 |
2-тарау. Оқыту нәтижелеріне бағдарлай отырып орта білімнен кейінгі білім беру мазмұнына қойылатын талаптар
|
|
|
|
4. Орта білімнен кейінгі білім беру бағ дарламаларының мазмұ ны бакалавриаттың білім беру бағ дарламаларының жекелеген модульдерін немесе пә ндерін қ оса алғ анда, техникалық жә не кә сіптік білім берудің модульдеріне интеграцияланғ ан білім беру бағ дарламаларын зерделеуді кө здейді.
Орта білімнен кейінгі білім берудің интеграцияланғ ан білім беру бағ дарламаларын нақ ты қ ызметті орындау жә не кә сіптік қ ұ зыреттілікті қ алыптастыру ү шін қ ажетті білім беру бағ дарламаларының тиісті мазмұ ндық аспектілерін біріктіру негізінде орта білімнен кейінгі білім беру ұ йымдары ә зірлейді. Интеграцияланғ ан білім беру бағ дарламаларының тү рлері: пә наралық, дең гейаралық, жоғ ары оқ у орындары аралық жә не халық аралық
Орта білімнен кейінгі білім беру бағ дарламасы:
1) базалық жә не кә сіптік модульдерді игеруді;
2) базалық жә не кә сіптік модульдер бойынша зертханалық -практикалық жұ мыстарды орындауды;
3) ө ндірістік оқ удан жә не кә сіптік практикадан ө туді;
4) курстық жә не дипломдық жобалауды (жұ мысты) орындау);
5) аралық жә не қ орытынды аттестаттаудан ө туді қ амтиды.
Орта білімнен кейінгі білім беру бағ дарламаларын іске асыру:
1) оқ у ә дебиетінің кітапханалық қ орының жә не оқ у-ә дістемелік қ ұ ралдарының, оның ішінде модульдер (пә ндер), білім алушының дербес жұ мыстары, курстық жә не дипломдық жұ мыстар (жобалар) бойынша цифрлық білім беру ресурстарының болумен;
|
|
|
2) базалық жоғ ары білімі бар, ө ндірістік ө тілі бар инженерлік-педагогикалық кадрлармен қ амтамасыз етіледі. Мамандық бейініне сә йкес келетін базалық жоғ ары білімі бар ө ндірістен білікті мамандарды тартуғ а жол беріледі.
5. Білім беру бағ дарламаларының тә рбиелік компоненттері ұ лттық қ ұ ндылық тарды дарытуғ а, патриоттық жә не азаматтық ты қ алыптастыруғ а, білім алушылардың жан-жақ ты қ ызығ ушылық тары мен қ абілетін дамытуғ а бағ ытталғ ан.
6. Орта білімнен кейінгі білім берудің интеграцияланғ ан білім беру бағ дарламалары кредиттік-модульдік технологияны қ олдана отырып, қ ұ зыреттілік тә сіл негізінде қ ұ рылады.
7. Базалық жә не кә сіби модульдер міндетті жә не таң дау бойынша компоненттерді қ амтиды.
Міндетті компонент модульдерінің тізбесі ү лгілік оқ у жоспарымен немесе осы стандарттың оқ у жоспарының моделімен айқ ындалады.
Таң дау компоненті модульдерінің тізбесін орта білімнен кейінгі білім беру ұ йымы дербес айқ ындайды.
Базалық жә не кә сіптік модульдердің міндетті компонентінің кө лемі оларды оқ уғ а бө лінген уақ ыттың жалпы кө лемінің кемінде 70%-ын қ ұ райды.
Базалық жә не кә сіптік модульдерді таң дау компонентінің кө лемі 30% - дан аспайды жә не бұ л:
1) орта білімнен кейінгі білім беру бағ дарламасын мең герген бітіруші дайын болуы тиіс қ ызметтің негізгі тү рлерін кең ейтуге;
2) міндетті компоненттің мазмұ нымен анық талатын білім алушының дайындығ ын терең детуге;
3) аймақ тық ең бек нарығ ының сұ раныстарына сә йкес бітірушінің бә секеге қ абілеттілігін жә не тиісті мамандық бойынша білімін келесі дең гейде жалғ астыру мү мкіндігін қ амтамасыз ету ү шін қ ажетті қ осымша қ ұ зыреттіліктерді алуғ а мү мкіндік береді.
|
|
|
8. Таң дау компоненті нақ ты ө ң ірдің ә леуметтік-экономикалық даму ерекшелігін жә не ең бек нарығ ының қ ажеттілігін, сондай-ақ білім алушының жеке мү дделерін ескереді.
Таң дау компоненті жұ мыс берушілер мен орта білімнен кейінгі білім беру ұ йымдары ә ріптестерінің, пә ндік-циклдік комиссиялардың ұ сыныстары бойынша қ алыптастырылады.
9. Базалық модульдер жалпы гуманитарлық жә не ә леуметтік-экономикалық пә ндердің мазмұ нын қ амтиды.
Кә сіптік модульдер жалпы кә сіптік, арнайы пә ннің, ө ндірістік оқ ыту мен кә сіптік практиканың мазмұ нын қ арастырады.
10. Оқ у процесін жоспарлау кезінде ү лгілік оқ у жоспарлары осы стандартқ а қ осымшада келтірілген орта білімнен кейінгі білім берудің оқ у жоспарының моделі негізінде ә зірленеді.
11. Білім беру қ ызметін ұ йымдастыру оқ у процесін жоспарлау, білім беру мазмұ ны, оқ у сабақ тарын ө ткізу тә сілдерін таң дау, білім алушылардың ө зіндік жұ мысы, олардың оқ у жетістіктерін қ орытынды бақ ылау тү рлері арқ ылы жү зеге асырылады.
12. Білім беру қ ызметін жоспарлау жә не ұ йымдастыру оқ у бағ дарламалары мен жоспарлары негізінде жү зеге асырылады.
Оқ у бағ дарламалары мен жоспарлары ү лгілік, жұ мыс жә не жеке болып бө лінеді
13. Ү лгілік оқ у бағ дарламалары мен жоспарлары осы стандарттың негізінде орта білімнен кейінгі білімнің нақ ты мамандық тары бойынша ә зірленеді.
Ү лгілік оқ у жоспарларында міндетті компоненттің жә не оқ у қ ызметінің ә рбір тү рінің (кә сіптік практиканың, аралық жә не қ орытынды аттестаттаудың, дипломдық жұ мысты (жобаны) жазудың ) кредит пен сағ аттарда ең бек сыйымдылығ ы анық талады, ал таң дау компоненті кредиттер мен сағ аттардың жалпы санымен кө рсетіледі.
14. Ү лгілік оқ у жоспарлары осы стандартқ а қ осымшада келтірілген орта білімнен кейінгі білім берудің оқ у жоспарының моделіне сә йкес келеді жә не дайындық жағ дайында:
|
|
|
1) ерекше білім беру қ ажеттіліктері бар адамдар қ атарындағ ы мамандар;
2) ә скери, медициналық мамандық тар жә не мә дениет жә не ө нер мамандық тары бойынша мамандар ерекшеленеді.
15. Оқ у жұ мыс жоспарларын осы стандарт жә не ү лгілік оқ у жоспары негізінде оқ у нысаны мен мерзімін кө рсете отырып, ә рбір оқ у тобына белгілі бір бейін, мамандығ ы мен біліктілігі бойынша орта білімнен кейінгі білім беру ұ йымы ә зірлейді.
Оқ у жұ мыс жоспары оқ у процесінің кестесінен, уақ ыт бюджеті бойынша жиынтық деректерден, тү сіндірме жазбадан жә не оқ у пә ндерінің жә не (немесе) модульдердің тізбектілігі мен кө лемін, бақ ылау нысанынан, семестр бойынша теориялық оқ ыту мен кә сіптік практиканың сағ аттарын (кредиттерін) бө луді реттейтін жоспар-кестеден тұ рады.
Жұ мыс оқ у жоспары оқ удың барлық кезең іне ә зірленеді жә не орта білімнен кейінгі білім беру ұ йымының басшысы бекітеді.
Жұ мыс оқ у жоспары білім алушы мен оқ ытушының оқ у жұ мысының ең бек сыйымдылығ ын есептеу ү шін негіз болады.
Орта білімнен кейінгі білім беру ұ йымдарының жұ мыс оқ у жоспарлары мен оқ у бағ дарламалары, ү лгілік оқ у жоспарлары мен бағ дарламаларынан мынадай жағ дайларда:
1) эксперименттік режимдегі жұ мыста;
2) ерекше білім беру қ ажеттіліктері бар адамдар арасынан мамандар даярлауда ерекшеленеді
16. Орта білімнен кейінгі білім беру ұ йымдарының ү лгілік оқ у жоспарлары мен бағ дарламалары негізінде білім беру бағ дарламаларын ә зірлеу жә не іске асыру кезінде:
1) базалық жә не кә сіптік модульдерді игеруге бө лінетін оқ у уақ ытының 50% - ғ а дейін жә не оқ у сағ аттарының жалпы санын сақ тай отырып, ө ндірістік оқ ыту мен кә сіптік практиканы 60% - ғ а дейін ө згертеді;
|
|
|
2) оқ ытудың ә ртү рлі технологияларын, оқ у процесін ұ йымдастыру мен бақ ылау нысандарын, ә дістерін таң дайды;
3) жұ мыс берушілердің сұ раныстарына сә йкес оқ у бағ дарламаларының мазмұ нын модульдерге біріктірілген (қ осылғ ан) пә ндерді кә сіптік модуль, ө ндірістік оқ ыту жә не кә сіптік практика бойынша 50%-ғ а дейін ө згертеді. Міндетті оқ ытуғ а арналғ ан жалпы сағ ат санын сақ тай отырып, жұ мыс берушінің талаптары бойынша қ осымша модульдер енгізеді;
4) білім алушылардың ү лгерімін ағ ымдағ ы бақ ылау жә не білім алушылардың аралық аттестаттаудың нысандарын, тә ртібін жә не кезең ділігін таң дайды;
5) бір мамандық шең берінде ұ қ сас біліктілік бойынша ү лгілік оқ у бағ дарламалары мен ү лгілік оқ у жоспарлары болмағ ан кезде білім беру ұ йымдары қ олданыстағ ы ү лгілік оқ у бағ дарламалары мен ү лгілік оқ у жоспарлары бойынша ұ қ сас тә сілді пайдалана отырып, оқ у жұ мыс жоспарларын ә зірлейді.
Ескерту. 16-тармақ жаң а редакцияда – Қ Р Білім жә не ғ ылым министрінің 05. 05. 2020 № 182 (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) бұ йрығ ымен.
17. Оқ у жұ мыс жоспарларына қ осымша орта білімнен кейінгі білім беру ұ йымдары элективті пә ндер жә не (немесе) модульдердің каталогын ә зірлейді
18. Ү лгілік жә не оқ у жұ мыс жоспарының жә не элективті пә ндер жә не (немесе) білім алушының мамандығ ы бойынша модульдердің негізінде эдвайзердің кө мегімен жеке оқ у жоспары жасалады.
Жеке оқ у жоспары ә р білім алушының жеке білім траекториясын анық тайды.
Жеке оқ у жоспарына міндетті компоненттің пә ндері жә не (немесе) модульдері жә не оқ у қ ызметінің тү рлері (кә сіптік практика, аралық жә не қ орытынды аттестаттау, дипломдық жұ мысты (жобаны) жазу жә не қ орғ ау, таң дау компонентінің пә ндері жә не (немесе) модульдері енгізіледі.
Ерекше білім беру қ ажеттіліктері бар адамдарғ а арналғ ан жеке оқ у жоспары олардың психофизикалық дамуының ерекшеліктерін, жеке мү мкіндіктерін ескере отырып ә зірленеді.
Тьютордың кө мегімен ерекше білім беру қ ажеттілігі бар тұ лғ аларғ а арналғ ан жұ мыс оқ у жоспарлары негізінде жеке оқ у жоспары жасалады.
|
|
|
19. Жеке оқ у жоспарының нысанын, қ ұ рылымын ә зірлеу, бекіту тә ртібін элективті пә ндер каталогын жә не (немесе) модульдерді білім беру ұ йымы дербес айқ ындайды.
20. Оқ у жұ мыс бағ дарламалары (силлабустар) оқ у жоспарының барлық пә ндері жә не (немесе) модульдері бойынша ә зірленеді. Бұ л ретте міндетті компоненттің пә ндері жә не (немесе) модульдері бойынша оларды ә зірлеу ү лгілік оқ у бағ дарламалары негізінде олар болғ ан кезде жү зеге асырылады.
Оқ у жұ мыс бағ дарламаларының (силлабустардың ) нысанын, қ ұ рылымын, ә зірлеу жә не бекіту тә ртібін орта білімнен кейінгі білім беру ұ йымы дербес айқ ындайды.
21. Ә рбір пә н жә не (немесе) модуль аяқ талғ аннан кейін емтихан немесе сараланғ ан сынақ тү рінде оқ у жетістіктерінің дең гейін бағ алау рә сімі ө ткізіледі.
Кә сіби практикалардың, курстық жұ мыстардың (жобалардың ) барлық тү рлерін орындау нә тижелерін бағ алау есептерді (жұ мыстарды) қ орғ ау нысанында жү ргізіледі.
22. Орта білімнен кейінгі білім беру бағ дарламасы аяқ талғ аннан кейін дипломдық жұ мыстарды (жобаларды) қ орғ ау жә не (немесе) емтихан тапсыру нысанында қ орытынды аттестаттау ө ткізіледі.
Ө ткізуге арналғ ан оқ у уақ ытының кө лемі екі аптадан аспайды.
Ө нер жә не мә дениет саласындағ ы мамандық тар ү шін шығ армашылық тапсырмаларды орындау қ арастырылғ ан.
Жұ мыс біліктілігін мең герген жә не орта білімнен кейінгі білім дең гейі бойынша оқ уын жалғ астырмайтын білім алушылар ү шін тиісті дең гейдегі диплом ала отырып, біліктілік емтиханы нысанында қ орытынды аттестаттау ө ткізіледі.
23. Ү лгілік оқ у бағ дарламалары мен жоспарларында білім алушыларды қ орытынды аттестаттау ә рбір біліктілік дең гейін аяқ тағ аннан кейін кө зделеді. Орта білімнен кейінгі білім беру бағ дарламасын игерген жағ дайда білікті жұ мысшы кадрлар дең гейі ү шін біліктілік емтиханы аралық аттестаттау шең берінде ө ткізіледі, қ орытынды аттестаттаудың оқ у уақ ытының кө лемі кә сіптік практикағ а бө лінеді.
Аралық аттестаттау қ орытындысы бойынша білім алушыларғ а нақ ты біліктілік бойынша кә сіптік біліктіліктің қ ол жеткізілген дең гейі (разряд, класс санат) беріледі.
Біліктілік емтихандары ә рбір біліктілік бойынша қ ажетті жабдық тармен жабдық талғ ан ө ндірістік алаң дарда, зертханаларда, шеберханаларда немесе оқ у орталық тарында ө ткізіледі.
24. Ө ндірістік оқ ыту оқ у-ө ндірістік шеберханаларда, зертханаларда, оқ у шаруашылық тарында, оқ у полигондарында, жұ мыс берушілердің кә сіпорындарында (ұ йымдарында) ө ндірістік оқ ыту шеберінің жә не (немесе) тә лімгердің басшылығ ымен жү зеге асырылады.
Кә сіптік практика оқ у, ө ндірістік жә не диплом алдындағ ы болып бө лінеді.
Оқ у практикасы оқ у-ө ндірістік шеберханаларда, зертханаларда, оқ у шаруашылық тарында, оқ у полигондарында жә не ө ндірісте жү зеге асырылады.
Кә сіптік практика кә сіпорындарда (ұ йымдарда), жұ мыс берушілер шарттық негізде ұ сынатын жұ мыс орындарында жү ргізіледі жә не кә сіби қ ұ зыреттілікті қ алыптастыруғ а бағ ытталғ ан.
Кә сіптік практикадан ө ту кезең інде білім алушылардың бір немесе бірнеше ұ қ сас біліктілік емтиханын тапсыра отырып, мең геруі кө зделеді.
Кә сіптік практика аяқ талғ аннан кейін білім алушыларғ а Кә сіптік біліктіліктің қ ол жеткізілген дең гейі (разряд, класс, санат) беріледі.
Кә сіптік практиканың мерзімдері мен мазмұ ны оқ у жұ мыс жоспарында жә неоқ у жұ мыс бағ дарламаларында айқ ындалады.
Дуалды оқ ыту кезіндегі кә сіби тә жірибеге бө лінетін сағ ат кө лемі жалпы білім беретін пә ндерді, факультативтер мен консультацияларды оқ ытуғ а кө зделген сағ ат кө лемін қ оспағ анда, жалпы сағ ат санынан есептеледі.
Орта білімнен кейінгі білім беру ұ йымдарының қ алауы бойынша кә сіптік практика кә сіптік модульдерге біріктіріледі.
Ескерту. 24-тармақ жаң а редакцияда – Қ Р Білім жә не ғ ылым министрінің 05. 05. 2020 № 182 (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) бұ йрығ ымен.
25. Консультациялар мен факультативтік сабақ тар білім алушылардың жеке қ абілеттері мен сұ раныстарын қ амтамасыз етуге бағ ытталғ ан.
26. Курстық жобалар (жұ мыстар) жалпы кә сіптік жә не арнайы пә ндер, оның ішінде модульдерге біріктірілген пә ндер бойынша оқ у жұ мысының бір тү рі ретінде қ арастырылады жә не оқ ытуғ а бө лінген оқ у уақ ыты шегінде орындалады. Семестрдегі курстық жобалардың (жұ мыстардың ) саны біреуден аспауы тиіс. Қ осымша бір курстық жұ мыс (жоба) жоспарлауғ а рұ қ сат етіледі.
27. Орта білімнен кейінгі білім беру ұ йымы білім беру қ ызметін алынғ ан лицензияғ а сә йкес жү зеге асырады жә не оның қ олданыста болу уақ ытының барлық кезең інде Қ азақ стан Республикасы Білім жә не ғ ылым министрінің 2015 жылғ ы 17 маусымдағ ы № 391 бұ йрығ ымен (Нормативтік қ ұ қ ық тық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11716 болып тіркелген) бекітілген білім беру қ ызметіне қ ойылғ ан біліктілік талаптарын жә не оларғ а сә йкестікті растайтын қ ұ жаттар тізбесін сақ тайды.
|
|
|
