 |
Ж.Ахметов. Патологиялық анатомия
|
|
|
|
Терідегі ө згерістердің ішінде Капоши саркомасы ерекше орыналады. Теріде қ оң ыр-кү лгін, кө кшіл-қ ызыл тү стегі дақ тар, тү йіншілер жө не тү йіндер кө рінеді, кейде олардың тіні некрозда-нып жаралар пайда болады. Осындай тү йіндер ішкі ағ заларда да (мысалы, ішекте) табылады. Бү л сырқ аттың алғ ашқ ы кезең інде қ абыну - гранулематоз - қ ү былыстары басым болса, кейін қ ан тамырларында жө не ү ршық тә різді жасушаларда саркомағ а тө н ө згерістер дамиды. Сонымен қ атар теріде ауыр ө тетін дерматит-тер, белдемелі теміреткі, пиодермия кө рінеді.
Кә здегі ө згерістер ЖИТС-пен ауырғ ан кісілердің 75? %-да кездеседі. жә не кө здің барлық морфологиялық қ ү рылымдарының қ абынуымен сипатталды, кейде бү л ө згерістер осы сырқ аттың ал-ғ ашқ ы белгілерінің бірі болуы мү мкін. Бү л жердегі қ абынуды негізінен оппортунистік инфекциялар қ оздырады. Оларғ а: цито-мегаловирустық ретинит, герпес вирустары қ оздыратын кератит, кератоувеит. Ретинит, конъюнктивит, туберкулез, токсопалзмоз қ оздыратын хориоидит жә не т. б. жатады.
Басқ а ағ залардан журекте миокардит, эндокардит, перикардит, кардиомиопатиялар, буйректерде нефро- жэне тубулопатия-
лар, бү лшық еттерде полимиозит жө не тағ ы басқ а ө згерістер дамиды.
Қ ысқ аша айтқ анда, ЖИТС-те барлық ағ залар патологиясы дамиды. Бү л ө згерістердің негізінде иммундық жү йенің ө лсіреуі, осығ ан байланысты екіншілік инфекциялардың ө ріс алуы немесе ісік процестері жатады. Науқ ас ө ліміне аурудың жоғ арыда айтылғ -ан асқ ыну тү рлеріне себеп болады.
|
|
|
ШЕШЕК
Шын шешек (variola vera) - ө те жү қ палы, шырышты қ абық тар-да, теріде ө зіне тө н ө згерістердің пайда болуымен сипатталатъш, клиникада ауыр белгілермен ө тетін сырқ ат.
Қ азіргі кезде шешек инфекцияльщ сырқ ат тү рінде бү гіндей жой-ылғ ан, бірақ оны бактериологиялық қ ару ретінде қ олдану қ аупі бар.
Этиологиясы. Шешек қ оздырушысы ДНҚ -вирус болып сана-лады. Осы вирустардың қ арапайым денешіктері (колониясы) шешек бө ртпелерінің ішінде майда, кө лденең і 0, 2-0, 25 мкм, домалақ, кокк микробтары тө різді кө рінеді, оларды Пашен-Морозов денешіктері деп атайды. Ал эпителий жасушаларының цитоплаз-масында, сол жерге топталып қ алғ ан вирустар ә серіне денатура-цияғ а ү шырағ ан майда ошақ тар, Гуарнъери денешіктері табылады. Шешек ауа-тамшы жолымен немесе аурудың киімдері, тө сек орны арқ ылы жү ғ ады. Науқ ас адам 40 кү нге дейін инфекция кө зі бола алады. Ө те сирек жағ дайларда вирус бала жолдасы арқ ылы анадан балағ а ө туі мү мкін.
Патогенезі. Вирус тыныс ағ залары арқ ылы организмге кіріп, эпителий жасушаларында кө бейіп, қ анғ а ө теді (виремия). Кейін вирус тері эпителиінде ө зіне тә н морфологиялық ө згерістерді ту-ғ ызады. Терідегі бө ртпелер ірің деп аурудың ыстығ ы кө теріледі.
Патологиялық анатомиясы. Шешек терідегі ө зіне тә н ө згерістермен ерекшеленеді. Ол ү ш клиникалық -морфологиялық тү рде ө теді: шын шешек, " қ ара" шешек жэне вариолоид. Шын шешек теріде папулалы-пустулалы бө ртпелердің пайда болуымен сипатталады. Бө ртпелер бетте, бастың шаш ө скен бө лігінде, мой-ында, кө кіректе, қ ол-аяқ тарда кө бірек кездеседі (174, 175-сурет-тер). Бү л ү рдіс тері қ ан тамырларының қ анғ а толып, тамырлар айналасына қ абыну сің белерінің шығ уынан басталады. Вирустар эпидермистің мальпигий қ абатындағ ы жасушаларда кө бейіп, оларды гидропиялық дистрофияғ а соқ тырады. Сү йық тық тың жасуша ішінде жиналуы нә тижесінде баллонды дистрофия кө рінісі дамиды. Жиналғ ан сү йьЕқ тьпс, ү стіндегі эпидермисті кө теріп жылтыр-сү р тү стегі бө ртпелер (папулалар) пайда болады. Папулалар ішіндегі
|
|
|
Ж. Ахметов. Патологиялық анатомия
20 бө лім. Жуқ палы аурулар
|
|
|
