 |
№ 15 емтихан билеті. 1. ЖКЖ кинематикалық сұлбалары және конструкциялық ерекшеліктері. . 1. Винттік түптік қозғалтқыштардың гидравликалық, техникалық сипаттамасы және оның u
|
|
|
|
№ 15 емтихан билеті
1. ЖКЖ кинематикалық сұ лбалары жә не конструкциялық ерекшеліктері.
2. Сенімділіктің кешенді кө рсеткіштері.
3. Ұ ң ғ ыларды бағ ыттап жә не кө лденең бұ рғ ылауғ а қ олданылатын винттік тү птік қ озғ алтқ ыштар ВЗД.
1. ЖКЖ кинематикалық сұ лбалары жә не конструкциялық ерекшеліктері.
Жоғ ары кү штік жетек -ротордың, ұ ршық тың, ілмектің, лақ тыруғ а қ арсы фонтанды арматураның (ЛФА) жә не қ ұ бырларды бұ рау қ ызметін атқ арады. Жетектер классификацияланады: а) пайдаланылатын энергия тү рі бойынша: механикалық, гидравликалық, пневматикалық; б) қ ызмет ететін скважиналар саны бойынша: жеке жә не топтық; в) алғ ашқ ы қ озғ алтқ ыштық типі бойынша: электрлік жә не жылулық.
2Сенімділіктің кешенді кө рсеткіштері
Техникалық талаптар бұ рғ ылау қ ондырғ ысының қ ұ рылымы ғ ылым мен техниканың жаң а жетістіктеріне жауап беруіне негізделеді, ал оның сипаттамалары ә лемдік стандарттарғ а жә не заманауи бұ рғ ылау технологиясының талаптарына сә йкес болуы қ ажет. Бұ рғ ылау қ ондырғ ысының қ ұ рамына кіретін машиналар мен жабдық тар жоғ ары ПӘ К-не жә не жеткілікті тө зімділік, сенімділік жә не ұ зақ мерзімділікке ие болуы керек.
Пайдалану талаптары бұ рғ ылау қ ондырғ ысын пайдалану кезінде оның жұ мысқ а жарамдылығ ы техникалық қ ызмет кө рсетумен жә не жө ндеу жұ мыстарын жү ргізумен қ амтамасыз етіледі. Бұ л мақ сатпен бұ рғ ылау қ ондырғ ысын жө ндеуге жарамдылығ ын, яғ ни тез тозатын бө ліктерін жә не бө лшектерін ауыстыру жә не техникалық жағ дайларын бақ ылау мү мкіндігін қ амтамасыз ету керек.
|
|
|
3. Ұ ң ғ ыларды бағ ыттап жә не кө лденең бұ рғ ылауғ а қ олданылатын винттік тү птік қ озғ алтқ ыштар ВЗД.
Винттік тү птік қ озғ алтқ ыштар 1916 жылдан бастап ұ ң ғ ыларды бұ рғ ылауда қ олданыла бастады, содан кейін мұ най ө неркә сібінде қ олданылды. Винттік тү птік қ озғ алтқ ыштар ү ш секциядан тұ рады – клапан, қ озғ алтқ ыш жә не шпиндель. Қ озғ алтқ ыш секциясы статорданғ ротордан жә не екі шарнирлі қ осылыстардан тұ рады. Статорда эластомерлерден жасалғ ан солғ а қ арай бағ ытталғ ан ішкі винтті тістері бар. Роторда солғ а қ арай бағ ытталғ ан кесілген винтті тісті білігі бар. Ротордың осі кө лемнің эксцентрлі тістің жарты биіктігіне тең статор осі бір қ алыпты болып келеді.
Тү птік қ озғ алтқ ыштармен бұ рғ ылау кезінде ұ ршық ұ сталып қ алуларды болдырмау мақ сатында бұ рғ ылау тізбегін кезең сайын айналдырып тұ ру ү шін қ олданылады.
№ 16 емтихан билеті
1. Винттік тү птік қ озғ алтқ ыштардың гидравликалық, техникалық сипаттамасы жә не оның қ озғ алтқ ышты таң дауғ а ә сері.
2. БҚ жетектері кинематикалық сұ лбалары.
3. Кү рделі техникалық жү йелердің сенімділігі.
1 Винттік тү птік қ озғ алтқ ыштардың гидравликалық, техникалық сипаттамасы жә не оның қ озғ алтқ ышты таң дауғ а ә сері.
Винттік тү птік қ озғ алтқ ыштар ү ш секциядан тұ рады – клапан, қ озғ алтқ ыш жә не шпиндель. Қ озғ алтқ ыш секциясы статорданғ ротордан жә не екі шарнирлі қ осылыстардан тұ рады. Статорда эластомерлерден жасалғ ан солғ а қ арай бағ ытталғ ан 10 ішкі винтті тістері бар. Роторда солғ а қ арай бағ ытталғ ан кесілген 9 винтті тісті білігі бар. Ротордың осі кө лемнің эксцентрлі тістің жарты биіктігіне тең статор осі бір қ алыпты болып келеді. Ротордың белсенді ұ зындығ ы Д2-172 М қ озғ алтқ ышы ү шін 1400 мм болады. Қ озғ алтқ ыштың тө менгі бө лігінде екі шарнирлі қ осылыс бар, олар ротордан шпиндельге дейінгі айналу берілісін қ амтамасыз етеді.
|
|
|
Қ озғ алтқ ыш шпинделінде резең ке металды компенсатормен кө п қ атарлы шарлы тірегі бар. Шпиндельдіподшипниктердікө пқ атарлыетіпқ олданукезіндеосьтіксалмақ ты 250-300 кН дейінқ абылдауғ аболады. Кө терпі-тү сіруоперациясынакеткенуақ ыттаұ ң ғ ыоқ паны мен қ ұ бырарасындағ ыкең істіктің ішіндежатқ анбұ рғ ылауқ ұ бырларының жағ дайларынайтуү шін клапан жұ мысатқ арады, ротор қ озғ алтқ ышының айналукезіндеберілістегісаң ылаудыжауыпқ алады.
2. БҚ жетектері кинематикалық сұ лбалары
Жетектерді негізгі жә не кө мекші деп бө леді. Бұ рғ ылау шығ ырының, сораптардың жә не ротордың жетектері негізгі болып табылады. Оның қ уаты 6 мың кВт-тан жә не кө бірек.
Қ осымша жетек компрессорлардың, виброелектердің, сазараластырғ ыштардың, автоматты қ ашау берілісінің, майлық жә не подпорлы сораптардың, кө теріп-тү сіру операцияларының механизациялаушы агрегаттардың жә не бұ рғ ылау қ ондырғ ысының басқ а да механизмдерінің жетектері ү шін арналғ ан. Оның орта есептік қ уаты 400 кВт-тан аспайды. Соң ғ ы жылдары бұ рғ ылау қ ондырғ ыларында қ иындық келтіретін жұ мыстарды механизациялауда қ осымша механизмдердің қ ұ рамы біршама артты. Қ осымша механизмдардың жетекгінде қ олданылатын қ озғ алтқ ыштардың саны екі есе ө сті жә не 15-20-ны қ ұ райды.
|
|
|
Бұ рғ ылау қ ондырғ ыларында қ олданылатын қ озғ алтқ ыштардың тү рлеріне байланысты дизельді, газотурбиналы жә не электрлік жетектер деп бө леді.
Дизельді жә не газотурбиналы жетектер - отандық тә жірибеде ө ндірістік электржү йелерінен алыс аймақ тарда барлау жә не пайдалану бұ рғ ылау жұ мыстарын жү ргізетін бұ рғ ылау қ ондырғ ыларында қ олданылатын дербес жетектер.
Электрлік жетектер дербес емес жетектерге жатады, жә не оларды таң дау бұ рғ ылау аймағ ындағ ы электрэнергияны пайдалану қ ұ нымен анық талады. Қ азіргі таң да шығ арылатын бұ рғ ылау қ ондырғ ыларының 50%-ы электрлік жетектермен жабдық талады. Электржетектердің дамуына бұ рғ ылау аймағ ында ө ндірілетін табиғ и жә не ілеспе газдардың, сұ йық отында жұ мыс жасайтын дербес дизельді-электрлік жә не газотурбиналы электростанциялардың жасап шығ арылуы ә сер етті.
3. Кү рделі техникалық жү йелердің сенімділігі.
Сенімділік мә селесі кү рделі техникалық жү йелерді дамытудың негізі болып табылады. Сенімділік теориясын (СТ) қ олданбай ө ндірісті жобалаудың бірқ атар мә селелерін шешу жә не Автоматтандырылғ ан басқ ару жү йесін (АБЖ) пайдалану мү мкін емес (қ ұ рылымын таң дау жә не рационалды резервтеу; бақ ылау жү йесін ұ йымдастыру; ө ндіріс технологиясы жә не ө ндірісті бақ ылау сұ рақ тарын шешу; ө ндірістік қ осалқ ы бө лшектерді жабдық тау жү йелерін жобалау; жү йеге сынаулар ұ йымдастыру).
Жаң а автоматтандырылғ ан техника тек қ ана сенімді болғ ан жағ дайда ғ ана ө мір сү руге тиісті. Академик Трапезников В. А. былай деген: “Сенімділік мә селесі ө зекті болып табылады, ол кең інен автоматтандырудың болу болмауын шешеді”. Сонымен қ атар ол бұ йымның қ ызмет кө рсету уақ ытын ұ зарту, шығ арылатын ө нім кө лемінің ұ лғ аюымен тең еседі деген. № 17 емтихан билеті
|
|
|
