 |
Сурет 93. а Диафрагмаасты абсцесіне тиімді операциялық ену тәсілі.
|
|
|
|
Сурет 93. а Диафрагмаасты абсцесіне тиімді операциялық ену тә сілі.
а-11-12 - қ абырғ алар бойымен, оларды резекциялау; б-диафрагманы ашу, плевраны жоғ ары ығ ыстыру; в-ішастарын тө мен қ арай сылу; г-ірің дікті ашып санациялау.
Диафрагманы тіліп ашқ аннан кейін іш пердесін тө мен қ арай сылып барып ірің дікті ашып, санациялап дренаждайды. Операциядан кейінгі ем басқ а ірің діктерде, ірің ді интоксикацияларда жү ргізілетін емнен айырмашылығ ы жоқ.
ІШЕКАРАЛЫҚ АБСЦЕСС
Жедел ірің ді аппендицит, асқ азан, ішек перфорациясы, жайылғ ан перитониттің асқ ынуларында, ішек аралық тарында, негізгі қ абыну ошағ ының маң айында шектелген ірің діктер тү зіледі.
Клиникалық кө ріністері. Негізгі ауруынан сауығ ып келе жатқ ан науқ астың іші ауырып, дене қ ызуы кө теріліп, жү регі айнып қ ұ сады, іші кебеді, дә реті жү рмейді. Қ анның анализінде лейкоцитоз пайда болады. Пальпация кезінде іші ауырады, инфильтрат анық талуы мү мкін. Диагнозды нақ тылауда рентген, ультрадыбыстық зерттеулерді қ олданады.
Емі. Ішекаралық абсцесті бастапқ ыда консервативті емнен бастайды: антибиотикотерапия, тө сектік режим, диета, дезинтоксикациялық терапия. Ірің дік шектеліп шекарасы іштің алдың ғ ы қ абатына жақ ындап айқ ындалғ аннан кейін, абайлап ірің дікті тіліп ашады. Дұ рыс емделмеген жағ дайда ішекаралық абсцесс перитонит, ішек жыланкө здерімен асқ ынуы мү мкін. 94-суретте 
лапароскиялық операция кезінде анық талғ ан ішекаралық абсцесс.
|
|
|
Сурет 94. Лапароскиялық операция кезінде анық талғ ан ішекаралық абсцесс.
95-суретте іш қ уысында ірің діктердің жиі тү зілетін локализациялары кө рсетілген.
Сурет 95. Іш қ уысында ірің діктердің жиі тү зілетін локализациялары.
ДУГЛАС КЕҢ ІСТІГІНІҢ АБСЦЕСІ
Дуглас кең істігінің абсцесі жамбас қ уысында орналасқ ан мү шелердің ірің ді қ абынуында немесе жедел ірің ді аппендицитте, асқ азанның тесілген ойық жарасында инфицирленген экссудат тө мен ағ ып жамбас қ уысына тү зілгенде дамиды. Аталғ ан аурулар ішінде аппендициттен кейін жиі орын алады. Бұ л жағ дайды ә рбір хирург ү немі еске сақ тап, міндетті тү рде іш қ уысының жедел хирургиялық ауруларында тік ішекті, ә йелдерді қ осымша қ ынап арқ ылы зерттеп, жамбас қ уысында тү зілістердің бар жоқ тығ ын анық тауы қ ажет.
Диагноз қ ою. Бұ ласқ ынудаіштің тө менгі бө лігі қ атты ауырады, дене қ ызуы кө теріліп, лейкоцитоз орын алады. Саусақ пен ректалды, вагиналды зерттеуде кіші жамбас қ уысында қ атты ауыратын инфильтрат анық талады.
Емі. Инфильтрат толық шектеліп тік ішекке, қ ынап кү мбезіне жақ ындап жұ мсарғ анша, антибактериалды, дезинтоксикациялық, иммундық терапия жә не тік ішекке емдік шө птермен (ромашка) ыстық тау клизма, қ ынап қ уысын осы шө птермен жиі жуу сияқ ты комплексті консервативті ем жү ргізіледі. Ірің дік толық қ алыптасқ ан уақ ытта тік ішек не қ ынап арқ ылы жұ мсарғ ан жерінен пункция жасалады (96 (1, 2)-суреттер, ірің анық талса сол иненің бойымен абсцесс тілініп ашылып, қ уысын санациялап, 3 – 4 кү нге силикон тү тікше дренажы қ ойылады. Біртіндеп ірің ді қ уыс, тік ішектің 
жарасы жабылады.
|
|
|
Сурет 96. Жамбас астауының ірің діктерін пункциялау. 1- Ерлерде қ уық тікішек аралығ ындағ ы абсцесске тікішек арқ ылы пункция жасау; 2- ә йелдерде жатыр тікішек аралығ ындағ ы абсцесске тікішек немесе жатыр қ ынабы арқ ылы пункция жасау.
ПЕРИТОНИТ
Перитонит – қ ұ рсақ қ уысы ішастарының (серозды қ абаттары) жедел немесе созылмалы қ абынуы. Перитонит терминін 1906ж. Шпренгель енгізген.
Этиологиясы, инфекция тү су кө здері: қ оздырғ ыштарының 85 – 90% ірің діктер тудыратын микроорганизмдер болып табылады. В. Д. Федоров, Б. Д. Савчук мә ліметтері бойынша перитонит кезінде іш қ уысындағ ы экссудатты бактериологиялық зеттеуде ішек таяқ шасы 65, 2%, стафилококк 19, 1%, протей 8, 2%, спорасыз дамитын анаэробтар 2, 7, осы микробтар ассоциациясы 27% анық талғ ан. Кө п жағ дайларда қ урсақ қ уысындағ ы мү шелердің ірің ді қ абынуы (жедел аппендицит, жедел холецистит, ішек ө тімсіздігі, қ ысылғ ан жарық тар, асқ азан, ұ лтабардың тесілген ойық жаралары, жедел панкреатит, жедел гинекологиялық аурулар) немесе аталғ ан қ уысты мү шелердің зақ ымдалуы перитонитпен асқ ынады. Себебі анық талмағ ан перитониттер криптогенді деп аталады. Қ ұ рсақ қ уысына операциялар жасалғ анның ө зі жарақ ат болып есептеледі. Ауыр операциялар ұ зақ қ а созылғ андық тан, қ ұ рсақ қ уысындағ ы мү шелердің кебуі, қ ұ рғ ауы, температурасының тө мендеуі, қ олданылатын химиялық антисептиктердің іш пердесін тітіркендіруі асептикалық қ абыну тудырып, ас қ орыту жү йесіне кері ә серін тигізеді – іштің ауырсынуы, кебуі, жү рек айнып қ ұ суы болады. Перитонит ағ ымында қ оздырғ ыштарына байланысты ерекшеліктер байқ алады: Стрептококты перитонит кө бінесе шектелмейді, жайылмалы болып келеді, ірің і сұ йық, қ ұ рамында фибрин аз болады. Ішек таяқ шаларынан туындайтын қ абынуда тү зілетін ірің де фибрин мол болғ андық тан перитонит кө бінесе шектелген, ошақ талғ ан болып келеді. Осы себепке байланысты стрептококті перитониттен кейін науқ астардың ө лімі, ішек таяқ шасымен шақ ырылғ ан перитонитпен салыстырғ анда екі есе жоғ ары. Қ ұ рсақ қ уысының жедел хирургиялық ауруларының ішінде жедел аппендицит перитонитпен жиі асқ ынады, орташа есеппен перитониттің жартысынан кө бі (50 – 72%) жедел аппендициттің асқ ынғ ан тү рлерінен кейін дамиды. Ірің ді деструктивті қ абынулар асқ азан, ішектің қ абырғ аларының қ ан айналымын бұ зады - қ ан тамырларының тромбозы ішек некрозына ә келеді, ішек қ абырғ алары ыдырап жұ қ арады, ө тімділігі жоғ арылап немесе тесіліп (перфорация) перитонит дамиды (97-сурет, 141-бет).
|
|
|
|
|
|
