 |
17.Стандарт «Жатыр мойынының жетілгендігін бағалау»
|
|
|
|
17. Стандарт «Жатыр мойынының жетілгендігін бағ алау»
Мақ саты: босану жолдарының босануғ а дайындығ ын бағ алау.
Қ ажетті қ ұ рал-жабдық тар: гинекологиялық кресло, жеке жаялық, залалсыздандырылғ ан қ олғ аптар, мақ та шаригі, 1 % иоданат ерітіндісі немесе 2 % йод ерітіндісі.
Іс-ә рекет алгоритмі:
1. Жү кті ә йелге тексерудің қ ажеттілігін тү сіндірің із.
2. Жү кті ә йелдің жеке жаялығ ын тө сеп гинекологиялық креслоғ а жатқ ызың ыз.
3. Сыртқ ы жыныс мү шелерін бір дезинфекциялық ерітіндімен залалсыздандырың ыз (1 % иоданат немесе 2 % йод ерітіндісі).
4. Стерильді қ олғ апты киің із.
5. Сол қ олдың 1 жә не 2 саусағ ымен ү лкен жыныс еріндерін ашың ыз, ал оң қ олдың 2 жә не 3 саусағ ын қ ынапқ а ең гізің із.
6. Жатыр мойнына пальпация жасай отырып, оның тығ ыздығ ын, ұ зындығ ын, жамбастың осіне сә йкес келе жатыр мойнының пісіп жетілгендігі.
7. Жатыр мойнының жетілуіне бағ а берің із. Жатыр мойны 2 см қ ысқ арса, жұ мсарса, цервикальды канал 1 саусақ қ а ашылса жә не жатыр мойны осі жамбастың осіне сә йкес келсе, жатыр мойнының пісіп жетілгендігі.
8. 1 рет қ олданыста болғ ан биялайды шешіп инфекцияның алдын-алу ережесіне сә йкес қ оқ ысқ а тастаң ыз.
9. Қ олың ызды сабынды сумен жуың ыз.
10. Медициналық қ ұ жатқ а жазың ыз.
18. Стандарт " Толғ ақ тың ұ зақ тығ ы"
Мақ саты: Босану ә рекетінің қ арқ ынын бағ алау.
Қ ажетті қ ұ рал-жабдық тар: босану тарихы, секундомер.
|
|
|
Іс-ә рекет алгоритімі:
1)Жү ктi ә йелге бү л зерттеудiң маң ызын тү сіндiрiң iз.
2)Жү ктi ә йелге қ арама-қ арсы ү стелге отырың ыз.
3)Жылы колың ызды жү ктi ә йелдiң iшiне қ ойың ыз.
4)Секундомер тілімен толғ ақ тың ұ зақ тығ ын анық таң ызжатырдың жирылуы уақ ыт аралығ ын)жатыр бұ лшық етiнiң қ аншалық ты жирылу кү шін жә не босанушының реакциясын бағ алаң ыз, толғ ақ тың бiткен уақ ытын белгiлең iз.
5)Толғ ақ тың тоқ тау аралығ ын анық таң ыз.
6)Мінездеме ү шін 3-4 толғ ақ тың уақ ыт аралығ ына, кү шiне, ауырсынуына бағ а берің із.
19. Стандарт “Шү йдемен алғ а қ арап жатудағ ы босану биомеханизмі”
Бірінші сә т: бастың бү гілуі. Бас тө бе жігімен жамбастық кіре беріс жазық тығ ының бір қ иғ аш ө лшеміне қ ондырыла отырып, иіледі. Кіші ең бек жетекші нү кте болып табылады. Осы себепті бас жамбастан ө зінің ең кіші ө лшемімен (кіші қ иғ аш ө лшем-9, 5см, айналымы-32см)ө теді.
Екінші сә т: бастың іште бұ рылуы. Бас жамбасқ а тү се отырып шү йдесімен алғ а қ арап іште бұ рылыс жасайды.
Ү шінші сә т: бастың шалқ аюы. Шү йде ойығ ы қ асағ аның тө менгі жиегіне келіп, бекіту нү ктесі пайда болады, осының бойында басы шалқ айып, бірінші шү йде, сосын самай, маң дай жә не беті туылады.
Тө ртінші сә т: басының сыртта жә не иық тарының іште бұ рылыс жасауы. Иық тары басы секілді жамбасқ а қ иғ аш ө лшемімен тү седі. Жамбас астауында іште бұ рылыс жасап, жамбастың шығ а берісінде тік ө лшеміне қ ондырылады. Осы уақ ытта бас сыртта бұ рылыс жасайды, бетімен анасының санына қ арап орналасады. Алдың ғ ы иық тың 1/3 бө лігі қ асағ а буынының астына келіп бекіту нү ктесін қ ұ райды. Бекіту нү ктесінің бойында тұ лғ асы иіледі. Ең алдымен артқ ы қ олы туылады. Содан кейін тұ лғ асы, алдың ғ ы қ олы, аяғ ы толық туылады.
|
|
|
20. Стандарт “Шү йдесімен артқ а қ арап босанудағ ы биомеханизмі ”
Бірінші сә т: бастың иілуі. Бас тө бе жігімен жамбастың кіре беріс жазық тығ ының бір қ иғ аш ө лшеміне тү сіп, иіледі. Жетекші нү кте кіші ең бек болып табылады. Бас жамбастан орта қ иғ аш ө лшемінен ө теді(10см, айналымы-33см)
Екінші сә т: бастың іште бұ рылуы. Бас жамбасқ а тү се отырып шү йдесімен артқ а қ арап іште бұ рылыс жасайды.
Ү шінші сә т: екі топтан тұ рады: бастың қ осымша иілуімен жә не оның шалқ аюымен. Бастың шаш ө скен бө лігі шат сү йегінің тө менгі бө лігіне келіп бірінші бекіту нү ктесін қ ұ райды, соның бойында бас қ осымша иіледі. Осы уақ ытта сегізкө з бен қ ұ йымшақ байланысқ ан буынғ а шү йде ойығ ы келіп, екінші бекіту нү ктесі тү зіледі, осынын бойында бас шалқ айып тү гел туылады. Ары қ арай босану шү йдесімен алғ а қ арап туғ андағ ыдай ө теді.
Тө ртінші сә т: бастың сыртта, иық тың іште бұ рылуы. Иық тары бас секілді жамбасқ а қ иғ аш ө лшемімен тү седі. Жамбас астауында ішкі бұ рылысын аяқ тап жамбастан шығ а берісте тік ө лшемімен орнығ ады. Осы уақ ытта бас бетімен анасының санына қ арап сыртқ ы бұ рылысын аяқ тайды. Шат сү йегінің астына алдың ғ ы иық тың 1/3-і келіп тіреліп бекіту нү ктесі пайда болады, соның бойында баланың тұ лғ асы иіледі. Бірінші астың ғ ы қ олы туылады. Сосын тұ лғ асы шалқ айып алдың ғ ы қ олы, денесі, аяғ ы тү гел туылады.
21. Босанудың ү шінші кезең ін белсенді жү ргізуді кө рсету
Стандарт «Босанудың 3 – ші кезең ін белсенді жү ргізу»
Мақ саты: босанғ аннан кейінгі кезең де қ ан кетудің алдын алу (босанудың 3-ші кезең ін
|
|
|
белсенді жү ргізу босанғ аннан кейінгі қ ан кетудің дең гейін 2-2, 5 есе
тө мендетеді).
Ресурстар: босану залының қ ұ рал – жабдық тары, шприцте 10 БК окситоцин, жаң а
туылғ ан нә рестеге арналғ ан біріншілік жиынтық.
Іс – қ имыл алгоритмі:
1. Нә ресте туылғ аннан кейін жатырда тағ ы бір ұ рық тың жоқ тығ ын пальпация арқ ылы
анық таң ыз, екінші ұ рық болмаса – 10 БК окситоцинді сан аймағ ына бұ лшық етке
енгізің із (нә рестенің алдың ғ ы иығ ы туылғ анда).
2. Кіндікбауды бақ ылаумен тартып ұ стаң ыз.
3. Кіндікбауды аралық қ а жақ ын жерден Кохер қ ысқ ышымен қ ысың ыз. Кіндікбау мен
қ ысқ ышты бір қ олың ызбен ұ стаң ыз.
4. Екінші қ олың ызды ә йелдің қ асағ асынан жоғ ары орналастырып, жатырды ұ стап
тұ рың ыз (кіндікбаудан тартқ анда жатырды жоғ ары бағ ыттаң ыз). Бұ л жатырдың
сыртқ а айналып шығ ып кетпеуін қ амтамасыз етеді.
5. Кіндікбауды тартып ұ стап жатырдың жиырылуын кү тің із (ә детте 2-3 минут). Жатырдың
жиырылғ анын сезгенде жә не кіндікбау ұ зарғ анда, кіндікбауды ө зің ізге қ арай тө мен
тартың ыз.
6. Егер бірінші толғ ақ кезінде баланың жолдасы туылмаса, тартуды ә лсіретің із.
7. Кіндікбауды ақ ырын ұ стап тұ рып жатырдың келесі жиырылуын кү тің із.
8. Жатыр келесі жиырылғ анда кіндікбауды тартып, жатырды жоғ ары бағ ыттауды
қ айталаң ыз.
9. Ешқ ашан жатырды жоғ ары бағ ыттамай кіндікбауды тө мен тартпаң ыз.
10. Бала жолдасы туылғ анда оны екі қ олмен ұ стап қ ағ анақ қ абық шалары туылғ анша
бұ раң ыз.
11. Плацентаның бү тіндігіне кө з жеткізу ү шін оны мұ қ ият қ арап шығ ың ыз.
12. Бала жолдасы туылғ ан соң жатырдың тонусын бағ алаң ыз жә не алдың ғ ы қ ұ рсақ
қ абырғ асы арқ ылы жатыр жиырылғ анша жатырды уқ алаң ыз.
13. Жатырдың тонусын босанғ аннан кейінгі бірінші сағ атта ә рбір 15 минут сайын, екінші
сағ атта ә рбір 30 минут сайын тексеріп тұ рың ыз.
|
|
|
