 |
442-тапсырма. Сөздерді пайдаланып, олармен сөйлемдер құрастырыңыздар.
|
|
|
|
442-тапсырма. Сө здерді пайдаланып, олармен сө йлемдер қ ұ растырың ыздар.
меншік – игіліктер меншік – қ ұ қ ық
меншік – зат меншік – субъект
443-тапсырма. Тө мендегі сұ рақ тарғ а жауап берің іздер.
1. Меншік сө зін қ алай тү сінесіздер? 2. Меншік пен зат тү сініктері туралы айтып берің із. 3. Затты жеке пайдаланасыз, меншік туралы сұ рақ туындайды ма? 4. Меншік нені сипаттайды? 5. Меншіктің субъектін кімдер немесе нелер қ ұ райды?
444-тапсырма. Жақ шаны ашың ыздар.
1. Меншік экономикалық (отношение). 2. Меншік - ө те кү рделі жә не (многосторонний) қ ү рылым, «сегіз кырлы, бір сырлы» (явление). 3. Тарихқ а меншіктің екі формасы мә лім: (общее) жә не жеке меншік. 4. Жекешелендіру дегеніміз меншіктің алмасуы, ауысуы, (оборот) емес, ол (народное владение) жеке меншік етіп қ айта қ ұ ру болады. 5. Национализациялау – керісінше процесс, яғ ни, жеке меншіктің қ оғ амғ а (превращение) айналуы, форманың ауысуы болып табылады.
445-тапсырма. Тө мендегі бақ ылау сұ рақ тарымен ө здік жұ мыстарын дайындаң ыздар.
Бақ ылау сұ рақ тары:
1. Меншік дегеніміз қ андай қ атынастар?
2. Меншік қ ай заманда қ алыптаса бастағ ан?
3. Меншік қ андай қ ұ былыс?
4. Меншіктің қ анша жә не қ андай формасы мә лім?
5. Жекешелендіру дегеніміз не?
446-тапсырма. Мә тінді мұ қ ият оқ ып, мазмұ ндаң ыздар.
447-тапсырма. Мә тіннің мазмұ нын ө здерің із білетін мә ліметтермен толық тырың ыздар.
Меншік жә не иемдену заң дары
|
|
|
Меншік қ атынастарын дұ рыс тү сіну ү шін оны иемдену қ атынастарымен салыстыру қ ажет. Иемдену затты мең геріп алудың нақ ты қ оғ амдық ә дісі. Меншік пен иемдену жеке ұ ғ ымдар жә не олардың экономикалық қ атынастар жү йесінде ө здерінің жеке орындары болады. Иемдену – кө пдә режелі кү рделі ә леуметтік-экономикалық процесс.
Иемденудің ең бастапқ ы кезең ін, қ оғ амның мақ саттарымен жә не оның ынталарымен байланыста болатын ө ндіріс қ ұ райды. Халық тың ә р тү рлі ә леуметтік топтары ү шін, ең бек ө німдерін иемдену жә не табыс алу, осы жү йенің жекеленген жү йелері арқ ылы, иемденудің нақ ты формалары арқ ылы орындалады: аң шылық, балық аулау, ө ң діріс, айырбас жә не бө лу арқ ылы. Ал табыстың ө зі ө нім, жалақ ы, зейнетақ ы, пайда т. б. тү рін алады.
448-тапсырма. Сө з жә не сө з тіркестерінің балама мағ ынасын тү сіндірің іздер.
Меншік қ атынастары, иемдену қ атынастары, салыстыру, иемдену, зат, қ оғ амдық ә діс, кө п дә режелі, кү рделі, ә леуметтік-экономикалық процесс кезең і, қ оғ амның мақ саттары, ынта, байланыста болу, ең бек ө німдерін иемдену, табыс алу, жү йе.
449-тапсырма. Сұ рақ тарғ а жауап берің іздер.
1. Меншік қ атынастары мен иемдену қ атынастарын не ү шін салыстыру қ ажет? 2. Иемдену деген қ андай ә діс? 3. Меншік пен иемдену бір ұ ғ ым ба? 4. Иемдену қ андай процесс? 5. Иемденудің ең бастапқ ы кезең ін не қ ұ райды? 6. 
Иемденудің ә дісі жә не оның формаларын атаң ыздар.
450-тапсырма. Жақ шаны ашың ыздар.
Нарық тың субъектері тауарлардың (владелец, обладатель) болады. 2. Иемдену шарттары (меняются). 3. Иемденудің (способ) жә не оның формалары болады.
|
|
|
451-тапсырма. Берілген сұ рақ тарғ а жазбаша жауап дайындаң ыздар.
1. Тауар айналымы иемденудің қ ай ә дісі болып табылады?
2. Ірі қ оғ амдық ө ндірісте иемдену қ алай жү реді? Олардың формасы
бірдей ме, ә лде жоқ па?
3. Тауар айналымы заң дарында сә йкес ө німді жасағ ан жұ мыскердің тауар
нарығ ында болуы міндетті ме?
4. Тауарлардың меншік иесі кімдер болады?
452-тапсырма. Мә тінді мұ қ ият оқ ып, оғ ан рө лге бө ліп жауап берің іздер.
453-тапсырма. Реформалауды қ алай тү сінесіздер? Бір-бірің ізбен ой бө лісің іздер.
Экономиканы реформалау жә не ондағ ы меншіктің орны
Реформалау дегеніміз экономикалық жү йе ү лгісінің бір тү рінен басқ асына ө ту болып табылады. Бұ л процесс ү стемдік ететін меншік формасының ө згеруі қ алай да қ ажет деп тілемейді. XX ғ. басына қ арай нарық механизмдеріне негізделетін жә не еркін нарық пен реттелетін экономикалық ү лгі ө зін ө зі жоюғ а мә жбү р болды. Еркін нарық механизмінің орнына реттелген нарық механизмі келді. Экономиканы мемлекеттік реттеу бірінші дү ниежү зілік соғ ыс кезінде пайда болды. Соғ ыс біткен соң одан бас тарту бұ рын болмағ ан экономикалық дағ дарысқ а ә келіп соқ ты (1929-1933 жж). Кейнс жә не оның мектебі осы жағ дайды дұ рыс тү сініп, экономиканы реформалау қ ажеттігін ұ сынды. АҚ Ш-ғ ы Рузвельттің курсы практика жү зінде олардың қ орытындыларының дұ рыстығ ын дә лелдеді.
454-тапсырма. Терминдермен сө з тіркестерін қ ұ растырың ыздар.
Меншік, экономика, бағ ыт, ө згеру, жү ргізілу, кедергі, ету, сипат, икемділік, ә кімшілік, орнау, жеке, негіз, бұ йрық, ү лес қ осу, мерзім, экономикалық, саяси, шешім, ү стемдік.
455-тапсырма. Сұ рақ тарғ а жауап берің іздер.
1. Реформалаудегеніміз не? 2. XX ғ. басына қ арай еркін нарық механизмінің орнына қ андай механизм келді? 3. Экономиканы мемлекеттік реттеу қ ашан пайда болды? Одан бас тарту неге ә келіп соқ ты? Ол қ ашан болды? 4. Кім экономиканы реформалау қ ажеттігін ұ сынды? 5. КСРО-да қ ашан ә кімшілік экономика орнады? 6. Қ андай меншік жағ дайында? 7. Бұ йрық экономикасы осы жылдары қ ай елде орнады? Кейін осы жағ дай қ ай елде қ айталанды?
|
|
|
|
|
|
