 |
2-тарау. Оқыту нәтижелеріне бағдарлана отырып, білімнің мазмұнына қойылатын талаптар
|
|
|
|
2-тарау. Оқ ыту нә тижелеріне бағ дарлана отырып, білімнің мазмұ нына қ ойылатын талаптар
1-параграф. Оқ ыту нә тижелеріне бағ дарлана отырып, жаң артылғ ан бастауыш білім беру мазмұ нына қ ойылатын талаптар
5. Бастауыш білім беру мазмұ нында:
1) қ азақ стандық патриотизм мен азаматтық жауапкершілік;
2) қ ұ рмет;
3) ынтымақ тастық;
4) ең бек пен шығ армашылық;
5) ашық тық;
6) ө мір бойы білім алу базалық қ ұ ндылық тар болып айқ ындалғ ан.
6. Бастауыш білім берудің мақ саты мынадай кең ауқ ымды дағ дылар негіздерін мең герген білім алушы тұ лғ асының ү йлесімді қ алыптасуы мен дамуына қ олайлы білім беру кең істігін жасау болып табылады:
1) білімді функционалдық пен жә не шығ армашылық пен қ олдана білу;
2) сын тұ рғ ысынан ойлау;
3) зерттеу жұ мыстарын жү ргізе білу;
4) ақ параттық -коммуникациялық технологияларды қ олдана білу;
5) коммуникацияның тү рлі тә сілдерін, оның ішінде тілдік дағ дыларды мең геру;
6) топпен жә не жеке жұ мыс істеу дағ дылары.
7. Бастауыш білім берудің мазмұ ны оқ ыту нә тижелеріне бағ дарланады жә не мынадай аспектілерді ескере отырып айқ ындалады:
1) заманауи қ оғ амның динамикалық сұ раныстарына сә йкес болуы;
2) сын тұ рғ ысынан, шығ армашыл жә не позитивті ойлауды дамыту қ ажеттілігі;
3) оқ у пә ндері мазмұ нының ық палдасуын кү шейте тү судің орындылығ ы;
4) оқ ытудың, тә рбие мен дамытудың біртұ тастығ ын қ амтамасыз ету.
|
|
|
8. Бастауыш білім берудің мазмұ ны ү штілді білім беру саясаты шең берінде іске асырылады. Ү штілді білім берудің мақ саты кө птілді тұ лғ аны – кемінде ү ш тілді мең герген, қ ызметтің алуан тү рлі саласында ү ш тілде диалог жү ргізе алатын, ө з елінің мә дениетін бағ алайтын, басқ а елдердің мә дениетін тү сінетін жә не сыйлайтын Қ азақ станның азаматын қ алыптастыруғ а негізделеді.
9. Ү штілді білім беру іс жү зінде мынадай жолдармен іске асырылады:
1) қ азақ, орыс жә не шетел тілдерінің халық аралық стандарттарғ а сә йкес дең гейлік мең герілуін қ амтамасыз ету;
2) сабақ тан тыс жұ мысты қ азақ, орыс жә не шетел тілдерінде ұ йымдастыру.
10. " Тіл жә не ә дебиет" білім беру саласының мазмұ ны оқ у пә ндерінің аясында жү зеге асырылады:
1) " Сауат ашу", " Қ азақ тілі" қ азақ тілінде оқ ытатын сыныптарда, " Русский язык" орыс тілінде оқ ытатын сыныптарда, оқ ыту қ азақ тілінде жү ргізілмейтін сыныптарда " Қ азақ тілі", оқ ыту орыс тілінде жү ргізілмейтін сыныптарда " Русский язык", " Ә дебиеттік оқ у", " Шетел тілі";
2) Қ азақ стан аумағ ында жинақ ы тұ ратын этностардың тілінде оқ ытатын білім беру ұ йымдарында " Тіл жә не ә дебиет" білім беру саласына осы этностың " Ана тілі" оқ у пә ні қ осымша енеді. Ұ йғ ыр/ө збек/тә жік тілінде оқ ытатын білім беру ұ йымдарына арналғ ан " Ана тілі" оқ у пә ні ү лгілік оқ у жоспарының инвариантты компонентіне енеді.
10-1. Қ азақ тілінде оқ ытылатын оқ ушылар ү шін " Ә ліппе", " Ана тілі" пә ндері бойынша ә ліппеге дейінгі жә не ә ліппе кезең дерінің міндеттері " Ә ліппе" оқ улығ ымен 1-жартыжылдық та, ә ліппеден кейінгі кезең нің міндеттері " Ана тілі" оқ улығ ымен 2-жартыжылдық та; орыс тілінде оқ ытылатын оқ ушылар ү шін " Букварь", " Обучение грамоте" пә ндері бойынша ә ліппеге дейінгі жә не ә ліппе кезең дерінің міндеттері " Букварь" оқ улығ ымен 1-жартыжылдық та, ә ліппеден кейінгі кезең міндеттері " Обучение грамоте" оқ улығ ымен 2-жартыжылдық та жү зеге асырылады.
|
|
|
Ескерту. 10-1-тармақ пен толық тырылды – Қ Р Білім жә не ғ ылым министрінің 05. 05. 2020 № 182 (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі); жаң а редакцияда - Қ Р Білім жә не ғ ылым министрінің 28. 08. 2020 № 372 (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейін қ олданысқ а енгізіледі) бұ йрық тарымен.
11. " Тіл жә не ә дебиет" білім беру саласындағ ы пә ндердің мазмұ нында Қ азақ станның ұ лт мә дениеттерінің бірлігі мен ә ртү рлілігі, ұ лттық сана-сезімнің негізі ретінде мемлекеттік тіл туралы тү сініктерін қ алыптастыруғ а, сө йлеу ә рекетінің тө рт тү рі бойынша дағ дыларды дамытуғ а бағ ытталғ ан коммуникативтік тә сілді қ олдану кө зделеді. Тілдік пә ндердің мазмұ ны ойын жә не танымдық іс-ә рекеттер арқ ылы білім алушылардың бойында тілдерді ү йренуге деген қ ызығ ушылығ ы мен оң қ атынасын дамытуғ а, сондай-ақ ақ парат алмасу, тілдік материал ретінде мә тінмен жұ мыс істей білу, фразалар мен сө з орамдарының мә нін тү сіну жә не оларды нақ ты жағ дайлар кезінде қ олдану ү шін бастапқ ы коммуникативтік дағ дыларды қ алыптастыруғ а бағ ытталғ ан.
Ескерту. 11-тармақ жаң а редакцияда – Қ Р Білім жә не ғ ылым министрінің 05. 05. 2020 № 182 (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) бұ йрығ ымен.
12. Қ азақ тілін/орыс тілін/ана тіліноқ ыту тілі ретінде ү йрету білім алушылардың тілдік дағ дыларын дамыту, мә тіннің ә ртү рлі тү рлерімен жә не типтерімен ө з бетінше жұ мыс істеуге машық тандыру ү шін ә деби мә тіндерді пайдалануғ а негізделген.
|
|
|
13. Екінші тілді (оқ ыту тіліне байланысты қ азақ тілі/орыс тілі) жә не ү шінші тілді (шетел тілі) оқ ыту тілді дең гейлеп мең геруге бағ дарланғ ан.
14. " Математика жә не информатика" білім беру саласының мазмұ ны " Математика", " Цифрлық сауаттылық " оқ у пә ндерінде іске асырылады.
Ескерту. 14-тармақ жаң а редакцияда – Қ Р Білім жә не ғ ылым министрінің 05. 05. 2020 № 182 (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) бұ йрығ ымен.
15. " Математика жә не информатика" білім беру саласының мазмұ ны білім алушыларда қ оршағ ан болмыстың алуан тү рлі объектілері мен қ ұ былыстарын сипаттау ү шін бастапқ ы математикалық білімді қ алыптастыруғ а; ауызша жә не жазбаша есептеу алгоритмдерін игеруге; есептер шығ арудың жалпы амалдарын, ө лшем жә не есептеу дағ дылары негізінде логикалық пайымдаулар тү зе білу машық тарын дамытуғ а; ақ параттық -коммуникациялық технологиялардың қ арапайым қ ұ ралдарын қ олдану дағ дыларын, ақ паратты іздеу, таң дау, жеткізу, объектілер мен процестерді жобалау, кестелермен, схемалармен, графикалармен жә не диаграммалармен жұ мыс істеуде ең қ арапайым ә дістерді қ олдану, интерпретациялау жә не деректерді беру машық тарын қ алыптастыруғ а бағ ытталғ ан.
16. " Жаратылыстану" білім беру саласының мазмұ ны " Жаратылыстану" оқ у пә нінде іске асырылады.
17. " Жаратылыстану" пә нінің мазмұ ны " Адам – Табиғ ат" жү йесі шең беріндегі ғ ылыми білімнің қ арапайым дең гейін қ амтамасыз етуі тиіс. Бұ л оқ у пә ні білім алушылардың табиғ атты тануғ а деген қ ызығ ушылығ ын, зерттеу дағ дыларын дамытуғ а, қ оршағ ан ортаны ғ ылыми тұ рғ ыдан тү сініп, кө ре білуді қ алыптастыруғ а бағ ытталғ ан. Пә ннің мазмұ ны " қ арапайымнан кү рделіге қ арай, таныстан таныс емеске қ арай" принципі бойынша қ ұ растырылғ ан. Жанды жә не жансыз табиғ аттың қ ұ былыстары мен процестерінің ө зара байланыстарының себебін ұ ғ ыну жә не тү сіну, қ оршағ ан ортаның кө птү рлілігі мен кү рделілігін саналы аң ғ ару білім алушылардың ой-ө рісін кең ейтеді. " Жаратылыстану" оқ у пә ні – білім берудің кейінгі дең гейлерінде дербес пә н ретінде оқ ылатын " Биология", " Физика", " География", " Химия" оқ у пә ндерін оқ ып-мең геруге жол бастайтын, сондай-ақ білімнің барлық салаларында маң ызды орын алатын зерттеу дағ дыларының іргетасын қ алайды.
|
|
|
18. " Адам жә не қ оғ ам" білім беру саласының мазмұ ны " Дү ниетану", " Ө зін-ө зі тану" оқ у пә ндерінде іске асырылады.
19. " Адам жә не қ оғ ам" білім беру саласы пә ндерінің мазмұ ны " Адам –Қ оғ ам" жү йесі шең берінде кіріспе білімді қ амтамасыз етуге бағ ытталғ ан. Пә ндердің мазмұ ны қ оғ амдық қ атынастардың ө ткені мен бү гінін, олардың ө зара байланысын, адамдардың отбасындағ ы, қ оғ амдағ ы ө зара қ арым-қ атынастарын танып-білуге; ө з Отаны ү шін мақ таныш сезімін қ алыптастыруғ а, отбасындағ ы, жергілікті, ө ң ірлік, ұ лттық жә не жаһ андық қ ауымдастық тағ ы ө з орнын ұ ғ уғ а; қ азақ стандық қ оғ амның қ ұ ндылық тары мен жалпыадамзаттық қ ұ ндылық тарды тү сінуге; ә р білім алушының ө зінің табиғ и қ абілеттері мен шығ армашылық ә леуетінің кө зін ашуына; ө з халқ ының жә не басқ а да халық тардың мә дениетіне деген қ ұ рмет сезімін дамытуғ а, ө з қ ылығ ы ү шін жеке басы жауапкершілігін ұ ғ ынуына, басқ а адамдардың сезімдерін тү сінуге жә не бірге бө лісуге, адам мен қ оршағ ан ортағ а деген ізгілік қ атынасын тә рбиелеуге бағ ытталғ ан.
20. " Технология жә не ө нер" білім беру саласының мазмұ ны " Музыка", " Кө ркем ең бек" жә не оқ у пә ндері арқ ылы беріледі.
|
|
|
21. " Технология жә не ө нер" білім беру саласы пә ндерінің мазмұ ны қ оршағ ан ортаны біртұ тас қ абылдауды қ алыптастыруғ а, оны визуалды ө нер мен музыка қ ұ ралдары арқ ылы тануғ а; бейнелеу ө нерінің, қ олө нер мен музыканың адам ө міріндегі рө лі туралы алғ ашқ ы тү сініктерді дамытуғ а, қ азақ тың ұ лттық сә ндік-қ олданбалы ө неріне, музыкалық салт-дә стү рі мен ә дет-ғ ұ рпына, ә лемдегі басқ а халық тардың ө неріне қ ұ рметпен қ арауғ а тә рбиелеуге; ө нердің алуан тү ріне адам ө мірінің кө рінісі ретінде адамгершілік-эстетикалық кө зқ арасын тә рбиелеуге, бастауыш мектеп білім алушыларының кө ркем жә не музыкалық -шығ армашылық дамуына бағ ытталғ ан.
22. " Дене шынық тыру" білім беру саласының мазмұ ны " Дене шынық тыру" оқ у пә нінде жү зеге асырылады.
23. " Дене шынық тыру" пә нінің мазмұ ны физикалық қ асиеттерді, жалпы дамыту жаттығ уларын ө з бетімен орындауғ а деген қ ызығ ушылық ты дамытуғ а; саламатты ө мір салты мә дениетін дарытуғ а; дене шынық тырудың адам ө міріндегі рө лі туралы тү сініктерді қ алыптастыруғ а, спорт, қ азақ тың ұ лттық спорт тү рлері туралы ақ паратты ө з бетімен таба білу жә не оны ө зінің денсаулығ ын нығ айту ү шін пайдалана білу дағ дыларын қ алыптастыруғ а; оқ у, ойын жә не жарыс қ ызметі жағ дайында қ ұ рбы-қ ұ рдастармен қ арым-қ атынас жасау мә дениетінің машық тарын қ алыптастыруғ а бағ ытталғ ан.
24. 1-4-сыныптарда " Ө мір қ ауіпсіздігінің негіздері" оқ у курсын міндетті мең геруқ амтамасыз етіледі. Оқ у курсының мазмұ нын 1-4-сыныптарда " Дү ниетану" оқ у пә нінің шең берінде: жылдық оқ у жү ктемесі 1-3-сыныптарда 6 сағ аттан, 4-сыныпта 10 сағ аттан бастауыш сынып мұ ғ алімдері іске асырады.
25. " Жолда жү ру ережелері" оқ у курсының мазмұ нын 1-4-сыныптарда ә рбір сыныпта 6 сағ аттан сынып сағ аттары есебінен жә не сабақ тан тыс уақ ытта сынып жетекшілері жылдық жұ мыс жоспарында тақ ырыптары мен мерзімін кө рсете отырып, іске асырады.
26. Білім беру ұ йымдары білім беру қ ызметін алынғ ан лицензияғ а сә йкес жү зеге асырады жә не оның қ олданыста болу уақ ытының барлық кезең інде Қ азақ стан Республикасы Білім жә не ғ ылым министрінің 2015 жылғ ы 17 маусымдағ ы № 391 бұ йрығ ымен (Нормативтік қ ұ қ ық тық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11716 болып тіркелген) бекітілген білім беру қ ызметіне қ ойылғ ан біліктілік талаптарын жә не оларғ а сә йкестікті растайтын қ ұ жаттар тізбесін сақ тайды.
|
|
|
