 |
Перианалды қатпарлардан тампонмен жағынды алу
|
|
|
|
Перианалды қ атпарлардан тампонмен жағ ынды алу
Бұ л ә діс острицаларды жә не сиыр цепенді анық тауғ а арналғ ан.
33 сурет. Проба алуғ а арналғ ан мақ талы таяқ шалар
Ағ аш таяқ шағ а оралғ ан мақ та тампонымен 50% глицерин ерітіндісіне батырып анус айналасын перианалды қ атпарлардан ақ ырын жағ ынды алады. Содан кейін тампонды қ ұ рғ ақ пробиркағ а салып эертханағ а жеткізеді.
Зертханада тампонды 50% глицириннің сулы ерінтіндісіне кезекті шаяды. Солайша 4 препаратты екі затты шыныда дайындайды. Бұ л ә діс ың ғ айлы жә не жә й болғ андық танкең қ олданылады.
Қ анды зерттеу
Қ алың қ ан тамшысын жағ ындыда қ арапайым ә діспен дайындалғ ан жә не Романовский ә дісімен боялғ ан препараттарда филярий личинкалары (микрофилярийлер) анық талады.
Ө т жә не оның қ ұ рамын зерттеу
Бауырда, ө тте, кө к бауырда жә не 12 елі ішекте ө мір сү ретін гельминттердің жұ мыртқ аларын жә не лияинкаларын ө ттің қ ұ рамында анық тау мү мкін.
Қ ақ ырық ты зерттеу
Қ ақ ырық та парагоним жұ мыртқ аларын, аскарида, стронгилоид жә не некатор личинкаларын эхинококкты кө піршіктердің элементтерін анық тауғ а болады. Қ ақ ырық ты затты шынығ а жағ ып, тығ ыз жауып, ақ немесе қ ара фонда кө збен қ арап, сосын микроскоппен қ арайды.
Зә рді зерттеу
Шистосомалар жұ мыртқ аларын анық тау мақ сатында кү ннің ортасында жинағ ан 50мл зә рді стаканғ а ауыстырады.
|
|
|
30 минут ө ткеннен кейін зә рді тө гіп, тұ нбасын бір тамшыдай затты шынығ а тамызады, 1-2 тамшы 50% глицериннің ерітіндісін қ осып, микроскоппен қ арайды.
Бұ лшық етті зерттеу
Трихиллезге шалдық қ ан науқ асты немесе ө лікті, сонымен қ атар жұ ғ у ошағ ы ретінде болғ ан ет қ алдық тарын зерттейді.
Серологиялық ә дістер
Серологиялық ә дістер ( қ ан сарысунда антиденелерді анық тау) трихиллез, эхинококкоз, альвеококкоз, цистициркоз жә не т. б. гельминттерді анық тауғ а арналғ ан диегоностикалық мақ сатта қ олданады.
Бұ л ә дістер ө те қ олайлы жә не маң ызды, басқ а ә дістермен анық тай алмағ ан жағ дайда. Бірақ, ескеру қ ажет, серологиялық реакциялар паразиттің болуының немесе жоқ тығ ының абсолютті кө рсеткіші емес, ол иммунитет жағ дайына байланысты жә не реакцияның спецификасына байланысты.
Гельминтоздарды анық тауғ а бағ ытталғ ан ә дістер қ ұ растырылғ ан жә не олар қ олдануда: РСК-трихиллез, фасциоллез, шистосомоз кезінде; РЛА – эхиноккоз кезінде; РФА – трихинилез, филяридоз, шистосомоз, цистициркоз жә не т. б кезінде, РНГА – описторхоз жә не эхинококкоз кезінде қ олданылады.
Гельминт жұ мыртқ аларын анық таудың санды ә дістері
Зерттелетін материалда гельминттердің санын анық тау адамның жұ қ тырылу ауырлығ ын кө рсетеді, осығ ан байланысты емдеу эффектісін жә не алдын алу шараларының тиімділігін анық тауғ а болады.
Классикалық ә діс – Столл ә дісі. Шыны колбағ а 56 жә не 60 мл. бө лім дең гейін белгілейді, содан кейін 56 мл. 0, 1 гидроксид натрий (0, 4% ерітінді) ерітіндісін қ ұ йып, 60 мл. дең гейге жеткенше оғ ан нә жісті қ осады.
|
|
|
Алынғ ан қ оспаны 1минут ішінде қ озғ ап, сосын пипеткамен 0, 075 мл. қ оспаны алып, затты шынығ а ауыстырады, жабынды шынымен жауып микроскоппен қ арайды. Анық талғ ан жұ мыртқ алар санын 200-ге кө бейтіп, 1 г. нә жісте болатын санды шығ арады.
Овометрия
Гельминттердің ә р тү рлеріне сә йкес жұ мыртқ аларының кө лемі де (ұ зындығ ы, ені) ө згеше, бұ л негізгі ерекшеліктері болып саналады.
Жұ мыртқ аларды орташа ү лкеюмен ( х10, х40) окуляр-микрометр арқ ылы қ арайды. Ол дө ң гелек шыны, ені 1 см, 100 бө лікке бө лінген.
Микроскоптың окулярында линзасымен жоғ арғ ы оправаны шағ арып, ішкі диафрагмағ а шкаласын жоғ ары орналастырып микрометрді қ ояды, сосын қ айтадан оправаны орныны қ ояды.
Ө лшеу ү шін белгілі окуляр микроскоп таң дау қ ажет, себебі ә р оптикалық прибордың шкаласындағ ы бө лінді шамасы бірдей емес болуы мү мкін. Осы шаманы объек-микрометр арқ ылы анық тайды. Объект-микрометрде затты жә не жабынды шыны аралығ ында ұ зындығ ы 1 мм шкала жазылғ ан, ол 100 бө лікке бө лінген, ә р-қ айсы 0, 01 мм-ге тең (10 мкм). Объект микрометрді микроскоптың затты стө ліне қ ойып, нақ тылық ты туралайды. Микроскоп санауғ а дайын.
Санайды, окулярлы линейкада қ анша бө лінді жә не микрометр объектісі сә йкес келуін. Формула бойынша есептейді:
А=(р*а )/с
Бө лім 4. 3. БУЫНАЯҚ ТЫЛАРДЫ ЖИНАУ, БЕЛГІЛЕУ ЖӘ НЕ ЗЕРТТЕУ Ә ДІСТЕРІ
Буынаяқ тыларды жинау: адам денсаулығ ына қ ауіпті болып келетін, тү р-қ ұ рамын зерттеуге, маусымдық санын анық тауғ а бағ ытталғ ан белгілітерриториядажү ргізіледі.
Кенелер
Есептеудің жә нежинаудың ә р тү рлі ә дістерібар. Табиғ и жағ дайлардакенелерді қ арапайымбейімдеулер арқ ылыжинайды. Фланелді қ ұ сбелгі-бө лігін немесе басқ ажең ілматамө лшері80Х40 смбір бө лігіншыбық а тіркеп жинау. Қ ұ сбелгіні ә рбір20-25қ адамдар аралығ ындаө сімдіктердің ү стімен тексереді. Волокушка фланельнемесевафельді матамө лшері50x100см, тар бқ лігіне таяқ ша бекітілген. Оның екіжағ ынажіпбайлап, шө п жә небұ таларү стімен ө ткізеді.
Жинау жә некенеесепке алудың маң ыздыә дісі, ә сіресе, ауыл шаруашылығ ындағ ытексеруболып табылады. Барлық жағ дайларда, кенелердіпинцетпеннемесерезең кеқ олғ апқ олыменжинайды.
|
|
|
|
|
|
