Қ. А. Ясауи атындағ ы Халық аралық қ азақ -тү рік университеті
Медицина факультеті
«Неврология, психиатрия, наркология» пә нінен
тә жірибелік дағ дыларды бағ алау парағ ы
Қ озғ алу қ ызметін жә не беткей рефлекстерді зерттеу
№
Іс-ә рекет алгоритмі
1.
Белсенді қ озғ алыстың кө лемін зерттелушіге «қ олың ызды кө терің із», «басың ды оң ғ а бұ р», «оң аяғ ың ызды кө терің із» секілді бұ йрық тарды беру арқ ылы зерттеді. Пирамидалық жол зақ ымдалса, белсенді қ озғ алыс кө лемі шектеліп, гемипарез болатынын анық тады.
2.
Қ ол-аяқ тарындағ ы бұ лшық ет тонусын зерттелушіге пассивті қ озғ алыс жасау арқ ылы пирамидалық жол зақ ымдануынан спастикалық гипертония, перифериялық салдануда гипотония екендігін айтты.
3.
Қ ол-аяқ тарында бұ лшық ет кү шін анық тау ү шін шынтақ тан бү гілген қ олдың қ арын жазу ү шін дә рігер сырқ аттың шынтағ ын сыртынан ұ стап, кү шпен жазуғ а тырысады (аяқ тың бұ лшық еттерін де қ арсыласу арқ ылы анық тайды, максимальды 5 балғ а дейін). Орталық салдануда кү ші кемігендігін айтты.
Конъюктивальді рефлексті зерттеу ү шін, зерттелуші кө зін жоғ ары жә не сә л сыртқ а бұ рады, сол кезде ұ шталғ ан тампон немесе жің ішке жұ мсақ қ ағ аз арқ ылы, кірпіктеріне тимей корниальдық қ абын (қ арашық қ а тигізбей) тітіркендіреді.
6.
Кө мей рефлексін зерттеде шпательді оң жә не сол жақ жұ тқ ынқ ыншағ ына жанастырғ ан кезде қ алыпты жағ дайда ол лоқ сиды кейде жө теледі.
7.
Жұ мсақ таң дай рефлексін зерттеу ү шін жұ мсақ таң дайғ а штапель тигізгенде жұ мсақ таң дай кө теріледі,
8.
Жоғ арғ ы қ ұ рсақ рефлексін зерттеу ү шін қ абырғ а доғ асы бойымен сырттан ішке штрих тә різді сызып ө ткенде жоғ арғ ы қ ұ рсақ бұ лшық еттірінің жиырылуы
Тө менгі қ ұ рсақ рефлексін зерттеу ү шін мық ын қ ыры бойымен сырттан ішке қ арай штрих тә різді сызып ө ткенде тө менгі қ ұ рсақ бұ лшық еттірінің жиырылуы
11.
Табан рефлексін зерттеу ү шін табанның ішкі жә не сыртқ ы жағ ын тітіркендіргенде бақ айлардың иілуі.
Меншікті рефлекстерді зерттеу
№
Іс-ә рекет алгоритмі
1.
Қ ас ү сті рефлексін зерттеу ү шін қ ас ү стіне балғ ашық ты тигізгенде қ абақ тың жұ мылуы
2.
Назопальпебральдық рефлексте мұ рнының ұ шына балғ ашық ты тигізгенде қ абақ тың жұ мылуы
3.
Тө менгі жағ ының рефлексін зерттеу ү шін зерттеу ү шін, зерттелушінің сә л ашылғ ан аузының иегіне неврологиялық балғ амен жоғ арыдан тө мен қ арай немесе зерттелушінің саусағ ы иегіне тірелген тырнақ тық фалангасын алма-кезек балғ амен зерттейді немесе шпательді тө менгі жағ ының (оң жә не сол) ит тістеріне тақ ап, оларды да балғ амен зерттейді. Қ алыпты кезде жауаптары тө менгі жақ тың кө терілуі байқ алады.
4.
Екі басты бұ лшық ет рефлексін зерттеу ү шін, екі басты бұ лшық еттің сің ірінен балғ ашық пен ұ рғ анда, шынтақ тың бү гілуі. Рефлексті екі жақ ты салыстырып, сипаттамама берді - Орталық салдануда гиперрефлексия, перифериялық салдануда гипорефлексия екендігін анық тады.
5.
Ү ш басты бұ лшық ет рефлексін зерттеу ү шін, ү ш басты бұ лшық еттің сің ірінен балғ ашық пен ұ рғ анда, шынтақ тың жазылуы. Рефлексті екі жақ ты салыстырып, сипаттамама берді - Орталық салдануда гиперрефлексия, перифериялық салдануда гипорефлексия екендігін анық тады.
6.
Карпо-радиальды рефлексін кә рі жіліктің шыбығ ын неврологиялық балғ ашық пен соқ қ анда, қ олдың білезік тұ сында бү гілуі. Рефлексті екі жақ ты салыстырып, сипаттамама берді - Орталық салдануда гиперрефлексия, перифериялық салдануда гипорефлексия екендігін анық тады.
7.
Жауырын-иық рефлексін зерттеу ү шін жауырынның ішкі қ ырынан паравертебральді аймақ тан балғ ашық пен ұ рғ анда иық тың ішке иілуі.
8.
Қ ұ рсақ тың меншікті рефлексін зерттеу ү шін симфизден 1, 5см сыртқ а неврологиялық балғ ашық пен соқ қ ылағ анда сол аймақ тағ ы бұ лшық еттердің жиырылуы.
9.
Тізе рефлексін зерттеу ү шін тізе тобығ ын неврологиялық балғ амен соқ қ анда тө рт басты бұ лшық еттің жиырылуына байланысты аяқ тың тізеден жазылуы. Рефлексті екі жақ ты салыстырып, сипаттамама берді - Орталық салдануда гиперрефлексия, перифериялық салдануда гипорефлексия екендігін анық тады.
10.
Ахилл рефлексін зерттеу ү шін ө кше сің ірін балғ ашық пен соқ қ ылағ анда ү ш басты бұ лшық еттің жиырылуына байланысты табанның керіліп жазылуы. Рефлексті екі жақ ты салыстырып, сипаттамама берді - Орталық салдануда гиперрефлексия, перифериялық салдануда гипорефлексия екендігін анық тады.
Патологиялық рефлекстерді жә не клонусты зерттеу
№
Іс-ә рекет алгоритмі
Оральды автоматизм рефлекстерін зерттеу:
Іздеу рефлексін зерттеу ү шін ерін маң ын тітіркендіргенде іздеу ә рекетінің болуы
Сору рефлексін зерттеу ү шін неврологиялық балғ амен тө менгі немесе жоғ арғ ы ерінді ақ ырындап соқ қ анда ауыздың дө ң гелек бұ лшық етінің жиырылуы.