 |
Прынцыпы арганізацыі ўрокаў чытання мастацкіх твораў
|
|
|
|
Прынцыпы арганізацыі ўрокаў чытання мастацкіх твораў
1. Пр-п увагі да мастацкага вобраза: пры чытанні і аналізе мастацкага твора ў цэнтры ўвагі павінны быць мастацкія вобразы, створаныя пісьменнікам ці паэтам і аўтарскія адносіны да іх.
2. Захаванне гістарызму пры чытанні і аналізе твора: перад тым, як чытаць мастацкі твор, настаўніку неабходна пазнаѐ міць вучняў з гістарычнай эпохай, гістарычнымі падзеямі, якім прысвечаны гэты твор.
3. Пр-п знаѐ мства з жыццѐ м і творчасцю пісьменніка: перад тым, як чытаць мастацкі твор, настаўніку неабходна пазнаѐ міць вучняў з жыццѐ м і творчасцю пісьменніка, твор якога вывучаецца.
4. Пр-п высвятлення ідэйнай накіраванасці і галоўнай думкі твора: пры працы з мастацкім творам неабходна вучыць дзяцей вызначаць ідэйную накіраванасць і галоўную думку твора.
5. Пр-п выкарыстання краязнаўчага матэрыялу, жыццѐ вага вопыту дзяцей, фактаў рэчаіснасці: пры чытанні і аналізе твора неабходна выкарыстоўваць краязнаўчы матэрыял, факты рэчаіснасці, сугучныя з тэмай твора, абапірацца на жыццѐ вы вопыт дзяцей.
6. Пр-п успрымання і аналізу твора ў адзінстве формы і зместу: чытанне і аналіз твора неабходна праводзіць у адзінстве формы і зместу, г. зн. неабходна звяртаць увагу дзяцей на тэму, галоўную думку, якія складаюць змест твора, і на кампазіцыю, моўныя сродкі (форма), пры дапамозе якіх перадаецца змест твора.
Літаратура
1. 
Ворожбитова, А. А. Начальное линвориторическое образование: Методика преподавания русского языка: Таблицы, схемы, алгоритмы: Учебно-методическое пособие / А. А. Ворожбитова. – 2-е изд., испр. и доп. – М.: Флинта: Наука, 2002. – 248 с.
2. Стремок, И. М. Концепции учебных предметов общего начального образования. Литературное чтение / И. М. Стремок // Пачатковае навучанне: сям’я, дзіцячы сад, школа.
|
|
|
– 2007. - № 3. – С. 17 – 20, С. 45.
Оморокова, М. И. Чтение в начальных классах: Методическое пособие / М. И. Оморокова. – Тула: ООО Издательство ― Родничок
Якасці паўнацэннага навыку чытання і шляхі яго ўдасканалення
1. Тэрмін ― чытанне‖ выкарыстоўваецца ў розных значэннях: у вузкім – фарміраванне навыку чытання атаясамліваецца з авалоданнем тэхгікай чытання (пераводам графічнай фомы слова ў гукавую), у шырокім сэнсе - ― чытанне‖ трактуецца як ― тэхгіка чытання‖ плюс разуменне прачытанага (маецца на ўвазе разуменне значэння не толькі асобных слоў, але і сказаў, звязных тэкстаў). Мы будзем разглядаць чытанне як від маўленчай дзейнасці, у якой ва ўзаемадзеянне ўступаюць наступныя кампаненты: а) успрыманне графічнай формы слова, б) перавод яе ў гукавую, г. зн. вымаўленне слова па складах або цалкам у залежнасці ад узроўню валодання тэхнікай чытання, г) разуменне прачытанага (слова – словазлучэння – сказа - тэксту).
У фарміраванні навыку чытання выдзяляюць 3 этапы:
1) аналітычны (прыпадае на перыяднавучання грамауе і характарызуецца склада-літарным аналізам і чытаннем слоў па складах).
2) сінтэтычны (для яго характэрна чытанне цэлымі словамі, пры гэтым зрокавае ўспрыманне слова і яго вымаўленне амаль супадаюць з усведамленнем значэння, больш таго, разуменне сэнсу слова ў структуры словазлучэння або сказа апераджае яго вымаўленне, г. зн. чытанне ажыццяўляецца па сэнсавай здагадцы. На сінтэтычнае чытанне вучні пераходзяць у 4 класе).
3) аўтаматызацыі (у наступныя гады чытанне ўсѐ больш аўтаматызуецца: сам працэс чытання ўсѐ менш усведамляецца вучнямі, на першы план выступае
ўсведамленне тэксту(фактычнага зместу, кампазіцыі, ідэйнай накіраванасці, сродкаў выразнасці і г. д. )).
|
|
|
 |
Этапы працы з мастацкім творам
Першы этап (першы сінтэз).
Задачы: падрыхтоўка вучняў да ўспрымання мастацкага твора, знаѐ мства з канкрэтным зместам, сюжэтнай лініяй, высвятленне эмацыянальнага ўздзеяння твора на школьнікаў.
Падрыхтоўчая праца да чытання твора мае на мэце: 1) пашырыць уяўленні вучняў пра факты, падзеі, з’явы, пададзеныя ў творы, паведаміць новыя звесткі для таго, каб дапамагчы свядома ўспрыняць тэкст, стварыць умовы, пры якіх вучні суаднясуць факты, падзеі, з’явы мастацкага твора з тым, што бачылі, назіралі ў жыцці; 2) пазнаѐ міць з жыццѐ м пісьменніка, выклікаць цікавасць да яго творчасці; 3) падрыхтаваць да эмацыянальнага ўспрымання твора; 4) раскрыць значэнне слоў, без разумення якіх школьнікам цяжка ўспрыняць і засвоіць змест.
Практыкаванні на этапе першага сінтэзу: 1) уступная гутарка, паведамленне ці расказ настаўніка (пра аўтара), правядзенне экскурсіі, выкарыстанне нагляднасці; 2) першае знаѐ мства з творам (самастойна, чытае настаўнік, магнітафонны запіс); 3) гутарка з мэтай праверкі першага ўспрымання твора
|
|
|
