 |
Макроскопиялық зерттеу. Микроскопиялық зерттеу.. Физиологиялық ерітінді және йодпен нативті препарат.
|
|
|
|
Макроскопиялық зерттеу
Нә жіс зертханағ а тү сісімен тексеріледі, тексерілу барысында олардың консистенциясын (ылғ алдылық дә режесін) бағ алайды жә не сынама контейнерлеріне келесі ә ріптермен белгілейді: Р (рә сімделген), Ж (жұ мсақ ), Р- (рә сімделменген) жә не С (сұ йық ).
Нә жістің консистенциясы немесе тығ ыздық дә режесі трофозоиттардың немесе қ арапайымдылардың бар болу мү мкіндігін кө рсетеді.
Микроскопиялық зерттеу.
Материалдар мен реагенттер
1. Жабындық шыны
2. Тамызғ ыштар: физиологиялық ерітінділерімен, Дюголя ерітінідісімен (1%), буферлі метилді кө к
3. Заттық шыны
4. Руча жә не маркерлер
5. Сымды ілгек (немесе апликатор таяқ шалар, сірің ке неме тіс тазалағ ыш таяқ шалар)
Нативті жағ ынды – нә жісті зерттеуде техникалық қ ол жетімді жә не
кең таралғ ан ә діс.
Кө п мө лшерде жағ ындыны дайындау ү шін (Ю. А. Березанцев,
Е. Г. Автушенко) 200-300мг нә жісті (ү лкен бұ ршақ пішінді) 6Х9 см 15-20 тамшы 50% сумен ә рекеттескен глицеринмен шынығ а жағ ады. Одан кейін бинокулярлы стереоскопиялық микроскоп арқ ылы (МС – немесе МБС - 9) тиісті жарық та жабындық шынысыз Х 12, 5, Х4 ұ лғ айтқ ышпен кө реді.
Ү лкен жағ ындыда ергежейлі цепеннің боялғ ан ірі жұ мыртқ алары анық кө рінеді. Ұ сақ жұ мыртқ аларды анық тауда бұ л ә діс жарамайды.
31 сурет. Нативті жағ ынды. Гельминт жұ мыртұ алары
Нә жісті зерттеуде ә дістің кү рделілігіне жә не гельмимнттердің жұ мыртқ аларының ә р тү рлілігіне қ арай кө птегене зерттеу ә дістері бар.
|
|
|
32 сурет. Гельминтологиялық зерттеу ә дістері. Сурет. Гельминт жұ мыртқ алары. 1—10 — жалпақ қ ұ рттар жұ мыртқ алары (нематод): 1 — 3 — аскаридалар (1 — ұ рық танғ ан жұ мыртқ а, 2 — белок қ абаты жоқ ұ рық танғ ан жұ мыртқ а, 3 — ұ рық танбағ ан жұ мыртқ а; 4 — мысық асккаридасы; 5 — жыртқ ыш аскаридалары; 5 —острицалар; 7 — қ ыл бас жұ мыртқ асы; 8 — томинкс; 9 — анкилостомид; 10 — трихо-стронгилид. 11— 15 — цестодалар: 11 — сиыр цепні; 12 — қ ысқ а цепнь; 13 — тышқ ан цепні; 14 — асқ абақ тә різдінің цепні; 15 —жалпақ лентецтің. 16 — 24 — сорғ ыштар жұ мыртқ алары (трематод): 16 — жапон трематодалары (шистосомы); 17 — жыныс мү шелердің трематодалары (шистосомы); 18 — Мансонтрематоды (шистосомы); 19 — ө кпе трематодалары (парогонимус); 20 — солтү стік трематоды; 21 — қ ытай трематодалар (клонорхис); 22 — ішек трематодалары (метагонимуса); 23 —бауыр трематодалары (фасциолы); 24 — ланцет тә різді трематодалар (дикроцелиум).
Тиімді жә не ә мбебап ә діс Като жағ ыныдысы болып табылады. Барлық гельминттердің жұ мыртқ алары анық талады. Ә діс гельминттердің жұ мыртқ алары нә жістің жуан жағ ындысында табылуы мен ашық тү сті глицеринмен малахитті жасылына боялуына негізделген.
Физиологиялық ерітінді жә не йодпен нативті препарат.
1. Заттық шынының сол жақ соң ғ ы шетіне аурудың фамилиясы мен номерін стеклографпен жазың ыз.
2. Заттық шынының сол жақ жартысының орта бө лігіне физиологиялық ерітіндіні жә не оң жақ жартысының ортабө лігіне йод ерітінідісін тамызың ыз.
Ескерту: Егер материалда амеба трофозоиты болуы мү мкін болса, онда
|
|
|
жылытылғ ан физиологиялық ерітінідіні (370С) қ олдану керек. Апликатор таяқ шаларының, сірің ке немесе тіс тазалағ ыш таяқ шасының кө мегімен матералдан аздағ ан бө лігін (сірің кенің бас жағ ы бө лігі мө лшеріндей) алып, оны физиологиялық ерітінді тамшысымен араластыру қ ажет.
ЕСКЕРТУ: Орындалғ ан нә жіс: нә жісті пробаның сыртқ ы жә не ішкі жағ ы кіретіндей алу қ ажет.
Кілегейі бар нә жіс: кілегейі болатын болса, екінші затты шыныны белгілеп, науқ астың аты жө нін жазып қ ою қ ажет. Затты шынығ а физикалық ерітіндіні 1 тамшы қ осып, араластырың ыз. Кейде трофозоидтар тығ ыз нә жіске қ арағ анда шырышта тез табылады.
Сұ йық нә жіс: кілегей болмағ анда нә жістің кішкене порциясын алып, оны физикалық ерітіндімен араластырың ыз.
5. Солайша, нә жістің кішкене порциясын алып, оны 1 тамшы йодпен араластырып, йодпен жасалғ ан нативті прапарат дайындауғ а болады. Егер сымды ілгікті қ олданғ ан болса, препаратты дайындағ аннан кейін оны отпен ө ң деледі. Таяқ ша аппликаторларды қ олданғ аннан кейін алып тастайды.
6. Физикалық ерітіндісі бар жә не йод ерітіндісі бар препараттарды жабындв шынымен жабу қ ажет. Жабынды шыныны тамшының шетінен затты шынығ а қ ойың ыз. Бұ л препаратта ауа кө піршіктерінің болдырмауына кө мектеседі.
Зерттеу
1. Затты шыныны микроскоптың стө лшесіне қ ойып, оны х10 объективімен зерттең із.
2. Диафрагма кө мегімен жарық ты бейімдкң із. Сіз объктілерді нақ ты кө руге мү мкіндігң із болу керек. Зерттеуге жеткіліксіз немесе қ атты жарық кедергі жасайды.
3. х10 объективімен бү кіл шыныны қ арап шығ ың ыз; жоғ арғ ы сол жақ бұ рыштан бастап артқ а жә не алдығ а, ү стіне, астына қ озғ ап қ араң ыз.
Микроорганизм немесе объект кө ріп, объетивті ү лкен ү лкейтуге қ ойып, морфологиясын қ арап шығ ың ыз.
|
|
|
