 |
Ж.Ахметов. Патологиялық анатомия
|
|
|
|
Ж. Ахметов. Патологиялық анатомия
17 бө лім. Жыныс агзаларының жә не сут бездерінің аурулары
наласуы да бү зылады (142-сурет). Бө ліктер шекарасы анық бол-майды. Бездердің қ уысы кең іп, ол жерге белокты шырышты зат-тар, тү скен эпителий жә не " «амилоидтың простаталық денешіктер" жиналып қ алады. Осы сырқ аттың етті-фиброзды турі ө те сирек кездеседі. Ол безде бірың ғ ай салалық бү лшық ет тіні, кейде дә не-кер тінінің ө сіп кетуімен сипатталады. Без консистенциясы қ атты болады. Осы тіндердің арасың да семген без элементтері кө рінеді. Простопатияның аралас турінде екі ү рдіс те қ атар жү реді.
ПРОСТАТА КАРЦИНОМАСЫ
Простата карциномасы ө кпе рагынан кейін екінші орында тү р. Оның ең жиі кездесетін кезі 75 жас, бү л жаста рак 50 жастағ ыларғ а қ арағ аң да 6-7 есе кө п.
Этиологиясы мен патогенезі. Простата карциномасы дамуы-ның негізгі себебі организмдегі гормондар тепе-тең дігінің бү зы-луы, ол аталық безі ә лі ө з функциясын (қ ызметін) жоғ алтпағ ан кісілерде кездеседі. Сондық тан аталық безді операция жасап алып тастау, эстерогендерді пайдалану, клиникалық емдеу тактикасы-ның бір бө лігі болып саналады. Простата карциномасының пайда болуында гендік бейімділіктің, этникалық ерекшеліктердің (мыса-лы, Америкада ә р 100 000 адамғ а шақ қ анда осы патология 3-4 қ ытайлық тарда жә не 50-60 европалық тарда бірінші рет табыла-ды), майлы тамақ пен тамақ танудың жә не т. б. маң ызы бар. Қ азіргі танда кейбір гормондардың (андрогендердің ) простатадағ ы эпителий тінінің кө беюіне (пролиферациясьгаа) тікелей эсер ететіндігі жә не рак жасушаларыньщ андрогендерге тә уелді рецепторлары бар екендігі анық талды.
|
|
|
Патологиялық анатомиясы. Простатаның тү йінді гиперплазия-сынан айырмашылығ ы рак бездің шеткі аймақ тарынан ө седі. Рак тү йіндері айналасындағ ы тіндерге қ арағ анда қ аттылау, ақ шыл-сү р, шекарасы анық емес. Микроскопта қ арағ анда негізінен ә ртү рлі дә режеде жетілген аденокарцинома ісігін кө реміз. Жогары жетілген аденокарцшоманы тү йінді гиперплазиядан ажырату қ иьш. Дегенмен де рак ө скен жердегі бездер тығ ыз орналасқ ан, бездердің кө лемі кіші, бір қ абатгы текше тә різді эпителимен қ апталғ ан, олардың яд-ролары ақ шыл немесе қ оң ыр, ірілеу, кейбіреуінде 1-2 ядрошық тар анық талады, ядрольщ-цитоплазмалық ара-қ атынас, ядролар. пай-дасьша шешілген (143-сурет). Ісік бездерінің жә не бір ерекшеліктері олардьщ айналасында кішірек бос аймақ пайда болады. Ол ісік жа-сушаларьшьщ фиксацияғ а ө зіне тә н физикальщ-химиялық реакци-ялармен жауап беруіне байланысты. Бірақ та, карцинома диагнозы
143-сурет. Қ уық асты безінің майдаацинарлы карциномасы
ісік жасушалары айналасына периневралдық, периваскулярлық қ уыстар арқ ылы ағ за капсуласына ө сіп кіргенде гана (инвазия) сө зсіз деп есептелінеді. Жетілмеген аденокарциномада қ атерлі ісік жасушалары стромағ а жайыла ө сіп кетеді, олардың арасында жасушалық атипизм ө те дамығ ан. Кей жерлерде ғ ана жетілмеген бездік қ ү ры-лымдар кө рінеді. Стромалық жасушалардың ө сіп кетуіне байланысты ісік консистенциясы қ атты. Простатада ө тпелі жасушалырак та кездеседі. Ісік лимфогендік жә не гематогендік метастаздар береді. Лимфогендік метастаздар аймақ тық тү йіндерде кө рінеді. Гематогендік метастаздар сү йектерде, ө кпеде табьшады.
|
|
|
Простата карциномасы ү шінші жә не тө ртінші кезең дерде ай-наласындағ ы тіндерге, қ уық қ алтасына, несепагарга, уретрағ а еніп оседі. Сондық тан несептің болініп шығ уы қ иындайды, инфекция-лар дамиды.
Асқ ыну турлерінің дамуы ү лкейген қ уық алды безінің несеп жолдарьш қ ысып тастауына байланысты. Несеп шығ уының қ иын-дауы қ уық тың қ алыптан тыс ү лғ аюын тудырып оның қ абырғ асы Ь2 см-ге дейін қ алындайды (қ алыпты жагдайда 0, 2 см). Бірте-бірте қ уық қ ызметі ә лсіреп қ уық қ а зә р жинала бастайды, жергілікті қ абынудың дамуына (цистит) жә не mac пайда болуына қ олайлы жағ дай туады. Қ абыну несеп жолымен жоғ ары қ арап ө ршіп пие-
Ж. Лхметов. Патолопшлық анатомия
17 болім. Жыныс агзаларының жә не сү т бездерінің аурулары
лит, пиелонефрит тіпті уросепсис дамиды. Сонымен қ атар, қ уық алды безінің ө зінде қ абыну {простатит), ірің цеу {абсцесс) қ ү былыста-ры да байқ алады.
|
|
|
