 |
Жалпы өнім кодтары. -UPC-A және EAN-13 айырмашылықтары
|
|
|
|
Жалпы ө нім кодтары
· Жалпы ө нім кодтары екі топқ а бө лінеді: UPC жә не EAN.
- UPC = ә мбебап ө нім коды
· АҚ Ш-та стандартталғ ан жалпы ө нім коды
- EAN = еуропалық мақ ала нө мірі
· UPC негізінде Еуропада стандартталғ ан жалпы ө нім коды
Тарихи тү рде EAN/UPC коды саудада жиі қ олданылғ ан. Бастапқ ыда тауарларды кодтауғ а арналғ ан 12 цифрдан тұ ратын американдық UPC жү йесі ә зірленді жә не оның танымалдығ ы соншалық, Еуропа елдері де оғ ан назар аударды. Дегенмен, кодтардың барлық ауқ ымы АҚ Ш пен Канада тауарларын кодтау ү шін бұ рыннан бар болатын, ал тауарлар мен фирмалар тек АҚ Ш-та тіркелген. Еуропалық EAN-13 кодтауын ә зірлеушілер алдында кү рделі міндет тұ рды - кодтар ауқ ымын кең ейту жә не UPC кодтауымен максималды ү йлесімділікті қ амтамасыз ете отырып, Америка Қ ұ рама Штаттарынан тә уелсіз тіркеу жү йесін ұ йымдастыру. Шешім UPC-дегі сияқ ты 12 таң балы ү лгіні пайдаланып, сол жақ тағ ы он ү шінші санды (ә детте штрих-кодтың сол жағ ындағ ы араб цифрымен кө рсетіледі) қ осу болды. Сонымен бірге UPC кодтауымен EAN-13 кері ү йлесімділігін сақ тау мү мкін болды - соң ғ ысы 0 бірінші цифрымен EAN-13 кодтауының ішкі жиынына айналды.
Жапонияда Ean сорттары ретінде JAN (жапон артикуляциялық нө мірі) қ олданылады. EAN (JAN) стандартты нұ сқ адағ ы 13 саннан жә не қ ысқ артылғ ан нұ сқ адағ ы 8 саннан тұ рады. UPC сә йкесінше стандартты жә не қ ысқ артылғ ан нұ сқ аларда 12 саннан жә не 7 саннан (бақ ылау цифрын қ осқ анда) тұ рады. EAN / UPC ISO стандарты (ISO/IEC 15420) жә не JIS стандарты (JISX0507) ретінде стандартталғ ан. Жапонияда Jan кодтары азық -тү лік, тү рлі тауарлар жә не т. б. қ олданылады жә не негізінен сауда нү ктелерінің жү йелерінде (POS) қ олданылады.
|
|
|
14-сурет. Шинкансен жү рдек пойызындағ ы сатушы сканермен штрих-кодты сканерлейді.
-UPC-A жә не EAN-13 айырмашылық тары
Ө німнің жалпы кодының қ ұ рамы барлық елдерге ортақ жә не ә р елге штрих-кодтар берілді.
Ресми стандартты EAN-13 штрих-код ө лшемі 37, 3× 25, 9 мм. Бұ л ө лшемді стандартты ө лшемнің 80% (шамамен 20х30 мм) ресми тү рде азайтуғ а немесе 200% ұ лғ айтуғ а болады.
Кө бінесе кодтың ө лшемі сауда желісінің талаптарына байланысты болуы мү мкін, сонымен қ атар сізден сараптамалық қ орытнды беру сұ ралуы мү мкін. Дү кендерге жібермес бұ рын ә рқ ашан штрих-кодты сынақ тан ө ткізу керек. Ресми стандарттар ү шін штрих-код ө лшемдері бетін қ араң ыз.
-UPC-A жә не EAN-13 штрих-кодтары дү ние жү зіндегі бө лшек сауда дү кендерінде қ олданылады, алайда 12 таң балы UPC кодтары АҚ Ш- та жиі кездеседі, ал EAN-13 штрих кодтары барлық басқ а елдерде жиі кездеседі. Бұ л штрих-кодтар ө те ұ қ сас. Шын мә нінде, UPC кодын алдың ғ ы нө лді қ осу арқ ылы EAN-13 штрих-коды ретінде кодтауғ а болады. Бұ л жағ дайда штрих-код кескіні дә л солай болады. Штрих-код сканерлері кодтардың екі тү рін де оң ай оқ и алады, бірақ АҚ Ш-та сату ү шін UPC-A штрих-коды қ ажет болады. Егер сіздің ө німің із басқ а елдерде сатылса, EAN-13 штрих-коды ең жақ сысы.
Штрих-код сканердің лазер сә улесімен оқ ылады. Сонымен қ атар, EAN/UPC кодын сә тті оқ у ү шін лазер сә улесінің таң баның барлық соқ қ ыларын кө лденең бағ ытта ө ткізуіне қ ол жеткізу керек. Есептелген ақ парат негізінде кіріктірілген бағ дарлама EAN-13 нө мірінің барлық сандарын қ алпына келтіреді жә не бірінші 12 разряд ү шін 13-ші бақ ылау дә режесін есептейді. Егер есептелген басқ ару разрядының мә ні сканерленген кодтың 13-ші разрядының мә ніне сә йкес келсе, сканер сә тті оқ у туралы дыбыстық сигнал береді.
|
|
|
Егер штрих-кодтың ө лшемдері немесе орналасуы дұ рыс болмаса, сканер сә улесі оқ у кезінде барлық соқ қ ылардан ө те алмайды. Сондай-ақ, егер пакетте дұ рыс емес бақ ылау разряды кө рсетілсе, штрих-код оқ ылмайды. Сондық тан соқ қ ылардың биіктігіне де, бақ ылау разрядын есептеудің дұ рыстығ ына да ерекше назар аудару керек.
Іс жү зінде штрих-кодты қ олдану сапасы қ арапайым Ережемен тексеріледі: штрих-кодтың жоғ ары сапалы басылғ ан таң басын бірінші ә рекеттен бастап стационарлық сканер оқ ып шығ уы керек.
Стационарлық сканерлерде штрих-кодтарды оқ уды жең ілдету ү шін лазер сә улесін сканерлеудің ә ртү рлі ә дістері қ олданылады, ал сканердің ә рекет ету ө рісінде бір емес, кө птеген сканерлеу сә улелері кө рінеді.
EAN/UPC штрих-кодының символы жең іл тіктө ртбұ рыш тү рінде кө рсетіледі, оның ішінде соқ қ ылар орналасқ ан. Қ аптаманы макеттеу кезінде тиісті мө лшердегі " терезені" кө здеу қ ажет. Эстетиканы ұ стануғ а жә не штрих-кодтың мө лшерін жасанды тү рде азайтуғ а болмайды. EAN кодын негізгі жапсырмадан бө лек басқ а бетке шығ арғ ан дұ рыс, бірақ стандартты ө лшемдерден ауытқ ымау керек.
Стандарттарда таң балардың ө лшемдері модульдерде – штрих-кодтың барлық белгілерінің ө лшем бірліктерінде, яғ ни штрихтар мен кең істіктерде келтірілген (олардың ені 1-ден 4 модульге дейін ө згеруі мү мкін). Ү лкейту масштабы ө згереді-модуль ө лшемі миллиметрмен ө згереді. Штрих-кодтың стандартты ө лшемі ү шін (ү лкейту коэффициенті 1, 0) модульдің ені 1x=0, 33 ММ. штрих-код символындағ ы ең тар соқ қ ының ені бір модульден аспауы керек. Ың ғ айлы болу ү шін тө мендегі барлық ө лшемдер модульдерде (стандарт мә тініндегідей) емес, миллиметрде кө рсетілген.
|
|
|
