 |
72-сурет. Көздегі меланома
|
|
|
|
72-сурет. Кө здегі меланома
| prv- -': : -й | ^///UKmKfm£ W0~* Ь'ш^^Ш^^^Ш | ||
| ЗҚ: -.., ~ l; ^^^^. ^^^f | : : ~: Щ[' Фтш^ящш | ||
| Ш ; •* jSt | ^: {^Ш%^-" тШ І^ШШШ® '' *' | ||
| * wk | |||
|
| |||
| - 4 ч - v ч |
73-сурет. Меланоманың бауырдағ ы метастаздары
15-437
Ж. Ахметов. Патологиялық анатомия
Эпителийге ү қ сас жасушалардың тү зілген меланома осы ісіктің ең кө п кездесегін тү рі. Бү л меланома эпителий жасушаларына ү қ сас, ірі, ә р тү рлі пішің цегі, атипиялық пигментке ө те бай жасушалардан қ ү ралғ ан. Олардың арасың ца митоздар кө п, бірлі-жарымда бір не-месе кө пядролы альш жасушалар да кездеседі. Ісік жасушаларының цитоплазмасы кейде кө піршіктеніп тү рады.
Меланоманың пигментсіз тү рі де кездеседі. Бү л ісіктердің ме-ланомағ а тә н екендігін ісік метастаздарында меланин пайда бол-ганда ғ ана дө лелдеуге болады.
Меланома - ө те тез гематогендік (73-сурет) жө не лимфогендік метастаз бергендікген, организмде меланин мө лшері кө бейіп, тері қ араяды (меланодермия) немесе меланин зә рмен шығ а бастайды (меланоурия).
8. 6. НЕРВ ЖҮ ЙЕСІ МЕН МИ Қ АБЫҚ ТАРЫНЫҢ ІСІКТЕРІ
Орталық нерв жү йесінің қ ү рылысы ө те кү рделі, сондық тан оның қ ү рамындағ ы барлық элементтер ісік кө зі бола алады. Орта-лык нерв жү йесінің жасушаларынан ісік ете сирек оседі, негізгі ісік кө зі — нейроэктодерма.
Нерв жү йесі ісіктерінің ерекшеліктері:
|
|
|
1. Нерв жү йесінде кездесетін кө птеген қ атерсіз ісіктер айнала-сындағ ы тіндерге ене шекарасыз ө седі. Экспансивтік ө су тек кейбір ми қ арыншаларының ішіне қ арай ө сетін (эпендимома, хориоид-папиллома) ү шін ғ ана тә н.
2. Белгілі бір кө лемге жеткен соң ісіктер қ атерсіз, қ атерлі екендігіне қ арамастан бір типтегі клиникалық белгілер береді.
3. Нерв жү йесінің қ атерлі ісіктері негізінен ми кө лемінде ғ ана метастаздар береді.
4. Орталық нерв жү йесі ісіктерінің кө пшілігі камбиалдық эле-менттерден дамитын дизонтогенездік ісікгер тобына жатады.
Дегенмен, бү л ісіктерді гйстологиялық тү ргыдан тексергенде олардың қ атерсіз немесе қ атерлі екендігін анық тау клиника ү шін ө т маң ызды, себебі ісік қ атерлі болса операциядан кейін қ осымша емдер, мысалы, химиотерапия жү ргізу қ ажет.
Орталық нерв жү йесінің ісіктері: нейроэктодермалық жә не ми қ абық тарының ісіктері деп екі топқ а бө лінеді,
Нейроэктодермалық ісіктер Астроциттық ісіктер. Қ атерсіз астроцитома ересектерге қ ара-ғ анда жас балаларда кө бірек кездеседі. Ол мишық та, ми баганын-
8 болім. Ісіктер______ *_________________________________________ zz '
да жә не 3-ші қ арыншада жайылмалы немесе тү йін тү рінде ө седі. Ісік арасында кисталар пайда болады. Астроцитоманың фибрил-лярлық, протоплазмалық жә не фибриллярлық -протоплазмалық (аралас) тү рлерін ажыратады. Фибриллярлық астроцитома глиялық талшық тардан қ ү ралғ ан қ атты ісік, жасушалары аз. Протоплазма-лық астроцитома негізінен ірі, цитоплазмасы біртекті, кө п ө скінді жасушалардан тү зілген, кейде олардың арасында алып жасушалар да кездеседі. Фибриллярлық -протоплазмалық астроцитомада глия талшық тары мен астроциттер біркелкі орналасқ ан.
|
|
|
Қ атерлі астроцитома (астробластома) жасушалар полиморфйзмімен жә не митоздар санының кө птігімен сипаттала-ды. Ісікте некроз ошақ тары да кездеседі.
Олигодендроглиалық ісіктер. Олигодендроглиома сирек кездесетін ісік. Ол негізінен аралары ө те жақ ын, ядросы ірі, домалақ, ал ядро айналасында тү ссіз аймағ ы бар жасушалардан тү зіледі. Ісік кө бінесе мидың ақ затынан, кейде 3-ші немесе капталдағ ы қ арыншалардан ө сіп шығ ады. Қ атерлі олигодендроглиома ү шін жасуша атипизмі, митоздар тө н.
Эпең цималық ісіктер мен хориоидтық ө рім ісіктері. Эпендимома ісігі ми қ арыншаларын астарлап жатқ ан эпендима жасушаларынан тү зілген. Эпендимома негізінен 4-ші қ арыншада, ө те тыгыз, диаметрі 4-6 см тү йін тү рінде ө седі. Кесіп қ араганда ақ шыл сү р тү сті. Эпендимоманың жасушалы, ө скінді жә не эпителийлі тү рлерін ажыратады. Эпендиманың бірінші тү рінде жасушалар қ ан тамыр-ларының кемерін айнала кү н сә улесі тә різді (радиалды) жайгасып, жалган розеткалар тү зеді. Эпендимоманың екінші тү рі ісік жасу-шаларымен астарланғ ан ә р тү рлі қ уыстар мен ө зектер тү зуімен сипатталады. Оның қ атерлі тү рін эпендимобластома деп атайды. Хориоидтық папиллома сыртқ ы беті бү ртіктене ө скен цилиндрлік немесе текшелі эпителий жасушаларынан тү зілген қ атерсіз ісік. Қ атерлі хориоидтық папиллома ірі, ә р тү рлі кө ріністегі атипиялық эпителий жасушаларынан тү зілген, олардьщ арасьшда митоздар кө п. Нейрондық ісіктер. Бү л ісіктер ө те сирек кездеседі. Оларга ган-глиоцитома, ганглионейробластома жатады.
Ірі жетілген ганглиоздьщ жасушалардан қ ү рылғ ан қ атерсіз ісікті ганглиоцитома (ганглионеврома) деп атайды. Бү л ісік негізінен 3-ші қ арынша тү бінде орналасады. Ганглионейробластома ганглиоз-дық жасушалардан дамитын қ атерлі ісік, жасушалар арасында ати-пизм, полиморфизм басым. Нейробластома балаларда кездесетін ө те қ атерлі, кө птеп метастаз беретін ісік. Ісік жасушалары ірі, яд-ролары кө піршіктенген, митоздар кө п.
|
|
|
Ө те жетілмеген жә не эмбриондық ісіктер. Эмбрион кезең імен
|
|
| 8 белім. Ісіктер |
|
|
|
