 |
Сурет 23. Оң қол ұшының шошқа тілмесі.
|
|
|
|
Сурет 23. Оң қ ол ұ шының шошқ а тілмесі.
Ауру кө бінесе инфекцияғ а ұ шырағ ан мал еті, шикі балық пен жұ мыс істейтін адамдардың қ ол, аяқ саусақ тарында кездеседі. Саусақ тар ісініп, тері ішінде серозды қ абыну жү реді. Лимфангиит белгілері пайда болады. Инкубациялық кезең 3-7 кү нге созылады. Ауру сирек кездесетіндіктен, кө бінесе диагноз қ ате қ ойылып (тілме, панариций, дерматит, лимфангиит), тиісті ем жү ргізілмейді. Қ абыну кө бінесе саусақ тың сыртынан басталады, ол арада шекарасы айқ ын, ауырсынатын, қ ышитын, біраз ісінген қ ызыл дақ пайда болады. Ауру 2-3 апта арасында жазылады: қ абыну белгілері қ айтады. Асқ ынғ ан жағ дайларда басқ а саусақ тарғ а, алақ ан сыртына, саусақ буындарына тарап артрит, лимфангиит, лимфаденит орын алады. Науқ астың жалпы жағ дайы аса ауырламайды. Емі – саусақ тың қ имылын шектеу, бұ лшық етке антибиотиктер енгізу, ультракү лгін сә улесімен қ ыздыру, саусақ қ а футлярлы пенициллин - новокаин блокадасын жасау. Ем дұ рыс жү ргізілмесе, сырқ ат созылмалы, қ айталамалы тү ріне ауысады. Жалпы бұ л аурудың алдын алу ү шін мал етін, балық ө ндіретін мекемелерде санитарлы гигиеналық жағ дайларды жақ сарту, қ ол жарақ аттарынан сақ тану қ ажет.
III тарау. Дә некер тін аралығ ындағ ы майлы клетчаткалардың
ірің ді қ абынулары.
Мойын тіндері аралығ ындағ ы терең флегмоналардың пайда болуы, таралуы мойынның анатомиялық ерекшеліктеріне байланысты: Мойындағ ы ө те жақ сы дамығ ан лимфа тамырлары жә не мойынның фасциялары аралығ ында майлы клетчаткалар, кө птеген лимфа тү йіндері ірің ді процестердің дамуына, таралуына қ олайлы орта болып табылады. Мойынғ а ірің ді процестер кө бінесе бас, қ ұ лақ, бет, ерін, ауыз, мұ рын қ уысы, тамақ тағ ы қ абыну ошақ тарынан тарайды, немесе тікелей ө ң еш, трахея жарақ аттарында, септикопиемияда пайда болады. Кө бінесе ірің діктер мойынның алдың ғ ы бетімен, оң жә не сол жақ тарында орналасады.
|
|
|
Мойынның терең орналасқ ан абсцестері 24-суретте кө рсетілген. Этиологиясы. Стафилококк, стрептококк, энтерококк, спорасыз дамитын анаэробтар.
Сурет 24. Мойын ірің діктерінің жиі кездесетін локализациясы.
1 - жұ тқ ыншақ тың артындағ ы абсцесс; 2 - жұ лынның қ атты қ абатының сыртындағ ы абсцесс; 3 - мойын омыртқ асының остеомиелитінен туындағ ан абсцесс; 4 - ө ң еш пен трахея аралығ ындағ ы абсцесс; 5 - тө с алды абсцесі; 6 - тө с ү стіндегі апоневроз аралығ ы абсцесі; 7 - трахеяның висцералды қ абатының алдың ғ ы абсцесі; 8 - ө ң еш артында орналасқ ан абсцесс.
Клиникалық кө ріністері: Ірің діктер беткейлі орналасса қ абыну белгілері (ісіну, қ ызару, қ атты ауырсыну) кө бінесе лимфа бездері шоғ ырланғ ан жақ, иек астында жә не m. Sternocleidomastoideus бұ лшық еттердің бойында айқ ын болады. Жақ астында терең орналасқ ан қ абынуларда, науқ астардың жалпы жағ дайы ауырлап, дене қ ызуы кө теріліп, тамақ шайнағ анда, жұ тынғ анда қ атты ауырады, аузы сілекейге толып, жақ бұ лшық еттері қ арысып, тынысы тарылады. Мойын тамырларының бойындағ ы ірің діктерде науқ астар бастарын бұ ра алмайды жә не бастарын аурғ ан жақ қ а қ исайтып ұ стайды (спастикалық қ исық мойын), бұ л ірің діктер бұ ғ ана, қ олтық астына таралуы мү мкін.
|
|
|
Емі - хирургиялық ірің ді процестерді емдеу ережелеріне сә йкес, анатомиялық ерекшеліктеріне байланысты жү ргізіледі. 25-суретте ірің діктердің орналасуына байланысты оларды тіліп ашу орындары кө рсетілген.
Сурет 25. Мойын ірің діктерін тіліп, ашу орындары.
1-иек асты флегмонасын тіліп ашу; 2-жақ асты флегмонаны; 3-жұ тқ ыншақ маң ындағ ы флегмонаны; 4, 5-тамырлар бойының флегмонасын; 6-Кюнтер ә дісімен тілу; 7-де Кервен бойынша тілу; 8-мойынның бү йірлік ү шбұ рышының флегмонасы; 9- трахеяалды флегмонасы жә не ірң ді струмитті; 10-тө с ү стілік, апоневроз аралық флегмонаны тіліп ашу.
26-суретте ашылғ ан ірің діктерді дренаждау кө рсетілген.
|
|
|
