 |
Жұп нервтерді зерттеу (VІІ, VІІІ)
|
|
|
|
Жұ п нервтерді зерттеу (VІІ, VІІІ)
| № |
Іс-ә рекет алгоритмі | |
| Пациенттен қ астарын кө теру арқ ылы қ озғ алыс ә рекеттерді орындау кезіндегі қ имылдардың бұ зылғ андығ ы бақ ылады. Маң дай қ атпарының зақ ымдалғ ан бет бө лігінде тегістелуін анық тады. | ||
| Қ абағ ын тү юін сұ рап қ озғ алыс ә рекеттерді орындау кезіндегі қ имылдардың бұ зылғ андығ ы бақ ылайды. Қ абақ тү ю кезінде зақ ымдалғ ан бет бө лігінде тегістелуін анық тады. | ||
| Кө здерін қ атты жұ муын талап етіп, зерттеуші оны ашу арқ ылы, қ абағ ының кү шін байқ ап, лагофтальм бар-жоғ ын анық тады. Зақ ымдалғ ан бет бө лігінде кө зді жұ ма алмауын (лагофтальм) анық тады. | ||
| Мұ рын-ерін қ атпарларының симметриялығ ын анық тап, Шарко леп белгісінің бар-жоғ ын анық тады. | ||
| Ұ рттарын томпайтуын сұ рау арқ ылы, аузында ауаны ұ стап тұ ру қ абілетін анық тады. Зақ ымдалғ ан бет бө лігінде ауаны ұ стап тұ ра алмағ андығ ын анық тады. | ||
| Ернімен ысқ ыруы арқ ылы еріннің дө ң гелек бұ лшық етінің салданғ ан-салданбағ анын анық тады. | ||
| Тілдің алдың ғ ы 2/3 бө лігінің дә м сезуін анық тауү шін зерттелушіге қ ант жә не тұ з ертінділерін тілдің ұ шының оң жә не сол жағ ына жеке-жеке тамызып зерттеді. Бет нервісінің зақ ымдалғ анда тілдің алдың ғ ы 2/3 бө лігінің дә м сезуі жойылды. | ||
| Қ ұ лақ тарының есту қ абілетін зерттеу ү шін сыбырланғ ан сө здерді қ андай қ ашық тан еститінін анық тайды (қ алыпты кезде 6 метр). Ә р қ ұ лақ жеке жеке зерттеді. Тексеру барысында дауысты «о» жә не дауыссыз «м», «н», «р», «в» дыбыстары аралас сө здер қ олданды. Бет нервісінің зақ ымдануынан гиперакузияны анық тады. | ||
| Нистагм - айқ ын шапшаң дық пен жә не баяу фазада еркінен тыс кө здің горизонтальдық, вертикальдық, ротаторлық бағ ыттарда ә р тү рлі шапшаң дық пен бірінен соң бірінің қ айта-қ айта сағ аттың мятнигі тә різді бұ лқ ынуы бар-жоқ тығ ын неврологиялық балғ ашық қ а қ арату арқ ылы анық тады |
Жұ п нервтерді зерттеу (ІХ, Х, ХІ, ХІІ)
|
|
|
| № |
Іс-ә рекет алгоритмі | |
| Жұ ту жә не жұ тыну ә рекетін «жұ тынуың ыз қ алай», «жұ тыну кезінде қ иындық болмай ма» деген сұ рақ тар қ ою арө ылы зерттеді Жұ мсақ таң дай ә лсізденсе, жұ тылғ ан тамақ мұ рнына ө теді. | ||
| Фонацияны аурумен сұ хбаттасу кезінде дауысының ү ні мен ә уеніне, тембріне кө ң іл аударып сипаттамама жасады. (Дауысының ү ні қ алыпты немесе Жұ мсақ таң дайы салбыраса ү ні мың қ ылдап-мұ рнынан сө йлейді. Дыбыс жалғ амасының иннарвациясы ә лсіресе немесе екі жағ ы бірдей зақ ымдалса дауысы ә лсірейді не ү нсізденеді) | ||
| Кө мей рефлексін зерттеде шпательді оң жә не сол жақ жұ тқ ынқ ыншағ ына жанастырғ ан кезде қ алыпты жағ дайда ол лоқ сиды кейде жө теледі. | ||
| Жұ мсақ таң дай қ озғ алысын зерттеу ү шін жұ мсақ таң дайғ а штапель тигізгенде жұ мсақ таң дай кө теріледі, | ||
| Тілдің артқ ы бө лігінің дә м сезуін зерттеу ү шін тіл тү біріне қ ышқ ылды, ащы заттарды тамызды жә не гипогевзия, агевзия, гипергевзия немесе қ алыпты екендігіне бағ а берді | ||
| Басты жан-жақ қ а бұ руды «басың ызды оң ғ а бұ рың ыз», «басың ызды солғ а бұ рың ыз» деп сұ рады. Бұ лшық еттердің трофикасына, тонусына, фибрилярлық жә не фасцикулярлық бұ лқ ыныстарының бар-жоғ ы ескеріледі де бұ лшық еттері пальпацияланады. | ||
| Қ олдары мен иығ ын жоғ ары кө теріп, жауырындарын біріне-бірін жақ ындатуын талап етті. Бұ лшық еттерінің ә лсіздігін (парезін) білу ү шін ә лгі қ озғ алыстар кезінде қ арсы ә рекеттер жасалынып, кү ші 5 баллдық жү йемен бағ алады. | ||
| Тілін сыртқ а шығ аруын жә не оның қ озғ алысын, трофикасын зерттеді. Зерттелуші аузын ашып, тілін шығ арғ ан кезінде оның трофикасы мен екі жағ ының симметриялылығ ын жә не фибрилярлық не фасцикулярлық бұ лқ ынуларының бар жоғ ын бақ ылағ аннан кейін, тілдің барлық бағ ытта қ озғ алысын зерттеді. Сө йлеген сө зіне, аузындағ ы тағ амдарды шайнап жұ туының ақ аулануларының бар-жоғ ына кө ң іл аударды. | ||
| Қ ұ рал жабдық тарды дұ рыс қ олданды |
|
|
|
Менингеальдық белгілерді зерттеу
| № |
Іс-ә рекет алгоритмі | |
| Субъективті шағ ымдарын сұ растырды: Басы интенсивті ауырама, бағ а берді: ия, интенсивтілігі жоғ ары басы ауырды. | ||
| Жарық пен дыбысты жақ тырама, бағ а берді: жақ тырайды. | ||
| Жең ілдік ә келмейтін қ ұ су болатын-болмайтындығ ына бағ а берді (тамақ қ абылдауғ а байланыссыз, кө п мө лшерде қ ұ су). | ||
| Тазы ит кейпі. Науқ ас басын шалқ айтып, аяғ ын бауырына алып, ішін тартып шалқ асынан жатты. | ||
| Желке бұ лшық еттерінің ригидтігін зерттеу ү шін дә рігер алақ анын науқ астың желкесіне апарып басын имек болғ анда, желке бұ лшық еттерінің ерекше ширығ уына байланысты басты ең кейте алмады. | ||
| Керниг симтомы. Дә рігер науқ астың бү гілген аяғ ын кө теріп созбақ болғ анда, жіліншік бұ лшық еттерінің қ атты ширығ уына байланысты оның аяғ ы тізе буынында жазылмады. | ||
| Жоғ арғ ы Брудзинский симптомы. Науқ астың басын имек болғ анда аяқ тары иілді. | ||
| Ортаң ғ ы Брудзинский симптомы. Науқ астың кіндігінен тө мен басқ анда аяғ ы иілді. Оң мә нді деп бағ а берді. | ||
| Тө менгі Брудзинский симптомы. Керниг симптомын тексерген кезде екінші жақ тағ ы аяғ ы иілді. | ||
| Мендель симптомы. Қ ұ лақ тың сыртқ ы тесігінің алдың ғ ы жағ ын саусақ пен қ аттырақ батыра басса, сырқ ат бетін тыжырайтып ауырсынғ анын білдірді. | ||
| Бехтеревтің бет сү йек рефлексі. Бет сү йегін балғ амен тық ылдатып кө ргенде, беттің жартысы ауырсынып, басы ауырды. |
Мишық қ ызметін зерттеу
|
|
|
| № |
Іс-ә рекет алгоритмі | |
| Пациентті бір сызық пен жү руін тексеру ү шін зерттелуші бө лме ішінде бір сызық бойымен кө зін ашып, одан кейін жұ мып, алғ а-артқ а, кө лденең жү реді. Жү ріске бағ а берді: «мастық жү ріс». | ||
| Ромберг сынамасын тексеру ү шін науқ ас табандарын қ атарластырып, екі қ олын алдына алақ анымен тө мен созып, ә уелі кө зін ашып, одан кейін жұ мып тік тұ рады. Ромберг сынамасына бағ а берді: Ромберг қ алпында мишық зақ ымдалғ ан жағ ына қ арай оң ғ а немесе солғ а ауытқ иды. | ||
| Диадохокинезді тексеру ү шін науқ ас екі қ олын алғ а созып, саусақ тарының арасын кезекпе-кезек жылдамырақ темппен супинация жә не пронация қ имылдарын жасайды. Бағ а берді: қ имылы бытыраң қ ы, баяу, қ олайсыз. | ||
| Сұ қ саусақ - мұ рын сынамасын тексеру ү шін науқ ас кө зін ашып, одан кейін жұ мып, сұ қ саусағ ының ұ шымен мұ рнының ұ шын табуы керек. Бағ а берді: интенционды тремор, гипометрия, гиперметрия бар-жоғ ын анық тады. | ||
| Саусақ - саусақ ты сынамасын тексеру ү шін науқ ас қ олын созып тұ рып сұ қ саусағ ымен біраз алшақ тау тұ рғ ан дә рігердің саусағ ын немесе қ олындағ ы неврологиялық балғ аның басын дә л табуы керек. Бағ а берді: мишық зақ ымдалғ ан жағ ына қ арай оң ғ а не солғ а ауытқ ыды. | ||
| Дизметрияны тексеру ү шін бір затты тұ рғ ан жерінен алып, қ айтадан орнына дә л қ ою қ ә білетін зерттеді. Бағ а берді: мишық зақ ымдалғ ан жағ ына қ арай оң ғ а не солғ а ауытқ ыды. | ||
| Ө кше- тізе сынамасын тексеру ү шін науқ ас бір аяғ ының ө кшесімен екінші аяғ ының тізесін тауып, тө мен қ арай жіліншік бойымен аяғ ының ұ шына дейін, одан жоғ ары тізесіне дейін жылжыту керек. Бағ а берді: ө кшесін тізесіне жеткізе алмады. | ||
| Бабинский асинергиясын тексеру ү шін шалқ асынан жатады, қ олдарын айқ астыра ұ стап, орнынан тұ руғ а тырысады. Бағ а берді: мишық зақ ымдалғ ан жағ ына қ арай оң аяғ ы кө терілді, сол аяғ ы кө терілді немесе мишық табаны заымдануынан екі аяғ ы бірдей кө терілді. | ||
| Бұ лшық ет тонусын зерттелушіге пассивті қ озғ алыс жасау арқ ылы зерттеді, бағ а берді, мишық тың зақ ымданғ ан жағ ында гипотония. | ||
| Жазуды тексеру ү шін сырқ аттан оның жазуы ө згерді ме, жоқ па, соны сұ растырды. Жазу жазғ ызып тексеріп кө рді. Бағ а берді: макрография. | ||
| Сө йлеу қ абілетін тексеру ү шін науқ ас «ұ йыдастырылағ андық тан», «қ анағ аттандыру» сияқ ты сө здерді дә рігермен бірге қ айталады. Бағ а берді: буын-буынғ а бө ліп іркіліп-іркіліп сө йледі. | ||
| Нистагмды тексеру ү шін дә рігер науқ астың алдына неврологиялық балғ аны ұ стап оң ғ а, солғ а, жоғ ары, тө мен қ озғ ап, кө з алмасын осы бағ ыттарда қ имылдатуын ө тініп, тексерді. Бағ а берді: кө лденең нистагм бар. |
|
|
|
|
|
|
Воспользуйтесь поиском по сайту:
©2015 - 2024 megalektsii.ru Все авторские права принадлежат авторам лекционных материалов. Обратная связь с нами...