 |
Сурет 80. Іріңді артрит кезіндегі пункция.
|
|
|
|
Сурет 80. Ірің ді артрит кезіндегі пункция.
а) жамбас буынына; б) тізе буынына; в) балтыр - табан буынына; г) иық буынына.
Буын тазарғ анша кү нделікті санация жү ргізіледі. 2) буын иммобилизациясы; 3) физиотерапия (УЖЖ, ультракү лгін сә улесі, трипсинмен электрофорез); Қ абыну басылғ анда буынның функциясын қ алпына келтіру ү шін емдік гимнастика, массаж жасалады.
Жалпы ем - микробиологиялық, бактериологиялық зерттеу нә тижесіне сай антибиотиктер беру, иммундық терапия, қ ан, плазма, белоктық қ ан алмастырушы сұ йық тық тар қ ұ ю, дезинтоксикациялық терапия, ақ уызғ а, витаминдерге бай тағ амдармен тамақ тандыру. Осы атап ө ткен комплексті ем нә тижесіз болғ ан жағ дайда артротомия операциясы жасалады. Буынды тіліп ашып ірің нен, фибриннен толық тазартып, ұ зақ мерзімді, белсенді санация жү ргізу ү шін буын дренаждалады. 81-суретте жамбас буынына атротомия операциясынан кейінгі дренаждау, санациялау схемасы келтірілген.
Сурет 81. Атротомия операциясынан кейінгі дренаждау, ү здіксіз жуып санациялау.
а) буынғ а пункция арқ ылы микроирригатор енгізу;
б) буынды антисептиктермен ү здіксіз жуу.
Ірің ді артрит параартикулярлы флегмонамен асқ ынғ анда ірің дікті тіліп ашып, дренаждау, санациялау. Ірің ді артриттің алдын алу шараларғ а: буын жараларына дер кезінде мұ қ ият біріншілік хирургиялық тазарту жү ргізу, ортопедиялық операцияларда асептика заң дылық тарын бұ лжытпай орындау, буын айналасындағ ы тіндердің ірің ді процестерін дұ рыс емдеу.
|
|
|
Бурсит (bursitis) - буындардың синовиалды қ алталарының қ абынуы. Бұ л синовиалды қ алталар дә некер тіндерден тұ рады, ішкі қ абаттары эндотелиймен қ апталғ ан. Егер де синовиалды сұ йық тық ірің десе ірің ді бурсит дамиды (82-сурет).
Сурет 82. Бурсит.
Аурудың қ оздырғ ыштары ірің дікті тудыратын стафилококктар мен, стрептококктар. Сирек жағ дайда бурситті арнайы (жеке) микробтар – гонококк пневмококк, туберкулез, ішек таяқ шалары шақ ыруы мү мкін, онда қ абыну спецификалық бурсит деп аталады. Буын қ алталарына инфекция лимфа жолдарымен жақ ын ораласқ ан ірің ді ошақ тардан (тілме, флегмона, карбункул, фурункул, остеомиелит жә не т. б. ) тү седі. Ангина, грипп, ревматизм ауруларында инфекция синовиалды буын қ алталарына қ ан арқ ылы таралады. Ірің ді бурсит буын жарақ аттарында да кездеседі, жә не ірің дік жайылып флегмонамен, созылмалы жыланкө збен асқ ынады. Тізе, иық, шынтақ буындарында ірің ді бурсит жиі дамиды.
Клиникалық кө ріністері. Буын қ алталарының проекциясында домаланып келген кө лемді ісік байқ алады, пальпация кезінде аурсыну, жергілікті температура кө теріліп, ісінген жерде флюктуация анық талады. Кейде қ олмен аяқ тың қ имылы аздап шектеледі. Науқ астың жалпы жағ дайы ауырлап, дене қ ызуы 38 – 38, 5º дейін кө теріледі, қ ан анализінде лейкоциттер ө седі.
Диагноз клиникалық кө ріністеріне, анамнезіне сү йене отырып, буынның қ абынғ ан синовиалды сумкасына пункция жасау, алынғ ан экссудатты лабараториялық зерттеу арқ ылы қ ойылады. Ірің ді бурситтің ірің ді артриттен айырмашылығ ы: бурситте буынның қ имылы толық сақ талады.
|
|
|
Емі. Қ абынудың бастапқ ы кезең інде пункция жасап, экссудатты сорып алып, антибиотиктер енгізу, қ абынғ ан жердің қ имылын шектеу. Консервативті ем нә тижесіз болғ ан жағ дайда ә р тү рлі операциялар қ олданады: а) буын қ алтасын тіліп ашып, ірің нен тазартып, ары қ арай ірің ді жараны емдейді; б) буынның синовиалды қ алтасын ашпай, жергілікті жансыздандырумен қ алтаның бү йірінен тіліп, оны сылып алып тастап, жараны ашық емдеу немесе жарағ а антибиотик сеуіп тігіс салу; в) қ алтаны тіліп ашып, санациялап, қ уысына 5% карбол қ ышқ ылын немесе йод ерітіндісін енгізу.
IX тарау. Серозды қ уыстар жә не олардың ішінде
орналасқ ан мү шелердің ірің ді қ абынуы.
Ірің ді аппендицит.
Соқ ыр ішектің қ ұ рт тә різді ө сіндісінің ірің ді қ абынуы аппендициттің аса ауыр тү рлеріне жатады. Диагноз қ ою қ иынғ а соғ ып, қ ателескен жағ дайларда ә ртү рлі асқ ынулар орын алады. Жедел аппендицит хирургиялық аурулар арасында 30% қ ұ рап бірінші орын алады. Ю. Ю. Джаналидзе келтірілген статистика бойынша аппендициттің ірің ді тү рлері 67% кездеседі. Кө бінесе 20 – 35 жастағ ы адамдар ауырады. Аппендициттің ірің ді тү рлеріне: флегмонозды, гангренозды, аппендикулярлы инфильтрат, абсцестер жатады. 83-суретте гангренозды-перфоративті жә не флегмонозды тү рлері кө рсетілген.
|
|
|
