 |
Бу эджалар индже окъулыр.
|
|
|
|
Гуль-шен, козь-люк, ик-мет-ли, тё-пе.
67-мешгъулиет. Тезайтымны окъунъыз.
Сервер солгъан, сараргъан
Сап-сары себзелерни сап-сары́
Сепетке сайламадан салды.
Тек индже созукъларнен кельген сёзлерни эджаларгъа
болип язынъыз. Созукъларнынъ астыны сызынъыз.
68-мешгъулиет. Сол тарафта къалын созукълы эджаларнен,
сагъ тарафта исе индже созукълы эджаларнен кельген
сёзлерни догъру окъунъыз.
(пичен) о-ра — (чорап) о-ре
(юксек) къо-ра — (яхшы) кор
(къара) бу-лут — (тереклер) бурь-ле-не
Пичен ора, чорап оре сёз бирикмелеринен джумлелер
тизип, дефтеринъизге язынъыз.
69-мешгъулиет. Вазифени биринджи сырадаки сёзлерге бакъып беджеринъиз.
авуч — авуч лар
нар — …
къаз — …
софра — …
эмен — эмен лер
ишчи — …
тепси — …
чимен — …
70-мешгъулиет. Окъунъыз.
Берабер кулюшейик
Бир огъланчыкъ койлюнинъ эвине барып:
- Бизге бираз пичен береджек экенсинъиз, - дей.
-Бабанъ ичюнми? – деп сорай койлю.
- Ёкъ, - дей бала.- Бабам пичен ашамай, атымыз ичюн!
(у.з.) Тек индже созукъларнен кельген сёзлерни дефтеринъизге язып алынъыз. Пичен сёзюнинъ схемасыны япынъыз.
Нджи дерс
9-§. УРГЪУ
Шартлы бельгилерни хатырланъыз.
— сёз
— эджа
— къалын созукъ сес
— индже созукъ сес
— тутукъ сес
— ургъу
71-мешгъулиет. Берильген сёзлерни эджаларгъа болип
язынъыз, схемаларыны япынъыз.
Чокъ, нефес, къыздыра, ава, бир, кетире.
Нумюн е: 1) бол 2) ча-па 3) пи-ши-ре
(упр.58.)
72-мешгъулиет. Метинни окъунъыз. Онъа серлева
къоюнъыз.
Бизим коюмизде медениет эви бар. Медениет эвинде «Мелевше» адлы оюн тёгереги чалыша. Тёгерекни Асан ве Зера Ильясовлар тешкиль эттилер.
|
|
|
Бу тёгерекке мен ве меним достларым Алие Исмаилова ве Эмине Муратова къатнаймыз. Анда биз чешит халкъ оюнларыны огренемиз.
Биз «Мелевше» тёгерегини бегенемиз, чюнки ойнамагъа пек
севемиз.
(у.з.)
Сонъки джумледен тек индже созукъларнен кельген
сёзлерни язып алынъыз.
Эки сёз сечип, оларнынъ схемасыны япынъыз.
(у.зн. диалог)
Сен дерстен сонъ спортнен огърашасынъ, сыныфдашынъ исе йыр тёгерегине къатнай. Сиз бу тёгереклерде не япкъанынъыз акъкъында суаль-джевап тарзында субетлешинъиз.
73-мешгъулиет. Сёзлерни окъунъыз.
Афта, топракъ, къоба, динълей, насиат, меним,
| зейтю́н |
Ургъу тюшкен созукълар насыл давушнен айтыла?
Сёзлерни эджаларгъа болип язынъыз. Ургъуларыны къоюнъыз.
Сёз бир я да бир къач эджадан ибарет ола. Бир
Эджанынъ башкъа эджаларгъа коре къуветли ве
Девамлы айтылмасына ургъу дейлер.
74-мешгъулиет. Окъунъыз.
ЧАМ
Къырым дагъларынынъ тёпелеринде чам тереклери чокъ осе. Чам – ине япракълы терек. Бу терек яз-къыш ешиль тура. Онъа пек чокъ ярыкъ ве кунеш нуру керек. (нарисовать рис. сосны)
Чам терегининъ тамырлары пек узундыр. Озь тамырларынен топракънынъ энъ терен еринден озюне керек олгъан бутюн мадделерни чекип ала.
(у.з. говорение)
1.Къырым дагъларынынъ тёпелеринде не чокъ осе?
2.Чам насыл терек?
3.Онъа не керек?
4.Чам терегининъ тамырлары насыл?
5.Озь тамырларынен озюне керек олгъан бутюн мадделерни не ерден чекип ала?
(у.з)
Биринджи абзацны дефтеринъизге дефтеринъизге язып алынъыз. Сёзлерни эджаларгъа болип язынъыз. Ургъу тюшкен эджаларнынъ астыны
сызынъыз.
Тура, терен сёзлерининъ схемасыны япынъыз.
Ургъуны къабул эткен эджагъа ургъулы эджа,
Къалгъан эджаларгъа исе ургъусыз эджалар дейлер.
75-мешгъулиет. Сёзлерни эджаларгъа болип язынъыз.
Ургъуларыны къоюнъыз.
Нумюне: къа-лем, къа-лем-лер, къа-лем-нен,
|
|
|
къа-лем-нинъ
Ине, инелер, иненинъ, иненен;
пите, питени, пителер, питеге, питенинъ;
сен, сенде, сенинъ, сеннен, сенден;
биз, бизим, бизге, бизнен, бизде.
Эв иши.
76-мешгъулиет. Тезайтымны окъунъыз.
Эчки пичен ашасын, аткъа — арпа,
Чюнки юкнинъ агъырын атлар тарта.
(у.з.)
Тезайтымны дефтеринъизге язып алынъыз. Сёзлерде
ургъулы эджаны тапып, астыны сызынъыз. Берильген
схемагъа келишкен сёзни тапынъыз.
(схема стр.31 к упр.63.)
Тезайтымны тез айтмагъа огренинъиз.
Юнджи дерс
10-§. Е, Ё, Ю, Я АРИФЛЕРИ
77-мешгъулиет. Тапмаджаларны окъунъыз.
1. Юре, юре къапу ачар,
Озю корюнмей къачар.
2. Козю ёкъ — корьсете,
Сёзю ёкъ — огрете.
(у.з)
Юре,озю,козю, ёкъ, сёзю сёзлерини эджаларгъа болип,
дефтеринъизге язынъыз.
Къайсы сёзлерде е,ё,ю арифлери эки сесни бильдире? Не ичюн?
Тапмаджанынъ джевапларыны тапып, оларнен эки джумле уйдурып язынъыз.
78-мешгъулиет. Сёзлерни теляффуз этинъиз. Е, ё, ю, я
арифлери насыл алда бир сесни, насыл алда эки сесни
ифаделегенлерини козетинъиз.
бель — ель (написать звуки –упр.65,стр З2)
Зейнеп — Мерьем
тёпе — ёлакъ
тёшек — ёсун
омюр – юзюк
тюкян – юваш
Кямиль – Зекерья
кягъыт – дерья
Дефтеринъизге язып алынъыз.
79-мешгъулиет. Схемаларгъа бакъып, е, ё, ю, я арифлери
насыл сеслерни бильдиргенине дикъкъат этинъиз. (нарисовать схемы с упр.66,стр.32)
(у.з)
Оларны догъру теляффуз этинъиз.
|
|
|
