5) мақ та таяқ шалары, мақ та шиыршық тары, пипетка
6), 3% перекись водорода
7) жасыл бриллианттың спиртті ерітіндісі;
Бағ асы, балдар
Барлы
ғ ы орын-дал-ды –1 б
Орында
луы толық емес немесе қ ате-лік
тер бар
-0, 5 б
Орын
далма-ды немесе дұ рыс емес
- 0 б
1.
Амандасу. Ө зін таныстыру. Анасымен танысып, ө зіне ың ғ айлы жағ дайда жайғ асып отыруды ұ сыну. Шараны орындау барысында тиімді ара қ ашық тық ты сақ тау. Анасына болатын шараның барысын айтып жеткізу. Шара жө ргектейтін ү стелдің ү стінде ө ткізіледі. Уайымдамаң ыз, шара ауырсынусыз тіпті жағ ымды, сіздің қ атысуыныз бен ө теді. Шара баланың денсаулығ ына қ ажет. Сіз келісесіз бе? Мағ ан сұ рақ тарың ыз бар ма? Анасынан рұ қ стын алу, екіжақ ты келісім алу арқ ылы. ( келіседі ме жоқ па).
2.
Жыныс мү шелерін жуу : Ағ ынды судың температурасының реттеп алу (орындаушы ө зінің білегіне тексереді).
Қ олды гигиеналық ә діспен ө ң деу, қ ұ рғ ату, стерильді резең ке қ олғ ап кию.
Баланың кірленген киімдерін шешіп кір киімг арналғ ан қ апқ а салу.
Баланы сол қ олдың білегіне жә не алақ анына салу, баланың басы орындаушының сол білек буынында болуы қ ажет.
Дә ке салфеткасымен ағ ынды судың астында жыныс жолдарын жуу. Қ ыз балаларды – тек алдынан артқ а жә не жоғ арыдан тө мен бағ ытта жуу қ ажет.
3.
Баланы дезерітіндімен ө ң делген ү стелдің ү стіне жатқ ызып жыныс мү шелерінің терісін жө ргекпен немесе сү лгімен абайлап қ ұ рғ ату.
Баланың бетін қ айнағ ан суғ а малынғ ан мақ та тампонымен абайлап сү рту.
Қ айнағ ан суғ а малынғ ан мақ та тампонымен баланың кө зінің сыртқ ы бұ рышынан ішкі бұ рышына қ арай ө ң деу (ә р кө зге жеке тампон қ олданылады). Сол ережемен кө здерін қ ұ рғ ақ мақ та тампондарымен қ ұ рғ ату.
4.
Мұ рын жолдарын ө сімдік майына немесе қ айнағ ан суғ а малынғ ан шиыршық талғ ан мақ тамен, айналдыра қ озғ алтып 1, 5 см терең дікке енгізу арқ ылы тазалау (ә р мұ рын жолына бө лек мақ та қ олдану). Мақ таны мұ рынғ а сағ ат тілінің бағ ытымен енгізіп, сол бағ ытын ө згермей алып шығ у қ ажет.
5.
Есту жолдарын ө сімдік майына немесе қ айнағ ан суғ а малынғ ан шиыршық талғ ан мақ тамен, айналдыра қ озғ алтып 2 см терең дікке енгізу арқ ылы тазалау (ә р есту жолына бө лек мақ та қ олдану). Баланың қ ұ лақ тарын аптасына 1 рет немесе керектігіне байланысты тазалау керек.
6.
Абайлап баланың иегін басып аузын ашу жә не ауыз қ уысының шырышты қ абатын тексеру.
Табиғ и қ ыртыстарын стерильді майғ а малынғ ан мақ та тампонымен ө ң деу.
Келесі реттілікті қ атаң тү рде сақ тай отырып ө ң деу: қ ұ лақ арты-мойын-қ олтық асты-білек-тізе асты-тірсектабан-шап-жамбас.
7.
Кіндік жарасын ө ң деу: .
Сол қ олдың бірінші жә не екінші саусақ тарымен кіндік жарасының шеттерін жақ сылап керу.
Кіндік жарасына пипеткадан 1-2 тамшы қ айнағ ан су тамызу.
Жібіген қ абыршық тарды стерильді мақ та таяқ шаларымен алып тастау (іштен сыртқ а қ арай).
8.
Омфалит кезіндегі кіндік жарасын ө ндеу:
Сол қ олдың бірінші жә не екінші саусақ тарымен кіндік жарасының шеттерін жақ сылап керу.
Кіндік жарасына пипеткадан 1-2 тамшы су асқ ын тотығ ын тамызу, 30-40 секунд тосып кіндік жарасында пайда болғ ан «кө бікті» стерильді мақ та таяқ шаларымен алып тастау (іштен сыртқ а қ арай).
Кіндік жарасын жасыл бриллианттың ерітіндісімен ө ң деу (жара маң ы терісіне тигізбей).
9.
Баланы жө ргектеп тө секке жатқ ызу. Немесе анасына беру,
Жө ргектейтін ү стелден жө ргекті алып кір жө ргекке арналғ ан қ апқ а салу, жұ мыс ү стелін дезерітіндімен сү рту.
Қ олғ апты шешіп қ орапқ а салу, қ олды жуу жә не қ ұ рғ ату
10.
Шараны мейіргерлік парақ қ а тиісті мә ліметтерді енгізу.
Анасына нұ сқ аулар беру, асқ ыну туралы айтып жеткізу- егер баланы тазалық та сақ тамаса, баздану, жә не т. б тері аурулары туғ ызатын қ ауіп бар. Кері байланыс қ атынасын жү ргізу (тү сіну дең гейін тексеру). Анасынан кең естерді тү сінгенін, сұ рақ тары болуын сұ рау, сіз берген кең естерді қ айталап шығ уын ө тіну. Қ оштасу. Шығ арып салу
Барлығ ы
Ескерту. 1. Шараны кө рсеткіш бойынша тә улігіне 3-4 рет ө ткізу.
2. Дені сау нә рестенің кіндік жарасын ө ң деуге тек қ айнағ ан су қ олданылады.
3. Таң ертең гілік тазалығ ын ө ткізу алдында баланың нә жісін, дене температурасын жә не дене салмағ ын тексеру қ ажет.
БАЛАНЫ ЗОНД АРҚ ЫЛЫ ТАМАҚ ТАНДЫРУ АЛГОРИТМІ
№
Кө рсеткіші: сору жә не жұ ту рефлекстерінің тө мен немесе жоқ болғ ан жағ дайында балағ а қ ажетті тамақ мө лшерін қ амтамасыз ету.
Мақ саты: баланы керек мө лшердегі тамақ пен қ амтамасыз ету.
Керекті қ ұ ралдар:
Резең ке қ олғ ап
Бас орамал, маска
37-380С дейін жылытылғ ан бір реттік тамақ кө лемі
Стерильді асқ азан катетрі
Қ ысқ ыш
Қ ұ ралдарғ а арналғ ан лоток
Электроотсос немесе резең ке груша
Бағ алау, балл бойынша
Барлы-ғ ы орын-далды –1 б
Орындалуы толық емес немесе қ ателік-тер бар
-0, 5 б
Орын-далма-ды немесе дұ рыс емес
- 0 б
Амандасу. Ө зін таныстыру. Анасымен танысып, ө зіне ың ғ айлы жағ дайда жайғ асып отыруды ұ сыну. Шараны орындау барысында тиімді ара қ ашық тық ты сақ тау. Анасын тыныштандыру (уайымдамаң ыз, бә рі жақ сы болады, біз сіздің балаң ызды тамақ тандыруғ а кө мектесеміз, жә не ү йретеміз). Анасына шараның мақ саты мен керектігін айтып жеткізу: сіздің баланыз мезгілінен ерте туылғ андық тан ө здігінен еміп жә не жұ та алмағ андық тан оғ ан тамақ тануғ а кө мек керек. Бала сіздің сауылғ ан ана сү тімен тамақ танатын болады. Бұ л шара, сіздің қ атысуыныз бен жә не балағ а ауырсынусыз жә не қ ауіпсіз ө ткізіледі.
Ө ткізілетін шараның барысымен анасын таныстыру: Шара сіздің балаң ызғ а ауыз қ уысы немесе мұ рын арқ ылы стерильді асқ азан катетрі мен енгізіледі. Сол арқ ылы бала тамақ танады, сіз келісесіз бе? Анасынан рұ қ стын алу, екіжақ ты келісім алу арқ ылы. ( келіседі ме жоқ па)
Баланың басын жоғ арлатып бір жақ қ ырына жатқ ызу, бұ л қ алыпты валик арқ ылы бекіту. Резең ке груша мен немесе электороотсос пен мұ рыннан жә не ауыз қ уысынан шырышты сорып алу. Катетрді қ ұ лақ ұ шынан мұ рын ұ шына дейін жә не мұ рын ұ шынан тө с сү йегінің семсер тә різдес ө скініне дейін ө лшеп алып белгілеу. Балағ а ылғ алдандырылғ ан оттегі беру.
Зондқ а шприцті жалғ ап, ауа жіберу арқ ылы оның ө ткізгіштігін тексеру. Шприцтің поршенін алып тастап шприцті сол қ олғ а алып, жабық жағ ын жоғ ары қ аратып жалғ анғ ан катетрді сол қ олдың 1-ші жә не 2-ші саусақ тарының арасынан ө ткізіп ұ стау. Шприцтің 1/3 бө лігін сү тпен толтыру. Зондтың жабық жағ ын оң қ олғ а алып, абайлап тө мен тү сіріп сү тпен толтыру (зондтың жабық жағ ының маң айындағ ы тесіктен сү ттің алғ ашқ ы тамшысы пайда болғ анғ а дейін). Зондты алғ ашқ ы қ алпына келтіру (зондты сү тпен толтыру кезінде зонд ү немі жоғ арығ а кө теріліп тұ руын қ адағ алау керек).
Катетерді шприц жақ тан 5-8 см қ ашық тық та қ ысқ ышпен қ ысу. Қ ысқ ыштың сақ инасын сол қ олдың ү лкен саусағ ына орналастыру. Жабық жағ ынан 7-8 см қ ашық тық та оң қ олмен зондты ұ стау, сү тке малу. Астың ғ ы мұ рын жолы арқ ылы мұ рынғ а немесе тілдің ортаң ғ ы сызығ ы арқ ылы ауызғ а зонды енгізу (зондты енгізу кезінде кү ш салмау керек жә не қ адағ алау қ ажет: ентігу немесе кө геру жоқ па). Шприцке сү тті қ осу. Шприцті кө теріп, катетрден қ ысқ ышты шешу жә не жайлап, шприцтің биіктігін қ адағ алай отырып сү тті баланың асқ азанына жіберу. Сү т шприц ауыздығ ына жеткенде қ ысқ ышты қ айтадан салу.
Егер бала тамақ тандыру кезінде кө герсе, дем жетпей қ алса, цианоз пайда болса, ол жағ дайда баланы тамақ тандыруды тоқ татату, ауыз қ уысынан 2-3 см қ ашық тық та катетрді оң қ олдың 1-ші жә не 2-ші саусақ тарымен қ ысып тез қ имылмен оны салфетка арқ ылы алып тастау. Жә не де балағ а ылғ алдандырылғ ан оттегі беру.
Егер тамақ тандыру асқ ынусыз ө тсе, ол жағ дайда баланы керекті сү т мө лшермен тамақ тандырамыз. Ауыз қ уысынан 2-3 см қ ашық тық та катетрді оң қ олдың 1-ші жә не 2-ші саусақ тарымен қ ысып тез қ имылмен оны салфетка арқ ылы алып тастау. Бас жағ ын жоғ ары кө теріп баланы тө секке оң жақ қ ырына жатқ ызу.
Қ олданылғ ан барлық инструменттерді дез. ертіндіге салу. Қ олғ апты шешіп қ орапқ а тастау. Қ олды жуып кептіру.
- Анасына ө ткізілген шараның болжамы, асқ ынулары жә не қ ортындысы туралы мә лімет беру.
-Шараны қ орытындылау жә не мейіргерлік парақ қ а тиісті мә ліметтерді енгізу. Келесі тамақ тандыру уақ ытын белгілеу.
- Анасына кең естер беру жә не кері байланыс қ атынасын жү ргізу (тү сіну дең гейін тексеру). Анасынан кең естерді тү сінгенін, сұ рақ тары болуын сұ рау, сіз берген кең естерді қ айталап шығ уын ө тіну.
- Қ оштасу. Шығ арып салу.