а орналастырамыз.
3. Теріні тө мен қ арай жылжытып, тер қ ыртысын жасаймыз.
4. Науқ асқ а терең демалуын ө тініп, демалу кезең інде шығ арғ анда оң қ олды іштің ішкі жағ ына енгізіп, ал сол қ олмен артынан басып тұ рамыз. Науқ асқ а терең дем алуын ө тінеміз. Дем алу кезінде, бү йрек тө мен тү скенде, саусақ тың сырғ анақ қ имылымен оның алдың ғ ы бетін сипалаймыз.
2. 20. Стандарт «Бү йрекке перкуссия жү ргізу техникасы »
|
|
|
1. Науқ асқ а тұ рып тұ руын ө тінеміз.
2. Сол қ ол алақ анын науқ астың бел аймағ ына яғ ни бү йрек проекциясының аймағ ына қ оямыз
3. Оң қ олдың қ ырымен, сол қ олдың сыртқ ы беткейіне қ ысқ ы, баяу қ ақ қ ылаймыз.
Егер қ ақ қ ылау кезінде ауырсыну анық талса, оң симптом ретінде қ аралады (Пастернацкий ә дісі).
2. 21. Стандарт «Буындарғ а пальпация жү ргізу техникасы »
1. Науқ асқ а ың ғ айлы жағ дай жасаймыз-буындардың жоғ арғ ы ұ штары вертикальды қ алыпты тексеріледі, омыртқ а жотасы-вертикальды қ алыпта немесе ішпен жатып тексеріледі, ал тө менгі жақ буындары тұ рғ ызып, отырғ ызып немесе жатқ ызып тексеріледі.
2. Буын ү стіндегі терілерді жайлап сипап, сеземіз.
Буын пальпациясы кезінде мына ө згерулер анық талынады:
- Қ араудан кейін пайда болғ ан буындардын сыртқ ы тү рін (мысалы, контурының тегістелуін, ісіну, тұ рақ ты дефигурациясы жә не деформациясы),
- Жараланғ ан буын терісінің гипертермиясын, кейде оның кө рінбейтін ісінуі.
- Буын қ абының ауырсынуын
- Ірі буындар арасындағ ы еркін сұ йық тық ты (мысалы, тізе )
- Тығ ыздалуын-кальцинаттар, инфильтраттар, ү лкен артериялар жолындағ ы тү йіндерді, тофустар.
- Омыртқ аларды жә не омыртка ө сінділерін сипап ауырсыну сезімін бағ алау.
- Сегізкө з-мық ын байланымы аймағ ын тексергенде оң алақ анды бірнеше минут аралығ ында мық ын сү йегіне басып тұ рады. Қ абыну процесстерінде сегізкө з -мық ын аймағ ында ауырсыну белгісі пайда болады.
|
|
|
