 |
Тромбоцит агрегациясын төмендететін дәрілер. 1 страница
|
|
|
|
Mия тамыры (Лакричн тамыры, Глицерам, кеуде элексирі жә не т. б. ) - мия тамырынан жасалғ ан дә рілері ө кпе қ абыну ауруларына қ арсы, қ ақ ырық шығ аруғ а жә не асқ азанның жарасына тез жазуғ а ық пал етеді.
Глицерам (Glycyrramum) мия тамырынан алынғ ан глицирриздық қ ышқ ыл. Бұ л дә рі бү йрек ү сті безінің гликокортикоидтық гормонын белсендіреді, сол арқ ылы қ абынуғ а қ арсы ә серіне жә не ө кпеден қ ақ ырық ты шығ аруғ а ық палын тигізеді.
Бұ лардың мө лшері: 50 мг кептірген сығ ыны ас алдында 1-2 тү ймедақ тан 2-4 рет кү ніне беріледі.
Rp.: Extracti Glycyrrhizae sicci 0, 05
D. t. d. № 50 in tab.
S. 1-2 тү ймедақ тан кү ніне 3-4 рет.
#
Aнис жемісі (анис майы, мү сә тір-анистік тамшы). Анис жемісінен жасалғ ан дә рілер қ ақ ырық ты шығ арады жә не ішті босатады. Ішті босататын шай 1 ас қ асық тан кү ніне 3 рет, қ ақ ырық ты шығ аратын – мү сә тір -анистік тамшысы – 10-15 тамшыдан (балаларғ а 3-4 тамшыдан) кү ніне 2-3 рет жә не анис майы – 2-3 тамшыдан кү ніне 4-5 рет беріледі.
Rp.: Liquor ammonii anisatus 100 ml
D. S. 10-15 тамшыдан кү ніне 2-3 рет.
#
Hатрий бензоаты – басқ а қ ақ ырық ты шығ аратын дә рілермен бірге тыныс алу жолдарының қ абынулары кезінде (бронхит т. б. созылмалы ауруларында) қ олданылады.
6. 3. 2. Жергілікті қ ақ ырық ты сұ йылтатын (муколитикалық ) дә рілер.
Кристаллдық трипсин (ұ нтақ тү рінде ампула мен флаконда мө лшері 0, 005 жә не 0, 01 г-нан егуге жә не бү рку (ингаляция) ретінде пайданылады; Дальцекс -трипсин жә не Пакс – трипсин ірің ді жарағ а арналғ ан сальфетка тү рінде жапсыруғ а) - ірі малдың ұ йқ ы безінен алынғ ан белсенді ферменттік дә рі. Трипсиннің ө ліеттенген тінді ыдыратулық ә серіне байланысты баттасып қ алғ ан қ ақ ырық тың сұ йылуына ә келеді.
|
|
|
Бұ л дә ріні деммен қ абылдау ретінде пайдалынады. Ол ү шін 5-10 мг дә ріні 2-3 мл натрий хлоридінің изотоникалық ерітіндісіне қ осып ингалятормен немесе эндотрахеалық зондпен беріледі.
Rp.: Trypcini cristallisati 0, 01
D. t. d. № 6 in amp.
S. 2-3 мл-ден ингаляция ретінде.
#
Рибонуклеоза – ферменті дә рі ірі малдың ұ йқ ы безінен алынғ ан, РНҚ деполимеризация арқ ылы моно- жә не олигонуклеотидтерге дейін бұ зады, сондық тан бұ л ірің ді, қ ою жә не жабысқ ақ - баттасты қ ақ ырық ты сұ йылтып, одан ә рі қ абыну ү рдістерін де тоқ татады.
Бұ л дә рінің бір жақ сы қ асиеті РНҚ -ы бар вирустардың кө беюін тоқ татады. Негізі трипсинге ұ қ сас болғ андық тан, сол дә рі сияқ ты пайдаланып отырылады.
Бұ ның мө лшері 0, 01; 0, 025 жә не 0, 05 г-нан жергілікті ұ нтақ тү рінде, аэрозоль жә не егу тү рінде де қ олданады.
Rp.: Ribonucleasae 0, 01
D. t. d. № 6 in amp.
S. Ингаляция ретінде 5-10 мл.
#
Aцетилцистеин (Бронхолитин, Мукосольвин, Мукобене, Мукомист, Туссиком жә не т. б. ). Бұ л дә рі цистеин амин қ ышқ ылының туындысы – муколитикалық тиімді зат, қ ақ ырық тың сұ йылтуғ а жә не шығ аруғ а ә серін тигізеді.
Ацетилцестеин жергілікті қ абыну жү рістеріне ық палы кү шті. Сондық тан бұ л созылмалы ірің ді жұ қ па ауруларғ а жә не жұ қ палы-аллергиялық, бактериялық ірің мен асқ ынғ ан ауруларғ а да қ олданып отырылады.
|
|
|
Бұ ны деммен қ абылдауғ а болады, онда оны 2-5 мл 20% ерітіндісін кү ніне 3-4 рет беріп отырады, кейде кең ірдектің ішіне зондпен 1 мл-ден 10% ерітіндісін сағ ат сайын созып береді, ал бұ лшық етке егу ретінде 10% ерітіндісін кү ніне 2-3 реттен.
Rp.: Sol. Acetylcysteini 10%-2 ml
D. t. d. № 10 in amp.
S. 2 мл-ден кү ніне 3 рет кү ніне 4-5 (2 жас балаларғ а).
#
Бромгексин (Бисольвон, Бронхотил, Муковин, Паксиразол, Сольвин, Флегамин жә не т. б. ) тү ймедақ жә не драже тү рінде мө лшері 4 жә не 8 мг-нан; сиропы жә не тамшысы 0, 8% жә не 0, 16% ерітіндісі 50 мл-ден 250 мл-ге дейін; 0, 2% - 2 мл ампуласы бар.
Бұ л дә рінің муколитикалық жә не қ ақ ырық айдайтын ә сері бар. Бұ ның тағ ы бір қ асиеті жергілікті сурфактанттың белсенділігін ө ндіріп отырады жә не аздап болса да жө телді басады.
Сондық тан бұ ны қ ақ ырық шығ ару ретінде жедел жә не созылмалы бронхит кезінде, асқ ынғ ан бронхоэктазада, жұ қ палы-аллергиялық демікпеде, туберкулездің жең іл тү рінде, жедел жә не созылмалы пневмонияда қ олданылады.
Бромгексинді кө бірек қ олданғ анда аллергиялық жә не диспепсиялық бұ зылыстар байқ алуы мү мкін.
Бұ ны жү кті ә йелдерге жә не бала емізіп жү ргенде қ олданбайды.
Rp.: Sir. Bromhexini 0, 08% -250 ml
D. S. 2-3 шай қ асық пен кү ніне 3-4 рет.
#
Aмброксол (Амбробене, Амброгексал, Амбролан, Лазолван, Ласольван, Мукосольван, Халиксол, Фервекс от кашля т. б. ). Бұ л дә рі бромгексинге ө те ұ қ сас келеді, ал айырмашылығ ы шала туылғ ан баланың жә не олардың тыныс алу жетіспеушілінде жергілікті сурфактантты жақ сы белсендіріп отырады.
|
|
|
Бұ ны балаларғ а 5 мл (15 мг) келесі мө лшерлерді жасына қ арап: 2 жасқ а дейін 2, 5 мл кү ніне 2 рет; 2 ден 5 жасқ а дейін – 2, 5 мл кү ніне 3 рет; 5 жастан бастап – 5 мл кү ніне 2-3 рет. Ингаляция ретінде 5 жасқ а дейін 2 мл кү ніне 1-2 рет, ал 5 жастан ә рі 2-3 мл кү ніне 1-2 рет тыныс жолымен беріліп отырылады.
Rp.: Sol. Ambroxoli 0, 75% - 100 мл
D. S. 2-3 мл бү ркуге кү ніне 2 рет.
#
6. 4. Демікпеде қ олданылатын дә рілер.
Демікпеге (тұ ншығ у бара-бара ұ стамалы ауруғ а айналады, сондық тан жедел кө мек керек) қ олданылатын дә рілер ү ш топқ а болінеді.
6. 4. 1. b - адренорецепторларының белсенділігін арттыратын дә рілер.
Изадрин, адреналин жә не эфедрин. Ең тікелей кең ірдекке ә сер ететін дә рі изадрин болып табылады. Ол кең ірдек тамырының қ ысылуын жою ү шін ингаляция ретінде қ олданылады. Жү рек соғ уын жиілетіп, кү шейтеді, артериялық қ ысым ө згертпейді.
Изадрин кө бінесе созылмалы демікпеге, бронхиттерде жә не бронхоскопия жасағ анда қ олданылады.
Кең ірдек тарамының қ ысылуына қ арсы адреналин де қ олданылады. Оның ә сері тез ә рі қ ысқ а. Ал эфедриннің ә сері ұ зақ болғ анымен кү ші адреналиннен тө мен.
Қ олдану кезінде жанамалы ә серлері: ауыздың қ ұ рғ ауы, дененің дірілдеуі, жү рек фибрилляциясы болуы мү мкін.
Бұ л топқ а тағ ы да басқ а дә рілер: орципреналин, фенотерол, салбутамол жатады.
Изадринге қ арағ анда бұ лар ұ зақ уақ ытқ а ә сер етеді.
Осы топқ а жататын дә рілердің ә сер ету механизміне келсек, бұ лар кең ірдек тарамының b2–адренорецепторларын белсендіріп, жасуша ішіндегі ц-АМФ-ты кө бейтіп, тегіс бұ лшық еті қ имылының қ ысымын тө мендетеді. Сонымен қ атар ү лкен жасушалардан гистаминнің шығ уын тежейді.
|
|
|
6. 4. 2. М–холинді бө гегіштерге атропин, метацин, платифиллин жә не т. б. дә рілер жатады.
Бұ лардың ә серлік механизмі М-холинергиялық жү йке жү йесін тежеуімен байланысты. Бұ л кезде ц-АМФ азайып, содан соң М-холинергиялық ұ шынан шығ атын серпін тоқ тайды.
6. 4. 3. Салалы бұ лшық етке ә сер ететін спазмолитиктерге эуфиллинжә не т. б. дә рілер жатады.
Эуфиллин фосфодиэстеразаны басады, ц-АТФ-ты кө бейтеді. Талшық ішіндегі калий йоны азайып, кең ірдек тарамының салалы бұ лшық еті босайды. Кіші шең бердің қ ан қ ысымын тө мендетіп, жү ректің, бү йректің, мидың қ ан айналысын жақ сартады. Орталық жү йке жү йесін қ оздырады. Шамалы зә р айдайтын қ асиеті бар.
6. 5. Ө кпе ісінуінде қ олданылатын дә рілер.
Жү рек-тамыр жү йесінің, бү йрек, ми ауруларда, ә ртү рлі жұ қ палы ауруларда, химиялық заттармен ө кпе зақ ымданғ анда пайда болатын ө кпе ісінуінде емдеу ү шін қ олданылатын дә рілер бірнеше топқ а бө лінеді.
6. 5. 1. Опиоидтық анальгетиктер.
М орфин, фентанил, таламонал. Бұ лар шеткі қ ан тамырларын кең ейтіп, гемодинамиканы кү шейтеді.
6. 5. 2. Ганглиоблокаторлар (тежегіштер).
Гигроний, пентамин, бензогексоний жә не т. б. ганглиотежегіштер ә серінен ірі тамырлар кең іп, ө кпе ісінуі басылады.
6. 5. 3. Қ ан тамырларын кең ейтетін дә рілер.
Натрий нитропруссиді, эуфиллин жә не т. б. миотроптық спазмолитиктер тамырдың салалы бұ лшық еттерін босатады, содан кейін тамырлар кең ейеді.
6. 5. 4. a - адренотежегіштердың беленсенділігін арттыратын дә рілер.
Фентоламин жә не одан да басқ а дә рілер аминазин, дипразин жатады. Бұ лар артериялық қ ысымды тө мендетіп, жалпы гемодинамиканы қ алыптастырады. Жү ректің қ ызметі жоғ арылап, кіші шең бердегі қ ысым тө мендейді. Ө кпедегі ісінуді басады. Ө кпе тамырларынан сұ йық тық шығ уы тө мендеп, сің ірілу кө бейеді.
Егер артериялық қ ысым қ алыпты жағ дайда болса, ө кпе ісінуін азайту ү шін осмостық зә р айдайтын дә рілерді қ олданады.
6. 5. 5. Дегидратация жасайтын дә рілер.
Маннит, мочевина – осмостық зә р айдайтын дә рілер. Бұ лар денедегі артық сұ йық тық ты қ ан-тамыр арқ ылы сыртқ а шығ арады. Басқ а тез зә р айдайтын дә рілер – фуросемид, этакрин қ ышқ ылы қ ан айналымының кө лемін тө мендетеді.
|
|
|
6. 6. 6. Тыныс алу жолын кө біктен ашатын дә рілер.
Альвеола ісініп, кө бік жиналғ анда оны жоюғ а этил спирті жә не антифомсилан ингаляция тү рінде қ олданады.
6. 5. 7. Ө кпе ісінгенде глюкокортикоидтарды ( преднизолон жә не т. б. ) да қ оса қ олданады. Олардың қ абынуғ а қ арсы жә не иммунодепрессиялық қ асиеті бар.
6. 5. 8. Барлық жағ дайларда ө кпе ісінгенде ең тиімді емнің бірі – оксигенотерапия.
6. 5. 9. Кейбір жағ дайда жү рек жә не қ ан-тамырдың гемодинамикалық кү шін жоғ арылату ү шін жү рек гликозидтерін ( Строфантин К ) қ олдануғ а болады.
6. 5. 10. Сурфактанттар – Куросурф, колфосцерил пальмитат (экзосурф нә рестелік), альвеофакт жә не т. б. шала туғ ан нә рестелердің дистресс-синдромы байқ алғ анда тыныс алу жолының белсенділігін кө теруге қ олданылады.
Rp.: Suspensionis Curosurfi 8% - 3 ml
D. t. d. № 5
S. Кең ірдекке 2, 5 мл 1 кг салмағ ына енгізуге арналғ ан.
#
7 тарау. Жү рек-тамыр жү йесіне ә сер ететін дә рілер.
Қ ан айналымын реттейтін дә рілер медицинада жү рек қ ызметі бұ зылғ анда жә не қ ан тамырларының қ ысымы ө згергенде қ олданылады. Олар бірнеше топқ а бө лінеді:
І. Жү ректің қ ызметі бұ зылғ анда қ олданылатын дә рілер:
1. Жү ректің қ ызметі тө мендегенде
2. Жү ректің соғ уының ырғ ағ ы бұ зылғ анда
3. Миокардты қ анмен қ амтамасыз ету нашарлағ анда.
ІІ. Артериялық қ ысымның ө згеруіне ә келетін жә не ә ртү рлі бұ зылыстық жағ дайларда қ олданылатын дә рілер:
4. Артериялық гипертензия
5. Гипотензиялық жағ дайлар
7. 1. Жү рек гликозидтері.
Жү рек гликозидтері ө сімдік дә рілерге жатады. Оларды миокардтың дистрофиясына байланысты жү ректің қ ызметі бұ зылғ анда қ олданады. Жү рек гликозидтері екі бө лімнен тұ рады: қ антты (гликон) жә не қ антсыз (агликон). Жү рекке ә сер ететін агликондар. Гликозидтердің ерекшелігі - ерігіштігі жә не ұ лпаларғ а байланысуы гликондарғ а байланысты. Гликон байланыстардың белсенділігіне жә не улылығ ына ә сер етеді. Медицинада кө п қ олданылатын жү рек гликозидтері келесі ө сімдіктерден алынады.
1. Қ ан-қ ызылды оймақ гү л (Digitalis purpura) – дигитоксин (Digitoxinum).
2. Тү кті оймақ гү л (Digitalis lanata) –дигоксин (Digoxinum), целанид (Celanidum).
3. Кө мбе строфантасы (Strophanthus Kombe)–строфантин К (Strophanthinum K)
4. Меруертгү л (Convallaria) – коргликон (Corglyconum) жә не т. б.
Жү рек гликозидтері жү ректің ө ткізгіштік жү йесіне тікелей ә сер етеді. Қ ыдырмалы жү йкені кү шейтіп, қ оздырудың жылдамдығ ын тө мендетеді, аралығ ы алшақ тайды.
Кардиотоникалық ә сері бұ лшық еттің талшық тарындағ ы мембранасының Са2+, К+, АТФ-засын басып, жасуша ішіндегі Са2+ кө бейтіп, ал К+ азайып, жасуша ішіндегі Са2+ кө терілуін жасуша сыртындағ ы иондық Са-ның алмасуын кү шейтеді.
Жү рек декомпенсациясы кезінде жү рек гликозидтері кө к тамырда қ анның іркілуін азайтады. Нә тижесінде кө к тамыр қ ысымы тө мендеп, ісік баяу жойыла бастайды. Артериолдық қ ан ө згермейді немесе қ ысымы сә л кө теріледі, торшалардың қ анмен қ оректенуі, оксигенациясы жақ сарады, ішкі мү шелердің қ ызметі қ алпына келеді, зә р шығ аруы жоғ арылайды. Жү рек гликозидтері денеде жиналуғ а бейім болады. Ә сер етуі ұ зарғ ан сайын жиналуы да кө п болады.
Оймақ гү лдер соның ішіндегі дигоксин, дигитоксин кө бінесе созылмалы жү рек ауруларында, оның ішінде асқ ынғ ан жү рек-қ ан тамыр жетіспеушілігіне тиімді ә сер етеді. Жү рек гликозидтердің ішінде ең жылдам жү рекке ә сер кө рсететіндері строфантин мен коргликон болады.
Бұ лар қ ан айналым жетіспеушілігінің жедел тү рлерінде жә не созылмалы жетіспеушіліктің ауыр тү рлерінде қ олданылады.
Дә рілердің мө лшерін арттырып жібергенде, жү рек соғ уының бұ зылуы байқ алуы мү мкін.
Енді бұ ларды жү рек пен қ ан тамырларының органикалық ө згерістерінде, жедел стенокардитте, эндокардитте, ауыр кардиосклерозда қ олдануғ а болмайды.
Дигитоксин (Дигофтон жә не т. б. ) – жедел жә не созылмалы жү рек ауруларында қ олданылады.
Жанама ә серлері – жү рек айну, қ ұ су, тә бет қ ашу, ұ йқ ы бұ зылу, брадикардия, қ арыншаның дірілдеуі. Атриовентрикулярлық блокада жә не миокард инфаркты кезінде қ олдануғ а болмайды.
Диготоксин тү ймедақ тү рінде мө лшері 0, 0001 г-нан жә не балауызы 0, 00015 г. қ олданылады. Бірінші кү ні тә улік мө лшерінен ⅓ беріледі. Ә р адамғ а ө тиісті мө лшерін ұ сыну керек. Орташа мө лшерге жеткен соң мө лшерін азайту керек, содан соң 1 – ½ тү ймедақ тан кү ніне 1-2 рет, ұ зақ тығ ы 10-12 кү нге дейін беріледі. Улы ә сері байқ алса (брадикардия жә не т. б. ), ә рі қ арай қ олдануды тоқ татқ ан жө н, содан соң атропин, кофеин, панангин жә не унитиолды беру керек.
Rp.: Digitoxini 0, 0001
D. t. d. № 10 in tab
S. кесте бойынша.
#
Дигоксин (Дилакор, Диланацин, Ланикор. Ланоксин, Новодигал жә не т. б. ) мө лшері 0, 00025 г ү лкендерге жә не 0, 0001 г балаларғ а тү ймедақ тү рінде ішуге жә не 0, 025% ерітіндісі 1 мл-ден егуге арналғ ан.
Бұ ның систолалық ә сері ө те кү шті. Жү рек ритмі баяулайды жә не зә рді жақ сы айдайды. Дигитоксинмен салыстырғ анда улылығ ы аз келеді, ө йткені қ андағ ы белоктармен шамалы байланысады.
Тек созылмалы қ ан айналымы жетіспеушілігінің І-ІІА жә не І-ІІ Б сатысында қ олданылады. Жү ректің ритмі бұ зылғ анда (жыбыр аритмиясының тахикардиялық тү рінде).
Rp.: Sol. Digoxini 0, 025% - 1 ml
D. t. d. 10 in amp.
S. 0, 5 мл-ден глюкозамен бірге тамырғ а егуге.
#
Целанид (Изоланид, Ланатозид С, Цедигалин т. б. ) мө лшері 0, 00025 г тү ймедағ ы жә не 0, 05% ерітіндісі 10 мл тамшысы; 0, 02% ерітіндісі 1 мл егуге.
Бұ л дә рі басқ а оймақ гү лдің дә рілеріне қ арағ анда жылдам ә серін тигізеді жә не қ ан кө п жиналмайды. Басқ а ә серлері дигоксинге ұ қ сас.
Rp.: Sol. Celanidi 0, 05% -10 ml.
D. S. 5-10 тамшыдан кү ніне 2-3 рет.
#
Строфантин (Строфантидин ацетаты) - 0, 025% жә не 0, 05% ерітіндісі 1 мл-ден глюкозамен қ ан тамырғ а егуге – қ ан айналымы жетіспеушілігінің жедел жә не созылмалы жетіспеушілігінің ауыр тү рлерінде қ олданылады.
Мө лшерін арттырып жібергенде жү рек соғ ысының бұ зылуы байқ алуы мү мкін.
Жү рек пен қ ан тамырларының органикалық кү рделі ө згерістерінде, жедел стенокардитте, эндокардитте, ауыр кардиосклерозда қ олдануғ а болмайды.
Rp.: Sol. Strophanthini 0, 05%-1 ml
D. t. d. № 10 in amp.
S. 0, 5 мл-ден глюкозамен бірге тамырғ а.
#
Коргликон 0, 06% ерітіндісі 1 мл ампуласы глюкозамен қ ан тамыр арқ ылы егіледі. Қ олдануы жә не басқ а ә серлері строфантинге ұ қ сас, бірақ ық палы ұ зақ уақ ытқ а созылады.
Меруертгү лдің тү нбасы басқ а да жү рек гликозидтермен бірге жең іл-желпі жү рек қ ызметінің жетіспеушілігіне пайданылады.
Rp.: T-rae Convallarae
T-rae Valerianae
Adonisidi aa 10 ml.
M. D. S. 15-20 тамшыдан кү ніне 2-3 рет.
#
7. 2. Жү ректің ырғ ағ ы бұ зылғ анда қ олданылатын дә рілер (аритмияғ а қ арсы).
Жү ректің аритмиясы ә ртү рлі себептерге - миокард ишемиясы, жү рек ақ ауы, қ ышқ ылды-негізді тепе-тең діктің бұ зылуы, химиялық заттармен улану, жұ қ палы ауруғ а байланысты пайда болады. Бұ л кезде автоматизм мен ө ткізгіш жү йенің, жү рек бұ лшық еті жасушасының ө ткізгіштігі бұ зылады. Автоматизм бұ зылғ ан жағ дайда ырғ ақ жү ргізушілерінің (синоатриалды тү йін) қ ызметі бұ зылады.
Ө ткізгіштік бұ зылғ ан жағ дайда жү ректің ө ткізгіш жү йесінде ә ртү рлі сатыда тоқ ырау болады. Осы кезде ЭКГ кө рсеткішінде ә ртү рлі интервалдардың ө згерісін (мысалы: атриовентрикулярлы тү йіннің тоқ ырауы кезінде Р-Р интервалының ұ заруын) кө руге болады. Сонымен қ атар, жү ректің жиырылу ырғ ағ ы адренергиялық жә не холинергиялық иннервациялардың қ ысымымен жә не қ андағ ы катехоламиндердің концентрациясымен байланысты.
Жү ректің жиырылу ырғ ағ ының бұ зылуын емдеу жә не алдын алу ү шін кө птеген аритмияғ а қ арсы дә рілер қ олданылады, ә сер ету механизміне қ арай мынандай жү йелерге бө лінеді:
I. Жү рекке тікелей кү шті ә сер ететін дә рілер.
А/ миокардтың торша мембранасын тұ рақ тандыратын дә рілер.
1-топша: (хинин жә не хинидин тә різді дә рілер) хинидин сульфаты, новокаинамид жә не т. б.
2-топша: лидокаин, дифенин.
Б/ кальций каналын тежейтін дә рілер: верапамил.
В/ іс-ә рекет потенциалының ұ зақ тығ ын арттыратын дә рілер: амиодарон.
Г/ ә ртү рлі дә рілер: калий хлориді, панангин, аспаркам, жү рек гликозидтері (дигитоксин жә не т. б. ).
II. Жү ректің эфференттік иннервациясына ә сер ететін дә рілер:
А/ адренергиялық ә серді ә лсірететін дә рілер: адреноблокаторлар – анаприлин жә не т. б.
Б/ адренегиялық ә серді кү шейтетін дә рілер: адреномиметиктер: изадрин, адреналин гидрохлориді; симпатомиметиктер: эфедрин гидрохлориді.
В/ Холинергиялық ә серді ә лсірететін дә рілер: М-холиноблокаторлар: атропин сульфаты жә не т. б.
Г/ Холинергиялық ә серді кү шейтетін дә рілер: антихолинэстераздық дә рілер: эдрофиний, a-адреномиметиктер – мезатон.
Жү рекке тікелей кү шті ә сер ететін дә рілер. Бұ л топқ а жататын дә рілердің ә сер етуі нә тижесінде жү рек торшаларының автоматизмі тө мендейді. Бұ л негізнен диастолалық депляризацияның созылуымен байланысты. Аритмияғ а қ арсы қ олданылатын дә рілер, мысалы: хинидин, новокаинамид ө ткізгіштікті тө мендетеді.
Жү рек жиырылу ырғ ағ ы бұ зылғ анда ең кө п қ олданылатын жү рек миокардының торша мембранасын тұ рақ тандыратын дә рілер: хинидин сульфаты, новокаинамид жә не т. б. болып табылады.
Хинидин сульфаты - ә ртү рлі аритмияғ а жақ сы ә серін тигізеді, басқ а дә рілермен салыстырғ анда тиісті ық палдығ ы жоғ ары. Аритмиялардың алдын алу ү шін жә не ұ стамалы тү рінде қ олдану ың ғ айлы. Тү ймедақ тү рінде 0, 1 жә не 0, 2 г-нан ас қ абылдар алдында кү ніне 6 реттен, ө йткені ұ зақ тығ ы 4 - 6 сағ ат. Ырғ ақ тың қ алпына келуі тек, 2-3 сағ аттан кейін болады.
Жанама ә серлері де жеткілікті, ө кінішке қ арай кейде “хинидинді шок”, бө ртпе, қ ұ су, тыныс алудың нашарлауы мү мкін.
Миокард инфаркты, жү кті ә йелдерге, атриовентрикулярлық тоқ ырау кезінде қ олдануғ а болмайды.
Rp.: Chinili sulfatis 0, 1
D. t. d. № 20 in tab
S. 1 тү ймедақ тан кү ніне 3 рет.
#
Новокаинамид (Амидопрокаин жә не т. б. ) мө лшері 0, 25 жә не 0, 5 г тү ймедақ тү рінде жә не 10% ерітіндісі 10 мл флаконда егуге арналғ ан. Бұ л дә рі новокаинге ұ қ сас, жергілікті жансыздандырғ ыш ә сері бар, ө мірге ө те қ ауіпті жү ректің соғ у жиілігі бұ зылғ ан кезде қ олданылады.
Қ осымша жалпы жанама ә серлерінен шаршау, бас ауыру, жү рек айну, қ ұ су жә не т. б. ө згерістер болады. Алдымен бір реттік мө лшерін беріп байқ ау керек, аллергиялық серпіліс пайда болу мү мкін.
Новокаинамидті қ олдануғ а кері кө рсеткіштер: новокаинге аллергия болғ анда, атриовентрикулярлық тоқ ырау, жү ректің жетіспеушілігі, қ ан қ ысымының тө мендеуі жә не т. б. жү рек-тамырдың бұ зылыстары кезінде.
Rp.: Novocfinamidi 0, 25
D. t. d. № 20 in tab. .
S. 1 тү ймедақ тан кү ніне 3 рет.
#
Екінші топшаның дә рілері – лидокаин, дифенин, верапамил, амиодарон, калий хлориді жә не т. б.
Лидокаин (Ксикаин, Ксилоонт, Ксилокаин, Ксилоролланд, Лигиокаин, Лидокарт, Луан, жә не т. б. ) – алдында айтылып кеткендей ең жақ сы жә не кү шті жергілікті анестетик ретінде пайданылады. Лидокаиннің тағ ы бір ә сері жү рек бұ лшық еті мен Пуркинье талшығ ында диастолалық поляризацияның жылдамдығ ын тө мендетіп, автоматизмді нашарлатады. ЭКГ кө рсеткішінде Q-Т интервалы қ ысқ арады. Бұ л дә рі қ арыншалар аритмиясы, операциядан кейінгі аритмияларда қ олданылады.
Аритмиялар кезінде 6 мл 2% ерітіндісін 60 мл изотоникалық натрий хлоридімен араластырып кө к тамырғ а жылдам 3-4 минут ішінде беру керек. Тә улігіне осы 0, 2% ерітіндісін 1 литр (мө лшері 2 г) енгізуге болады. 10% ерітіндісін 2-4 мл бұ лшық етке 3 сағ ат егуге пайданады. Қ ан тамыр арқ ылы қ олданғ анда байқ ап отыру керек, ө йткені кү ре тамыр қ ысымы тө мендеп есінен танып қ алуы мү мкін (Жергілікті анастетиктерді қ араң ыз).
|
|
|
